Leczenie przewlekłej białaczki limfocytowej
Leczenie przewlekłej białaczki limfoblastycznej (PBL) jest mozliwe dzięki dostępności nowych leków. Dzięki temu większość pacjentów żyje z chorobą przez wiele lat, ciesząc się relatywnie niezłym zdrowiem. Niestety aktualnie nie istnieje chemioterapia, która mogłaby spowodować wyleczenie z PBL, ale na świecie prowadzi się wiele badań nad nowymi możliwościami leczenia tej choroby.
Wyleczenie można uzyskać tylko dzięki transplantacji szpiku, jednak w przypadku tej choroby jest to metoda mało skuteczna i obciążona dużym ryzykiem. Jeszcze do niedawna uważało się, że leczenie nie przedłuża życia pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową, a jedynie łagodzi objawy.
1. Stałe kontrole lekarskie
Chory na PBL pozostaje zwykle pod kontrolą lekarza hematologa.
Cele leczenia różnią się w zależności od stanu ogólnego pacjenta. U tych młodszych, w lepszym stanie ogólnym celem jest uzyskanie jak najdłuższych okresów remisji choroby (czasowego jej ustąpienia). U pozostałych to przede wszystkim:
- spowolnienie postępu choroby,
- zlikwidowanie objawów białaczki,
- utrzymanie pacjenta w stanie zdrowia pozwalającym mu na kontynuowanie codziennych aktywności,
- ochrona przed infekcjami.
U niektórych pacjentów z PBL, u których postęp choroby jest bardzo wolny, bez towarzyszących objawów można wstrzymać się z włączaniem leczenia, u pozostałych jednak zwykle istnieje konieczność włączenia leków wraz z momentem diagnozy.
Do rozpoczęcia leczenia przewlekłej białaczki limfocytowej upoważnia zwłaszcza występowanie objawów, masywnie powiększonych węzłów chłonnych, powiększenie śledziony, niedokrwistość, a także szybki czas w którym podwaja się liczba krwinek białych. Co ważne, sama podwyższona liczba krwinek białych nie musi oznaczać konieczności rozpoczęcia leczenia.
Chorobę można przypisać do jednego z czterech stadiów (0–4) w zależności od tego, czy u pacjenta stwierdza się powiększone węzły chłonne, powiększenie wątroby lub śledziony; anemię lub niski poziom płytek krwi. Im wyższy stopień, tym bardziej zaawansowana choroba. O gorszym rokowaniu świadczy przede wszystkim obecność niekorzystnych zmian genetycznych.
2. Terapia lekowa
U pacjentów w dobrym stanie, zwłaszcza relatywnie młodych stosuje się leczenie mające za zadanie uwolnienie pacjenta od choroby na jak najdłuższy czas (czyli uzyskanie remisji). Najczęściej stosuje się w tym celu tzw. chemioimmunoterapię, czyli połączenie chemioterapii (najczęściej tzw. analogów puryn – fludarabiny lub kladrybiny z cyklofosfamidem) z immunoterapią, tzw. przeciwciałami monoklonalnymi (najczęściej rytuksymab).
Alternatywnie można stosować też inne kombinacje leków (np. bendamustynę, sterydy. Leczenie najczęściej prowadzi się w trybie ambulatoryjnym (nie wymaga leżenia w szpitalu), powtarza się chemioimmunoterapię co miesiąc, powtarzając ją 4-6 razy. Jeśli choroba nawróci późno (po 2 latach) to można schemat powtórzyć, a jeśli wcześniej, najczęściej zmienia się go na inny.
U pacjentów w gorszym stanie, tradycyjnie dąży się najczęściej do jak najlepszej kontroli choroby i stosuje łagodne leczenie, np. chlorambucyl (Leukeran) lub analogów puryn (kladrybina, fludarabina) i Encorton, coraz częściej dołączając przeciwciała monoklonalne.
3. Przeszczepienie szpiku allogeniczne
Przeszczepienie szpiku u pacjentów z PBL jest aktualnie sprawą dyskusyjną. Jest to procedura obarczona dużym ryzykiem dla chorego, dlatego też nie jest dobrym rozwiązaniem u pacjentów w starszym wieku lub z wolno postępującą chorobą. Pacjenci z PBL, którzy by mogli odnieść korzyści z przeszczepu, to osoby poniżej 55. roku życia z agresywną postacią choroby, których rodzeństwo może zostać dawcą.
Trwają badania nad zwiększeniem bezpieczeństwa procedury przeszczepu szpiku. Być może w przyszłości więcej pacjentów będzie mogło dzięki temu skorzystać z tego rodzaju leczenia.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.