Limfadenopatia (powiększone węzły chłonne) - rodzaje, przyczyny, objawy, rozpoznanie
Limfadenopatia, czyli powiększone węzły chłonne, to powszechny objaw chorobowy. Może być spowodowany wieloma różnymi przyczynami, na przykład infekcją, schorzeniami immunologicznymi, jak i nowotworami. Czym charakteryzuje się limfadenopatia?
1. Co to jest limfadenopatia?
Limfadenopatia to powiększenie węzłów chłonnych, które może być spowodowane wieloma różnymi przyczynami. Węzły chłonne to struktury zlokalizowane w przebiegu naczyń limfatycznych, niezbędne do procesu filtrowania chłonki i ochrony przed patogenami.
U zdrowych osób są dość niewielkie, nie przekraczają 2 cm średnicy, nie wywołują bólu i są ruchome w porównaniu do otoczenia. Na skutek choroby mogą stać się znacznie większe i wrażliwe na dotyk.
2. Rodzaje limfadenopatii
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje powiększenia węzłów chłonnych w organizmie:
- limfadenopatia regionalna - widoczne powiększenie konkretnego rodzaju węzłów, na przykład w pachwinach, na szyi czy pod pachami,
- limfadenopatia ogólna - powiększenie rozmiaru wszystkich węzłów chłonnych w organizmie, u dzieci i nastolatków zwykle jest efektem infekcji o podłożu wirusowym, natomiast u osób dorosłych - nowotworu.
3. Przyczyny limfadenopatii
Powiększenie węzłów chłonnych może być spowodowane na przykład stanem zapalnym, infekcją o podłożu bakteryjnym czy wirusowym, alergią lub przerostem komórek układu chłonnego na skutek nowotworu. Przyczyny limfadenopatii ogólnej to:
- zakażenie wirusem HIV,
- mononukleoza zakaźna,
- dymienica,
- filariozy (choroby pasożytnicze wywołane przez nicienie),
- choroby układowe, np. białaczka.
Przyczyny limfadenopatii regionalnej to:
- angina i błonica gardła (powiększone węzły chłonne podżuchwowe i szyjne)
- odra (powiększone węzły chłonne szyjne i karkowe),
- toksoplazmoza (powiększone węzły chłonne szyjne),
- sarkoidoza (powiększone węzły chłonne śródpiersiowe),
- tularemia (powiększone węzły w pobliżu wrót zakażenia)
- gruźlica (powiększone węzły chłonne szyjne)
- różyczka (powiększone węzły chłonne zauszne, tylne szyjne i podpotyliczne),
- choroba kociego pazura (powiększone węzły chłonne szyjne, podpachowe i pachwinowe)
4. Objawy limfadenopatii
Limfadenopatia nie jest trudna do rozpoznania, szczególnie gdy powiększone węzły lokalizują się na szyi lub pod pachami. Wystarczy złączyć 2-3 palce i uciskać delikatnie skórę, wówczas wyczujemy zgrubienia, które powinny być bezbolesne i lekko ruchome.
Na skutek różnych czynników mogą stać się większe, wrażliwe na dotyk i powodować zaczerwienienie skóry. Po rozpoznaniu limfadenopatii należy udać się do lekarza internisty w celu rozpoznania przyczyny tego stanu.
Pilna wizyta jest wskazana w sytuacji, gdy zauważymy węzeł powyżej 2 cm średnicy, który jest bolesny i/lub nieruchomy. Inne niepokojące dolegliwości to gorączka, znaczna utrata masy ciała, nocne poty, skłonność do krwawień i siniaków.
5. Diagnostyka limfadenopatii
Rozpoznanie przyczyny powiększenia węzłów chłonnych wymaga przeprowadzenia dokładnego wywiadu lekarskiego, określającego kiedy węzły stały się większe, czy pacjent odczuwa jakiekolwiek dolegliwości (ból gardła, kaszel, wysypka), miał kontakt ze zwierzętami, cierpi na choroby współwystępujące lub czy zauważył objawy, takie jak nocne poty, osłabienie, zwiększona skłonność do siniaków.
Kolejnym krokiem jest badanie fizykalne, polegające na potwierdzeniu powiększenia węzłów, sprawdzenia rozmiaru narządów przez powłoki brzuszne i cech infekcji (stan gardła i uszu, osłuchanie klatki piersiowej). Następnie pacjent może być skierowany na wykonanie dodatkowych badań:
- morfologia krwi z rozmazem ręcznym,
- OB i CRP,
- próby wątrobowe ( ASPAT, ALAT, LDH),
- USG jamy brzusznej i szyi,
- RTG klatki piersiowej,
- tomografia komputerowa,
- rezonans magnetyczny,
- biopsja węzła chłonnego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.