Trwa ładowanie...

Niedobór żelaza może powodować wzrost ryzyka zawału serca. Przełomowe wyniki badań

 Karolina Rozmus
02.11.2021 11:41
Niedobór żelaza może powodować wzrost ryzyka zawału serca. Przełomowe wyniki badań
Niedobór żelaza może powodować wzrost ryzyka zawału serca. Przełomowe wyniki badań (Getty Images)

Trwające 13 lat badanie przeprowadzone na ponad 12 tysiącach osób wykazało, że niedobór żelaza może mieć poważniejsze konsekwencje, niż dotychczas przypuszczano. Zdaniem naukowców suplementacja żelaza w średnim wieku mogłaby zmniejszyć ryzyko zachorowania i zgonu z powodu chorób serca.

spis treści

1. Niedobór żelaza a ryzyko chorób

Na łamach czasopisma Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego "ESC Heart Failure" opublikowane zostały nowe wyniki badań dotyczące żelaza. To jeden z najważniejszych pierwiastków w organizmie – jest składową hemoglobiny i odpowiada za transport tlenu do komórek organizmu.

Badanie objęło 12 164 osób z trzech europejskich kohort populacyjnych, wśród których 55 proc. stanowiły kobiety. Mediana wieku wyniosła 59 lat.

Na podstawie próbek krwi badacze ocenili ryzyko sercowo-naczyniowe u uczestników badania – chodzi m.in. o używki jak tytoń, otyłość czy cukrzycę. Następnie podzielono ich zgodnie z kryterium niedoboru żelaza.

Zobacz film: "Cukrzyca. Historia Mai"

U 60 proc. przebadanych na początku próbek wykryto całkowity niedobór żelaza, a u 64 proc. – funkcjonalny niedobór żelaza.

W tym drugim przypadku poziom żelaza w surowicy krwi (ferrytyna) jest niski, ale wewnątrzustrojowe zapasy organizmu (transferyna) nie wskazują na nieprawidłowości. Jak to się dzieje? Organizm magazynuje zapasy tego pierwiastka w hepatocytach i makrofagach tkankowych. Z kolei całkowity niedobór żelaza, jak wyjaśnia jeden z autorów badania, dr Benedikt Schrage, "jest tradycyjnym sposobem oceny poziomu żelaza, ale pomija krążące żelazo", pokazując tylko stan ferrytyny.

Tak szczegółowe badanie pozwoliło na określenie roli żelaza w organizmie w kontekście incydentów w układzie sercowo-naczyniowym.

Funkcjonalny niedobór żelaza wiązał się z wyższym ryzykiem choroby wieńcowej serca aż o 24 procent, zwiększonym ryzykiem śmiertelności sercowo-naczyniowej o 26 procent i zwiększonym o 12 procent ryzykiem śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny w porównaniu z brakiem funkcjonalnego niedoboru żelaza.

Całkowity niedobór żelaza wiązał się ze zwiększonym o 20 procent ryzykiem choroby wieńcowej serca w porównaniu z całkowitym niedoborem żelaza, ale nie był związany ze śmiertelnością.

Lekarz z Uniwersyteckiego Centrum Serca i Naczyń w Hamburgu w Niemczech przyznał, że było to badanie obserwacyjne, więc, by potwierdzić związek niedoboru żelaza z chorobami serca, konieczne są dalsze badania.

2. Żelazo i jego suplementacja

Zdaniem badaczy niedobór żelaza w populacji osób w średnim wieku był bardzo powszechny – aż 2/3 osób miało funkcjonalny niedobór pierwiastka. Jak powiedział dr Schrage, "osoby te były bardziej narażone na choroby serca i częściej umierały w ciągu następnych 13 lat".

Jak wskazuje badanie, niedobór żelaza to nie tylko zmęczenie, niższa odporność i wypadanie włosów czy blada skóra. Stąd, suplementacja – zwłaszcza w średnim wieku, gdy rośnie ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego – jest tak istotna.

W jaki sposób suplementować żelazo? Przede wszystkim najlepiej dostarczać ten pierwiastek z pożywieniem. W postaci żelaza hemowego znajduje się w produktach odzwierzęcych. Ten rodzaj żelaza jest dobrze przyswajany przez organizm w odróżnieniu od roślinnego żelaza niehemowego. To jest przyswajane przez nas nieco gorzej, choć wciąż jest cenne.

Gdzie szukać żelaza? W czerwonym mięsie, podrobach, żółtku jaj, a także w produktach pełnoziarnistych, tofu i warzywach strączkowych. W przypadku, gdy to okaże się to niewystarczające, a badanie krwi potwierdzi znaczny niedobór żelaza, lekarz może zalecić suplementację.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze