Osłabienie organizmu – przyczyny, objawy i leczenie

Osłabienie organizmu towarzyszy niemal każdej chorobie. Dzięki objawom towarzyszącym łatwiej rozpoznać schorzenie. Należy na wstępie wyjaśnić, iż osłabienie to utrata sił, jednakże w rozumieniu potocznym określa się w ten sposób stan złego samopoczucia. Zwykle towarzyszą mu również bóle i zawroty głowy, apatia, senność, czy gorszy nastrój.

1. Czym jest osłabienie organizmu?

Osłabienie organizmu to termin, którym lekarze nazywają „utracenie siły mięśniowej”. Zjawisko to jest dość powszechne i najczęściej występuje u osób dotkniętych chorobą przewlekłą, pacjentów z infekcją wirusową lub bakteryjną, pacjentów chorujących na bezsenność. Ogólne osłabienie i senność, uczucie zmęczenia to objawy, które mogą wskazywać, że z organizmem dzieje się coś niedobrego. W takiej sytuacji warto wybrać się na wizytę lekarską, w celu zdiagnozowania przyczyny tego stanu.

2. Najczęstsze przyczyny osłabienia organizmu

Wśród najczęstszych przyczyn osłabienia organizmu lekarze wymieniają infekcje, choroby tarczycy, a także niedobory witamin i składników mineralnych. Jakie są pozostałe powody, dla których organizm może być osłabiony?

2.1. Infekcje

Zobacz film: "Jak należy dbać o układ odpornościowy?"

Wszystkie infekcje, w tym wirusowe i bakteryjne, a także pasożytnicze i grzybicze o przebiegu ostrym lub przewlekłym mogą powodować osłabienie organizmu.

Infekcje mogą zwiastować zarówno przeziębienie i grypę, jak i poważniejsze choroby, takie jak: HIV, zapalenie wątroby, a nawet mukowiscydoza.

2.2. Nowotwory

Osłabienie organizmu może być również objawem choroby nowotworowej. Wiąże się ono z subiektywną oceną własnego stanu zdrowia – osłabienia, a nawet wyczerpania. Poczucie to jest raczej powodowane stanem psychicznym niż fizycznym zmęczeniem. Rzutuje ono na zaburzenia w codziennym funkcjonowaniu jednostki.

2.3. Osłabienie organizmu a neurologia

Choroba mięśni – miopatia – to przede wszystkim osłabienie organizmu, bowiem polega na problemach w regeneracji komórek. Zwłaszcza odczuwa się je w ramionach i udach. Osłabienie mięśni jest na tyle poważne, że jednostka nie może wykonywać prostych, codziennych czynności, na przykład czesania.

Inna choroba – polineurologia, a także dystrofia mięśniowa to z kolei osłabienie innych partii mięśniowych. Atakuje głównie ręce i łydki, również sprawia kłopoty z poruszaniem się, a zwłaszcza w pisaniu, trzymaniu przedmiotów, zapinaniu czy też otwieraniu drzwi kluczem.

Warto także wymienić osłabienie organizmu spowodowane dysfagią, która sprawia, że jednostka ma kłopoty z przełykaniem, w połączeniu z widzeniem podwójnym mogą zwiastować miastenię.

2.4. Choroby związane z układem krążenia

Innym powodem osłabienia organizmu są choroby na tle układu krążenia. Najszybciej odczuwalny, bo już w kilka minut, zwiastujący poważny uszczerbek na zdrowiu, czyni udar mózgu.

Schorzenie, jakim jest niedokrwienie tętnicze, również objawia się nagłym osłabieniem organizmu, ale także drętwieniem kończyn oraz ich bólem. Zawał serca skutkuje późniejszym osłabieniem organizmu, a wszystko przez to, że samo serce jest wówczas bardzo słabe.

2.5. Choroby tarczycy

Warto również wspomnieć, że kłopoty z prawidłowym funkcjonowaniem tarczycy, mogą przyczyniać się do osłabienia organizmu. Dotyczy to zarówno osób z niedoczynnością, jak i z nadczynnością tego organu. Mogą także pojawić się problemy z koncentracją oraz pogorszyć procesy poznawcze.

2.6. Zatrucia

Do osłabienia organizmu może dojść w wyniku zatrucia pokarmowego. W przebiegu zatrucia pokarmowego u pacjenta mogą wystąpić m.in.

• uczucie osłabienia,
• uczucie rozbicia,
• nudności i wymioty,
• bóle brzucha,
• rozwolnienie.

Na skutek długotrwałych biegunek może dojść do zaburzeń w gospodarce elektrolitowej, co w konsekwencji prowadzi do odwodnienia oraz stanu jakim jest wycieńczenie organizmu. Konieczne jest wówczas dostarczenie odpowiedniej ilości płynów i elektrolitów do organizmu chorego.

Osłabienie i pocenie się może wystąpić również na skutek zatrucia lekami. Bardzo niebezpieczne może okazać się zażycie dużej dawki hydroksylowej pochodnej acetanilidu, czyli paracetamolu – leku wykazującego działanie przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe.

W ciągu pierwszych dwudziestu czterech godzin od zażycia zbyt dużej dawki paracetamolu pojawiają się takie objawy jak:

• ból głowy,
• zmęczenie,
• senność,
• osłabienie,
• słabość w nogach,
• złe samopoczucie,
• nudności,
• nadmierna potliwość.

W późniejszym czasie u pacjenta, który przedawkował leki pojawia się żółtaczka oraz ostra niewydolność wątroby. W najgorszym przypadku, między trzecią, a piątą dobą od zażycia dużej dawki leków może nastąpić zgon.

2.7. Nietolerancje pokarmowe

Nietolerancje pokarmowe o podłożu immunologicznym pojawiają się na skutek przewlekle trwającego stanu zapalnego w jelicie. Zapalenie to najczęściej spowodowane jest czynnikami środowiskowymi, ciągłym stresem, nadużywaniem napojów alkoholowych lub spożywaniem nadmiernie przetworzonej żywności. Przewlekły stan zapalny jelita powoduje z kolei wzrost przepuszczalności jelit.

Nietolerancje pokarmowe zależne od przeciwciał IgG mogą wywoływać następujące objawy: silne osłabienie i zawroty głowy, problemy ze snem, wahania nastroju (np. poranne złe samopoczucie), pogorszenie pamięci, nudności, wzdęcia, bóle brzucha czy problemy dermatologiczne takie jak trądzik, atopowe zapalenie skóry czy rumień.

Niepożądane dolegliwości być wynikiem spożycia produktów żywnościowych z różnych grup. Spośród najpopularniejszych nietolerancji pokarmowych wyróżnić należy:

• nietolerancję pokarmową na mleko i laktozę,
• nietolerancję kazeiny,
• nietolerancję glutenu (osoby dotknięte tym problemem nie tolerują białek pochodzących ze zbóż).

2.8. Niedobór witamin i składników mineralnych

Nagłe osłabienie organizmu nie zawsze jest wynikiem przebytych chorób. Niedobór witamin i składników mineralnych również może negatywnie wpływać na kondycję psychiczną i fizyczną człowieka. Brak witamin z grupy B może powodować:

• skurcze mięśni,
• pogorszenie kondycji włosów i paznokci,
• osłabienie nóg,
• osłabienie i ból głowy,
• senność i zawroty głowy,
• dekoncentrację,
• szybkie męczenie się,
• nadmierne przesuszenie skóry,
• drażliwość.

Szczególne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka ma kwas pantotenowy, zwany również witaminą B5.

Głównym zadaniem tego związku jest regulacja białek i tłuszczów w ciele człowieka. Niedobór witaminy B5 może powodować u pacjentów: uczucie zmęczenia, zawroty głowy, osłabienie, senność, bóle stawów, dolegliwości przewodu pokarmowego, problemy z cerą (trądzik, przebarwienia skórne), pękanie kącików ust. Wyczerpany organizm to również obniżona odporność, a co za tym idzie, częste infekcje układu oddechowego, infekcje intymne. Witaminy na osłabiony organizm mogą pomóc odzyskać energię i lepsze samopoczucie.

Osłabiony organizm może wiązać się również z niedoborem witaminy C. Niedobór kwasu askorbinowego w ciele może powodować: ciągłe osłabienie i ogólne rozbicie organizmu, ciągłe złe samopoczucie, senność, drażliwość, bóle stawów, bóle mięśni, zawroty głowy, osłabienie siły mięśniowej, osłabienie rąk, powolne gojenie się ran, krwawienie dziąseł, częste bóle głowy.

Długotrwałe osłabienie organizmu, wynikające z niedoboru witaminy C może przyczyniać się do rozwoju depresji lub osteoporozy. Zbyt mała ilość kwasu askorbinowego w ciele może odpowiadać zarówno za wieczorne zmęczenie, jak i poranne osłabienie organizmu.

Ogólna słabość organizmu, ciągłe zmęczenie, złe samopoczucie, problemy ze snem, nerwowość, brak siły fizycznej, skurcze łydek i drganie powiek to objawy typowe dla niedoboru magnezu. Wskazane jest wówczas zakupienie odpowiedniego suplementu zawierającego ten składnik.

2.9. Anemia

Znaczne osłabienie organizmu może też zwiastować niedokrwistość, czyli anemię. Jest to schorzenie, które polega na utrzymującym się nieprawidłowym poziomie hemoglobiny tudzież liczby krwinek czerwonych. Ich mniejsze stężenie niż przewiduje norma powoduje osłabienie organizmu, ale także uczucie przemęczenia, które jest permanentne. Objawy anemii, które są niezależne od przyczyny i rodzaju niedokrwistości to: bladość skóry, złe samopoczucie, osłabienie, zawroty głowy, łamliwość paznokci, wypadanie włosów, cienie pod oczami.

Anemia to nie tylko problem dorosłych. Może ona również powodować osłabienie organizmu u dziecka. U dziecka z anemią zaobserwować można permanentne uczucie zmęczenia i osłabienia, bladość skóry oraz śluzówek, nerwowość.

Co robić, gdy dopada nas osłabienie? Jakie witaminy na osłabienie organizmu powinna przyjmować osoba z anemią? Pacjent dotknięty tym problemem zdrowotnym powinien zadbać o odpowiednią dietę oraz suplementację żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego.

2.10. Problemy związane z układem pokarmowym

Problemy związane z układem pokarmowym u znacznej części pacjentów powodują duże osłabienie organizmu.

Jeśli pacjent boryka się z takimi dolegliwościami jak: szybkie męczenie się, ogólne zmęczenie organizmu, złe samopoczucie, senność, zmęczenie może to oznaczać, że cierpi na niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Brak odpowiedniej terapii tego schorzenia może prowadzić do rozwoju nowotworu wątroby.

Inną chorobą, która powoduje chroniczne zmęczenie i osłabienie organizmu jest choroba Leśniowskiego-Crohna. W jej przebiegu chory może uskarżać się na:

• częste biegunki,
• krew w stolcu,
• owrzodzenia jamy ustnej,
• zmęczenie i zawroty głowy,
• gorączkę,
• ból głowy,
• osłabienie siły mięśniowej,
• brak apetytu,
• złe samopoczucie,
• mdłości i osłabienie,
• wzdęcia,
• wymioty.

Co jest dobre na osłabienie organizmu w przebiegu tej choroby? Przede wszystkim dbanie o poprawę stanu odżywienia pacjenta. Dieta nie powinna być ciężkostrawna, z tego powodu wskazane jest jedzenie kaszy manny, kleików, gotowanych warzyw, chudych mięs, jasnego, a nie ciemnego pieczywa.

3. Jak leczyć osłabienie organizmu?

Leczenie osłabienie organizmu powinno być poprzedzone wykonaniem odpowiednich badań np. badania moczu, morfologii krwi, wskaźnika poziomu glukozy. Dopiero wówczas specjalista może stwierdzić, czy osłabiony organizm jest wynikiem przepracowania, zaburzeń hormonalnych czy schorzenia układu krążenia. W wielu przypadkach za brak energii, słabe samopoczucie i uczucie słabych nóg odpowiada po prostu osłabienie po chorobie (osłabienie po infekcji wirusowej). Często występującym problemem jest również osłabienie po wymiotach.

W trakcie wywiadu z pacjentem lekarz powinien ustalić czy u pacjenta występuje jedynie zmęczenie i senność, czy dodatkowymi objawami są np. omdlenia, biegunki. Wyniki badań są pomocne w postawieniu odpowiedniej diagnozy. Dopiero po prawidłowym zdiagnozowaniu pacjenta, można odpowiednią terapię.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.