Pielografia – charakterystyka, wskazania, możliwe powikłania
Pielografia to inwazyjne badanie radiologiczne, które polega na podaniu środka kontrastującego do miedniczki nerkowej lub moczowodu oraz wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego. W przeciwieństwie do innych badań obrazowych, pielografia w bardzo dokładny sposób ukazuje nieprawidłowości w obrębie miedniczki nerkowej lub moczowodu. Wymienia się dwa rodzaje pielografii – wstępującą oraz zstępującą. Jakie są wskazania do przeprowadzenia tego badania? Jakie są możliwe powikłania pielografii?
1. Co to jest pielografia?
Pielografia to badanie radiologiczne, które obrazuje drogi moczowe po podaniu środka kontrastującego bezpośrednio do miedniczki nerkowej lub moczowodu. W trakcie badania wykonane zostaje zdjęcie RTG. W zależności od drogi podania środka kontrastującego wyróżnia się pielografię wstępującą oraz pielografię zstępującą.
Pielografia nie jest badaniem powszechnie stosowanym za sprawą powikłań, które mogą wystąpić po jej wykonaniu.
2. Pielografia wstępująca i pielografia zstępująca
Pielografia wstępująca zazwyczaj wykonywana jest w przypadku zaburzeń dotyczących moczowodu (u pacjenta występuje niedrożność wywołana urazem, skrzepliną, guzem). Ponadto, zabieg wykonywany jest w celu określenia położenia końcówki cewnika moczowodowego. Pielografia wstępująca polega na wprowadzeniu cewnika moczowodowego do światła moczowodu na całej jego długości. O ile w moczowodzie nie ma niedrożności, cewnik wsuwa się aż do miedniczki nerkowej. Wykonanie serii zdjęć rentgenowskich poprzedza podanie środka kontrastującego.
Należy podkreślić, że pielografia wstępująca niesie za sobą ryzyko zakażenia układu moczowego.
Pielografia zstępująca polega na podaniu środka kontrastującego bezpośrednio do układu kielichowo-miedniczkowego nerki (tzw. kontrast podaje się przez nefrostomię). Cewnik wprowadzony zostaje do nerki przez skórę w okolicy lędźwiowej. Dzięki temu działaniu zapobiega się nieodwracalnym zmianom w miąższu nerki, moczowodzie czy układzie kielichowo-miedniczkowym. Gdy kontrast wypełnia już układ moczowy, wykonuje się serię zdjęć RTG.
Większość pacjentów dobrze znosi zabieg pielografii. Warto dodać, że przed założeniem cewnika wykonane zostaje znieczulenie miejscowe. Pielografia odbywa się w trybie ambulatoryjnym (bez konieczności przebywania w szpitalu ponad 24 godziny).
Musisz to wiedzieć
3. Wskazania i przeciwskazania
Pielografia w bardzo klarowny sposób pokazuje nieprawidłowości w obrębie miedniczki nerkowej lub moczowodu. Lekarze zalecają wykonanie tego badania w przypadku podejrzenia lub obecności:
- niedrożności dróg moczowych,
- poszerzenia dróg moczowych,
- urazów układu moczowego,
- złogów w drogach moczowych.
Przeciwwskazaniem do wykonania pielografii wstępującej jest zakażenie dolnego odcinka układu moczowego. Ponadto, badania nie należy wykonywać u osób uczulonych na środek cieniujący oraz u kobiet ciężarnych.
4. Jakie są możliwe powikłania pielografii?
W trakcie wykonywania pielografii, u niektórych pacjentów mogą wystąpić niepożądane powikłania. Zwykle są one związane z wprowadzeniem drenu nefrostomijnego lub cewnika do moczowodu. Wśród najpopularniejszych powikłań wymienia się:
- gorączkę i problemy z oddawaniem moczu (zwykle są objawem infekcji bakteryjnej),
- krwawienie,
- uszkodzenie dróg moczowych,
- zakażenie układu moczowego,
5. Pielografia – jak przygotować się do zabiegu?
Pacjent, który przygotowuje się do zabiegu pielografii powinien wystrzegać się ciężkostrawnego jedzenia. Zalecana jest w tym wypadku dieta lekkostrawna (na 1-3 dni przed wykonaniem pielografii). W niektórych przypadkach niezbędne jest wykonanie lewatywy lub podanie środków przeczyszczających.
Po wykonanym zabiegu pacjentowi podaje się antybiotyki, które mają zapobiec rozwojowi infekcji bakteryjnej.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.