Prof. Chudzik mówi, jak działają popularne suplementy. Cenna rada dla Polaków

Suplementy diety zyskują na popularności – w Polsce roczna sprzedaż preparatów z witaminami i mikroelementami rośnie o ok. 12–14 proc., a według raportu "Rynek suplementów diety w Polsce 2023" aż 75 proc. dorosłych Polaków sięgnęło po nie w ciągu ostatniego roku. Eksperci jednak ostrzegają: suplementy nie są cudownym środkiem na zdrowie, a ich przyswajalność pozostawia wiele do życzenia.

Czy warto brać suplementy? Ekspert nie pozostawia złudzeńCzy warto brać suplementy? Ekspert nie pozostawia złudzeń
Źródło zdjęć: © Getty Images

Suplement vs. naturalny produkt

Dr hab. n. med. Michał Chudzik, profesor Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, kardiolog i specjalista medycyny stylu życia, podkreśla, że syntetyczne formy witamin i mikroelementów są znacznie gorzej przyswajalne niż te zawarte w naturalnych produktach.

Wskazuje m.in. na kurkuminę i resweratrol – dwa składniki o potwierdzonych właściwościach prozdrowotnych, które jednak w formie suplementów nie działają równie skutecznie. Choć wykazano ich pozytywny wpływ w badaniach in vivo, suplementy dostępne na rynku zawierają zbyt niskie dawki, by miały realny efekt terapeutyczny.

- Najlepszym przykładem jest kurkumina. Ma świetnie udowodnione, niekwestionowane właściwości prozdrowotne. Natomiast nie potrafimy zrobić jej syntetycznego odpowiednika tak, żeby nasz organizm mógł go łatwo wchłonąć – tłumaczył ekspert w rozmowie z PAP.

Suplementy diety poza kontrolą w Polsce. Prof. Fal ostrzega

Uwaga na modne preparaty

Popularne środki z koenzymem Q10, chwalone za rzekome działanie energetyzujące, także nie spełniają oczekiwań. Choć faktycznie biorą udział w produkcji energii na poziomie komórkowym, ich działanie w suplementach jest ograniczone.

- Koenzym jest zaledwie jednym z wielu elementów w łańcuchu oddechowym. (...) Pojedynczy składnik nie ma znaczenia. Dlatego teoretycznego działania koenzymu Q nie udaje nam się odtworzyć za pomocą preparatów – wyjaśnia prof. Chudzik.

Podobnie wygląda sytuacja z witaminą C – często stosowaną w okresie przeziębień – mimo braku dowodów na jej skuteczność w zwalczaniu infekcji.

- Zamiast preparatu wybierzmy produkty, które są w nią bogate, np. owoce jagodowe, cytrusy czy paprykę – sugeruje ekspert.

Witamina D3 i magnez – wyjątki wymagające rozwagi

Jednym z nielicznych składników, który rzeczywiście warto suplementować, jest witamina D3 – zwłaszcza w naszej strefie klimatycznej. Niemniej, nawet tutaj naturalne źródła, jak tłuste ryby morskie, są przyswajalne lepiej niż syntetyczne kapsułki. Profesor przestrzega jednak przed samowolnym dawkowaniem.

- Do tego trzeba pamiętać, że dla naszego organizmu wyznaczona jest bardzo mała granica między dawką, która rzeczywiście pomaga, a tą, która już szkodzi. Miałem pacjentów, którzy przyjmowali takie ilości witaminy D3, w niekontrolowany sposób i bez badań, że działała na nich toksycznie i mieli objawy uboczne wynikające z przedawkowania - wyjaśnił ekspert.

Podobne ryzyko niesie ze sobą nadmierna suplementacja magnezem, zwłaszcza że często pojawia się on w wielu preparatach łącznie, czego pacjenci nie są świadomi.

- Wystarczy codziennie zjeść kawałek czekolady z 99 proc. zawartością kakao i 3-5 orzechów brazylijskich. To jest smaczne, kalorycznie akceptowalne i pokrywa pełne zapotrzebowanie – radzi lekarz.

Naturalne zawsze wygrywa

Czym różni się jabłko od tabletki multiwitaminowej? Przede wszystkim kompleksowym składem. W produktach spożywczych witaminy i minerały współdziałają ze sobą, zwiększając wzajemnie swoją przyswajalność.

- Czasami na opakowaniu widnieje informacja, że dany środek pokrywa 100 proc. dziennego zapotrzebowania na składnik. W teorii tak, ale de facto wchłania się z tego np. 1 proc. Bo bardzo trudno jest zrobić dobry suplement – mówi prof. Chudzik.

Dodatkowo ekspert przypomina, że suplementy diety nie są lekami i nie podlegają takim samym rygorystycznym kontrolom. Brakuje badań klinicznych, a często nikt nie sprawdza, czy zawartość substancji czynnych zgadza się z informacją na etykiecie.

- Zdecydowanie lepiej zjeść kawałek jabłka, brzoskwinię czy gorzką czekoladę zamiast tabletki. Naturalne produkty zawierają składniki odżywcze, które organizm przyswaja w sposób harmonijny, bez ryzyka przeciążenia – podsumowuje ekspert.

Zanim sięgniesz po kapsułkę, zajrzyj do kuchni. To, co najlepsze dla twojego zdrowia, może już tam na ciebie czekać.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. PAP

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
To warzywo trafia na talerz od dziecka. Bogactwo karotenu
To warzywo trafia na talerz od dziecka. Bogactwo karotenu