Reumatoidalne zapalenie stawów zaczyna się w ciszy. Rozwija się lata przed pierwszymi objawami

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) przez lata może rozwijać się w ukryciu, zanim pojawi się ból i obrzęk stawów. Najnowsze badania wskazują, że choroba ma długi, bezobjawowy etap, w którym układ odpornościowy zaczyna działać inaczej. Odkrycie to daje nadzieję, że w przyszłości możliwe będzie wcześniejsze rozpoznanie zagrożenia i zahamowanie rozwoju choroby, zanim spowoduje nieodwracalne uszkodzenia.

RZS może zaczynać się lata przed bólem stawów. Nowe badania naukowcówRZS może zaczynać się lata przed bólem stawów. Nowe badania naukowców
Źródło zdjęć: © Getty Images

Zanim pojawi się ból stawów

Od dawna wiadomo, że u części osób na wiele lat przed diagnozą w krwi pojawiają się przeciwciała anty-CCP (ACPAs), które zwiększają ryzyko RZS. Jednak nie każdy nosiciel tych przeciwciał rzeczywiście zachoruje, co od lat było zagadką dla lekarzy.

Teraz badacze z Allen Institute of Immunology, Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego i Uniwersytetu Kolorado (CU Anschutz) odkryli dodatkowe sygnały ostrzegawcze.

W badaniu prześledzono grupę 45 osób uznanych za wysokiego ryzyka, z czego 16 w kolejnych latach rozwinęło pełnoobjawowy RZS. Analiza krwi pokazała, że u osób zagrożonych już na tym wczesnym etapie krąży znacznie więcej białek zapalnych, a komórki układu odpornościowego – limfocyty T i B – pozostają w stanie zwiększonej gotowości. Im bliżej diagnozy, tym wyraźniej układ odpornościowy "nakręca się" w stronę reakcji zapalnej.

Wczesne objawy reumatoidalnego zapalenia stawów

"Nasze wyniki potwierdzają, że zapalna faza choroby zaczyna się znacznie wcześniej niż klinicznie rozpoznane RZS" – zaznaczyli autorzy publikacji w "Science Translational Medicine".

Szansa na wcześniejsze leczenie

Odkrycie to nie jest jeszcze gotową receptą na terapię, ale może pomóc w opracowaniu nowych metod profilaktyki. Dziś wiadomo już, że lek abatacept, stosowany obecnie w terapii RZS, potrafi u osób wysokiego ryzyka spowolnić lub opóźnić rozwój choroby. Badania sugerują, że działa on właśnie na te wczesne zmiany w układzie odpornościowym.

"Spodziewamy się, że wnioski z tego badania pozwolą lepiej przewidywać, kto zachoruje, a także wskażą nowe biologiczne cele, które można wykorzystać do zapobiegania RZS" – podkreśla dr Kevin Deane, reumatolog z CU Anschutz, współautor badania.

RZS dotyka około 1 proc. dorosłej populacji i jest chorobą przewlekłą, w której układ odpornościowy atakuje własne stawy. Z czasem prowadzi to do ich trwałego uszkodzenia, bólu, a nawet niepełnosprawności. Każdy krok w stronę wcześniejszego rozpoznania daje szansę na zatrzymanie procesu zapalnego, zanim dojdzie do zmian nieodwracalnych.

Choć wciąż potrzebne są większe i dłuższe badania kliniczne, naukowcy podkreślają, że rozpoznanie "cichego" etapu RZS otwiera nową perspektywę – leczenie choroby zanim w ogóle rozwiną się jej objawy.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Science Translational Medicine

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy