Są uzależnione od alkoholu, a to nie wszystko. "Muszka owocówka to mały model człowieka"
Gdyby nie ten jeden mały owad, rozwój nauki wyglądałby zupełnie inaczej. Zdaniem naukowców, muszki owocówki to fascynujące owady, które służą wręcz za "model człowieka" i przejawiają zaskakujące umiłowanie... alkoholu.
W tym artykule:
Owocny eksperyment natury
- Dzięki niej poznaliśmy prawa genetyki, to na niej bada się mechanizmy uzależnień, odporności, a nawet procesy starzenia - muszka owocówka to mały model człowieka - powiedział PAP entomolog prof. Stanisław Ignatowicz.
Ekspert zwrócił uwagę, że rajem dla rozwoju tych owadów są fermentujące owoce. Samice składają jaja tam, gdzie zawartość alkoholu wynosi 5-15 proc. Mocniejsze środowisko okazuje się dla nich zabójcze.
- Alkohol daje im chwilowe dobre samopoczucie, a przede wszystkim uruchamia system odpornościowy - mówił prof. Ignatowicz.
Nawyki, które ratują jelita
Muszki mają jednak naturalnych wrogów. Każda larwa jest narażona na pasożyta - maleńką błonkówkę Leptopilina boulardi, która wstrzykuje do niej własne jajo. Z niego wykluwa się larwa niszcząca gospodarza od środka. Jednak w środowisku alkoholowym owocówki potrafią się bronić - ich odporność rośnie i część larw skutecznie pokonuje pasożyta.
Alkohol jako tarcza ochronna
Badania pokazały, że larwy hodowane bez alkoholu giną wszystkie, a w środowisku alkoholowym aż 60 proc. przeżywa. To prosty, lecz niezwykle skuteczny mechanizm obronny. Alkohol pełni tu rolę swoistej tarczy, pozwalając muszkom na przetrwanie i rozwój mimo obecności pasożytów.
Jak podkreśla prof. Ignatowicz, owocówki są wręcz "uzależnione" od alkoholu. Potrafią wyczuć jego zapach z odległości nawet czterech kilometrów, co jest rekordem w świecie owadów. Lecą w jego kierunku z prędkością dwóch metrów na sekundę.
- Generalnie wszystkie lecą do alkoholu. Ale ciekawostka: w Japonii wykorzystywano je na lotniskach do wykrywania przemytu alkoholu. Wypuszczano muszki w hali przylotów i obserwowano, na które walizki siadają. To były najpewniej te z kontrabandą - wskazywał.
Mały model człowieka
Muszka owocówka (Drosophila melanogaster) to jeden z najważniejszych organizmów modelowych w biologii. To właśnie na niej odkryto podstawowe prawa dziedziczenia. Dziś bada się na niej mechanizmy uzależnień, funkcjonowanie układu odpornościowego, a także procesy starzenia.
Choć u ludzi nie ma żadnych dowodów, że niskie dawki alkoholu wzmacniają odporność, analogicznie jak u muszek, badania na owocówkach otwierają drzwi do dalszych odkryć. Naukowcy wiedzą już wiele o szkodliwości dużych ilości alkoholu, natomiast wpływ małych dawek wciąż pozostaje zagadką.
oprac. Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- PAP
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.