Trwa ładowanie...

Schistosomatoza (bilharcjoza) - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, powikłania

 Paula Komendarczuk
14.12.2023 14:51
Schistosomatoza (bilharcjoza) to choroba pasożytnicza popularna w klimacie tropikalnym.
Schistosomatoza (bilharcjoza) to choroba pasożytnicza popularna w klimacie tropikalnym. (Adobe Stock)

Schistosomatoza (bilharcjoza) to choroba zakaźna powodowana przez pasożyty należące do rodzaju Schistosoma. Jest szeroko rozpowszechniona w krajach o klimacie tropikalnym i subtropikalnym, stanowi poważne zagrożenie, ponieważ może doprowadzić do powikłań obejmujących płuca, wątrobę czy nerki.

spis treści

1. Co to jest schistosomatoza?

Schistosomatoza, znana również jako bilharcjoza, to przewlekła choroba pasożytnicza wywołana przez pierwotniaki z rodzaju Schistosoma. Pasożyty te występują w środowisku wodnym, a człowiek zaraża się poprzez kontakt skóry z wodą zanieczyszczoną larwami tych pasożytów. Choroba ta jest szeroko rozpowszechniona w krajach tropikalnych i subtropikalnych, gdzie warunki środowiskowe sprzyjają rozwojowi tych patogenów.

2. Przyczyny schistosomatozy

Kontakt skórny z wodą, podczas kąpieli czy pływania, stanowi główną drogę zakażenia schistosomatozą. Larwy pasożytów są obecne w środowisku wodnym, można spotkać je w rzekach, jeziorach czy stawach, które zostały zanieczyszczone odchodami ludzkimi. Często występują też w zbiornikach, w których bytują ślimaki, czyli pośrednicy w ich cyklu życiowym.

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

W ciele ślimaków dochodzi do przeobrażenia larw w sporocysty, a następnie w cerkarie, czyli stadium larwalne. W tej formie opuszczają one ślimaka i poszukują w wodzie swojego ostatecznego żywiciela - człowieka.

Do ludzkiego organizmu wnikają poprzez skórę, w naczyniach krwionośnych przekształcają się w schistosomule, a następnie przenoszą się do płuc, serca oraz wątroby. W narządach tych dochodzi do ich rozwoju i rozmnażania, ostatecznie trafiają do pęcherza moczowego, gdzie produkują jaja, które są usuwane z organizmu wraz z moczem i kałem.

3. Objawy schistosomatozy

Schistosomatoza może objawiać się w bardzo różny sposób, zależnie od stadium infekcji oraz indywidualnej reakcji organizmu. Niektórzy przechodzą ją bezobjawowo, u pozostałych pojawia się bardzo wiele różnych dolegliwości.

W początkowej fazie może wystąpić tzw. świąd pływaka, czyli początkowo bolesna, a następnie swędząca wysypka, która rozwija się w miejscu wniknięcia larw do organizmu, znika samoistnie po około tygodniu.

W czasie dojrzewania pasożytów w narządach wewnętrznych mogą pojawić się objawy grypopodobne, czyli gorączka, dreszcze, ból mięśni, kaszel i biegunka.

W miarę rozwoju choroby mogą wystąpić również dodatkowe dolegliwości, jak ból brzucha, zaparcia, powiększenie wątroby i śledziony, a także stany zapalne dróg moczowych.

W przypadku długotrwałego, nieleczonego zakażenia mogą rozwinąć się następujące powikłania schistosomatozy:

4. Diagnostyka i leczenie schistosomatozy

Diagnostyka schistosomatozy opiera się na kilku podstawowych badaniach, takich jak analiza moczu i kału, testy serologiczne oraz biopsja wątroby lub pęcherza moczowego w celu wykrycia jaj pasożyta. Natomiast badania obrazowe (ultrasonografia, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny) mogą pomóc w rozpoznaniu powikłań związanych z infekcją.

Leczenie schistosomatozy opiera się na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych, takich jak praziquantel. Dawkowanie ustalane jest indywidualnie, czasem konieczne jest powtórzenie kuracji po kilku tygodniach, aby zlikwidować wszystkie patogeny.

W przypadku osób z powikłaniami lub przewlekłą infekcją wdrażane jest leczenie w celu redukcji objawów oraz powikłań choroby. Postępowanie to może wymagać współpracy wielu specjalistów, w zależności od liczby uszkodzonych narządów.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze