Sertralina - leki, wskazania, dawkowanie i środki ostrożności
Sertralina to organiczny związek chemiczny i substancja czynna leków, która ma działanie antydepresyjne i przeciwlękowe. Wprowadzono ją na rynek farmaceutyczny w 1992 roku. Obecnie jest jednym z najczęściej stosowanych antydepresantów oraz leków psychiatrycznych w Stanach Zjednoczonych. Jakie są wskazania do jej zażywania? Czy terapia jest bezpieczna?
1. Co to jest sertralina?
Sertralina (łac. sertralinum) to organiczny związek chemiczny i silny lek przeciwdepresyjny z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Wykazuje działanie antydepresyjne (tymoleptyczne) i przeciwlękowe (anksjolityczne).
Preparaty na rynku polskim zawierające sertralinę to tabletki powlekane ApoSerta, Asentra, Asertin 50, Asertin 100, Miravil, Sastium, Sertagen, Sertralina Krka, Sertranorm, Setaloft 50 mg, Setaloft 100 mg, Stimuloton, Zoloft, Zotral 50 mg i Zotral 100 mg.
2. Działanie i wskazania do stosowania sertraliny
Sertralina hamuje wychwyt zwrotny serotoniny, blokując jej transport z powrotem do komórki nerwowej (hamuje reabsorpcję serotoniny przez neurony). Dzięki temu jej poziom w ośrodkowym układzie nerwowym wzrasta, zwiększa się jej stężenie w szczelinie synaptycznej pomiędzy neuronami. To przekłada się na wzrost neuroprzekaźnictwa z jednej komórki nerwowej do drugiej.
Ponadto sertralina w niewielkim stopniu blokuje transport dopaminy i noradrenaliny oraz wiąże się z receptorami adrenergicznymi, histaminowymi, muskarynowymi, dopaminergicznymi, serotoninergicznymi, benzodiazepinowymi i GABA.
Właściwości i aktywność sertraliny sprawiają, że substancja jest stosowana w leczeniu:
- zaburzeń depresyjnych (także z objawami lęku),
- zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (dorośli i dzieci od 6. oku życia),
- zespołu lęku napadowego z agorafobią (chorobliwy lęk przed otwartą przestrzenią) lub bez niej,
- zespołu lęku pourazowego (pourazowe zaburzenia stresowe),
- zespołu lęku społecznego, fobii społecznej.
3. Dawkowanie i stosowanie sertraliny
Sertralina jest substancją czynną leków dostępnych w formie tabletek powlekanych. Stosuje się je doustnie: raz dziennie, rano lub wieczorem, niezależnie od posiłków. Dawka zwykle wynosi od 25 mg na dobę do maksymalnie 200 mg na dobę.
Jak długo stosować sertraline? To zależy od wskazania i jednostki chorobowej. Terapia depresji musi trwać 6 miesięcy po uzyskaniu poprawy. Działanie sertraliny w leczeniu fobii społecznej, lęku napadowego i pourazowych zaburzeń stresowych jest odczuwalne po około tygodniu od rozpoczęcia terapii, jednak pełny efekt kliniczny obserwuje się po 2 do 4 tygodni leczenia. Gdy problem stanowią zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, konieczne jest dłuższe stosowanie leki.
4. Sertralina – przeciwwskazania i środki ostrożności
Sertralina nie może być stosowana przez wszystkich pacjentów, nawet jeśli istnieją wskazania. Przeciwskazaniem jest nadwrażliwość na substancję czynną oraz jednoczesne stosowanie nieodwracalnych inhibitorów monoaminooksydazy (MAO).
Podczas leczenia sertraliną należy zachować ostrożność, nie tylko podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Należy pamiętać, że:
- łączenie sertraliny z sokiem grejpfrutowym powoduje wzrost poziomu substancji w osoczu,
- w przypadku pominięcia dawki należy ją pominąć i przyjąć kolejną w odpowiednim czasie. Nie należy zażywać dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej,
- leki, które ją zawierają, należy odstawiać stopniowo, co najmniej tydzień lub dwa, w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia objawów odstawienia.
5. Sertralina – skutki uboczne
Czy sertralina jest bezpieczna? Nie wykazano działania uzależniającego ani niebezpieczeństwa nadużywania leku. Niemniej z jej stosowaniem wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwuje się takie skutki uboczne jak:
- nieznaczne pobudzenie, gwałtowne ruchy także o charakterze skręcającym, zaburzenia widzenia,
- mrowienie, drętwienie, drżenia mięśniowe,
- bóle w klatce piersiowej, kołatania serca,
- nieregularne miesiączki u kobiet,
- obniżenie popędu u mężczyzn, zmniejszenie wrażliwości na bodźce seksualne, opóźniona ejakulacja,
- nudności, biegunka, niestrawność, bóle brzucha, wymioty, zaparcia,
- suchość w jamie ustnej,
- wysypka,
- nadmierna potliwość,
- bezsenność, nadmierna senność,
- zawroty głowy, bóle głowy, migrena,
- niepokój,
- zmniejszone łaknienie, jadłowstręt, chudnięcie,
- osłabienie i uczucie zmęczenia.
Stosowanie sertraliny w trakcie ciąży może wywołać u noworodka objawy odstawienia leku. Podczas laktacji substancja oraz jej metabolity przenikają do pokarmu kobiecego.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.