SNRI - leki, wskazania, mechanizm działania, skuteczność, skutki uboczne
SNRI to leki przeciwdepresyjne określane mianem inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Są stosowane przede wszystkim w terapii depresji i zaburzeń lękowych, ale bywają wykorzystywane również do leczenia przewlekłego bólu czy fibromialgii. W jaki sposób działają leki SNRI?
1. Czym jest SNRI?
SNRI to inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, czyli grupa leków przeciwdepresyjnych stosowana w medycynie od lat 80. XX wieku. Są wykorzystywane przede wszystkim do leczenia depresji, zaburzeń lękowych, przewlekłego bólu i nerwobóli.
Działanie leków SNRI polega na wywieraniu wpływu na neuroprzekaźnictwo, a przede wszystkim na hamowaniu wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, co zwiększa poziom tych hormonów w mózgu i pozytywnie oddziałuje na regulację nastroju.
SNRI wpływają na organizm w podobny sposób co inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny SSRI, ale są skuteczniejsze w leczeniu ciężkich przypadków depresji.
2. Wskazania do stosowania leków SNRI
Leki z grupy SNRI są wskazane do stosowania w następujących przypadkach:
- epizody depresyjne,
- zespół lęku uogólnionego,
- fobia społeczna,
- zaburzenia lękowe z atakami lęku panicznego,
- zespół stresu pourazowego,
- ból neuropatyczny,
- fibromialgia,
- przewlekły ból mięśniowo-szkieletowy.
SNRI bywają również stosowane przez osoby ze zdiagnozowanym ADHD jako alternatywa dla stymulantów, ale nie jest to zatwierdzone oficjalnie wskazanie.
3. Leki z grupy SNRI
Leki z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny to:
- wenlafaksyna,
- deswenlafaksyna,
- milnacipran,
- duloksetyna,
- klowoksamina,
- bicifidyna,
- sibutramina.
Najczęściej stosowana jest duloksetyna i wenlafaksyna. Pierwsza substancja czynna występuje w postaci kapsułek dojelitowych w dawce 30 lub 60 mg. Na początku terapii zwykle pacjenci stosują tabletki 30 mg w przypadku lęku uogólnionego i 60 mg w leczeniu zaburzeń depresyjnych.
Wenlafaksyna występuje w tabletkach o przedłużonych działaniu w trzech dawkach: 37,5, 75 i 150 mg. Maksymalna dawka dobowa to 225 mg w terapii lęku, natomiast 375 mg w leczeniu zaburzeń depresyjnych. Ilość stosowanej substancji czynnej zwiększa się stopniowo zaczynając od 37,5 mg.
Duloksetyna i wenlafaksyna należą do tej samej grupy, ale różnią się sposobem działania. Pierwsza w dawkach 60-120 mg/dzień wykazuje porównywalny wpływ na układ serotoninergiczny i noradrenergiczny.
Druga natomiast w ilości do 150 mg przede wszystkim hamuje zwrotny wychwyt serotoniny, czyli wykazuje właściwości zbliżone do preparatów z grupy SSRI.
Wenlafaksyna zażywana w większych dawkach zaczyna hamować wychwyt zwrotny noradrenaliny i w niewielkiej ilości dotyczy również dopaminy, dla porównania działanie to wykazuje duloksetyna już od niskich dawek.
4. Skuteczność SNRI
Pełne działanie inhibitorów SNRI pojawia się po kilku tygodniach regularnego zażywania, najczęściej po 2 tygodniach stosowania wenlafaksyny i po 4-6 tygodniach przyjmowania duloksetyny.
Brak efektu po upływie 2 miesięcy jest wskazaniem do zmiany sposobu leczenia. Przeprowadzane badania nie wskazują na przewagę którejś substancji czynnej, obie są traktowane jako równie skuteczne w przypadku zaburzeń lękowych i depresyjnych.
Duloksetyna ma wyższą skuteczność w przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej oraz objawów bólowych u chorych na depresję. Lek ten bywa też zalecany pacjentom cierpiącym na obwodową neuropatię cukrzycową.
5. Skutki uboczne po zastosowaniu leków SNRI
Tak jak każdy lek, również inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny mogą wywoływać skutki uboczne:
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- nudności i wymioty,
- biegunka,
- zaparcia,
- suchość w ustach,
- nadmierne ziewanie,
- bezsenność,
- nadmierna senność,
- niezwykłe sny,
- parestezje,
- zaburzenia ejakulacji,
- zaburzenia widzenia,
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- kołatanie serca,
- nadmierna potliwość w nocy,
- zmniejszenie łaknienia,
- niepokój.
Działania niepożądane na skutek zażycia SNRI zwykle mają charakter łagodny i ustępują samoistnie po pierwszych tygodniach leczenia lub nie pojawiają się w ogóle.
Zaobserwowano, że częściej nudności występują po zażyciu duloksetyny, natomiast objawy odstawienne po terapii wenlafaksyną, podobnie jak skoki ciśnienia tętniczego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
