Sotalol – zamienniki, dawkowanie i skutki uboczne
Sotalol to lek należący do grupy beta-adrenolityków. Wykorzystuje go głównie kardiologia, ponieważ substancja spowalnia przyspieszoną pracę serca oraz zmniejsza jego zapotrzebowanie na tlen. Ma przy tym działanie przeciwarytmiczne oraz hipotensyjne, co oznacza, że obniża ciśnienie tętnicze. Jakie są wskazania do jego stosowania?
1. Co to jest sotalol?
Sotalol to lek należący do grupy niewybiórczych beta-adrenolityków. Stosuje się go w przypadku nadkomorowych i komorowych zaburzeń rytmu serca, zwłaszcza w postaci częstoskurczu komorowego. Substancja działa na układ krwionośny (sercowo-naczyniowy), stąd wykorzystuje ją kardiologia i medycyna rodzinna.
Preparaty na rynku polskim zawierające sotalol (chlorowodorek sotalolu) to tabletki Biosotal 40, Biosotal 80 oraz SotaHEXAL 80 i SotaHEXAL 160.
2. Działanie sotalolu
Mechanizm działania sotalolu polega na niewybiórczym blokowaniu receptorów beta1 i beta 2. To uniemożliwia ich pobudzenie, a przez to ogranicza skutki działania adrenaliny czy noradrenaliny na tkanki docelowe posiadające receptory beta.
W rezultacie sotalol prowadzi do zmniejszenia:
- częstotliwości rytmu serca (działanie chronotropowo ujemne); substancja wykazuje działanie przeciwarytmiczne, związane z hamującym wpływem na przewodzenie w sercu,
- siły skurczu serca (działanie inotropowo ujemne),
- zapotrzebowanie serca na tlen,
- ciśnienia tętniczego krwi (działanie hipotensyjne).
Sotalol po podaniu osiąga maksymalne stężenie w surowicy krwi po około 2,5 do 4 godzinach. Jego biodostępność wynosi ponad 90 proc., a stężenie w osoczu jest proporcjonalne do dawki. Substancja nie ulega metabolizmowi. Wydalana jest głównie z moczem, w zdecydowanie mniejszej ilości wraz z kałem.
3. Wskazania do stosowania sotalolu
Jakie są wskazania? Sotalol stosuje się przy:
- nadkomorowych zaburzeniach rytmu serca (częstoskurcz śródwęzłowy i okołowęzłowy, migotanie i trzepotanie przedsionków, częstoskurcz nadkomorowy),
- komorowych zaburzeniach rytmu serca zagrażających życiu,
- zaburzeniach rytmu w przebiegu zespołu Wolffa-Parkinsona-White’a (nieprawidłowo rozchodzące się impulsy elektryczne w sercu. Odpowiada za to tak zwana droga dodatkowa).
4. Dawkowanie sotalolu
Dawka sotalolu zależy od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała i chorób towarzyszących pacjenta. Z tego powodu ustala się ją indywidualnie, przy czym terapię rozpoczyna się od małej dawki, którą należy stopniowo zwiększać, aż do uzyskania pożądanego efektu. Generalnie stosuje się od 80 do 640 mg sotalolu na dobę.
Jak stosować sotalol? Doustnie, najlepiej godzinę przed jedzeniem. Warto pamiętać, że produkty spożywcze zmniejszają jego wchłanianie o około 20 proc.
5. Przeciwwskazania, skutki uboczne i środki ostrożności
Leków, które zawierają sotalol, nie może stosować każdy pacjent, nawet jeśli istnieją wskazania.
Przeciwwskazanie do stosowania sotalolu stanowi:
- nadwrażliwość na satolol lub substancję pomocniczą zawartą w leku,
- bradykardia (mniej niż 50 uderzeń serca na minutę),
- niedociśnienie niezwiązane z arytmią,
- astma oskrzelowa, stany spastyczne oskrzeli,
- wstrząs kardiogenny,
- niewydolność krążenia III i IV stopnia według NYHA,
- zaburzenia krążenia obwodowego np. choroby naczyń kończyn dolnych,
- znieczulenie ogólne, które powoduje depresję mięśnia sercowego,
- zespół chorego węzła zatokowego,
- blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia (u chorych bez rozrusznika),
- wrodzone lub nabyte wydłużenie odstępu QT,
- kwasica metaboliczna i ketonowa,
- ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny poniżej 10 ml na minutę),
- nieleczony guz chromochłonny nadnerczy,
- zaburzenia rytmu serca typu torsades de pointes,
- karmienie dziecka piersią, ponieważ satolol przenika do mleka matki.
Ponieważ satolol przenika przez łożysko, lek u ciężarnych wdraża się tylko w sytuacji, gdy korzyści związane ze stosowaniem leku przewyższają ryzyko dla płodu.
Leczenia sotalolem nie należy przerywać w sposób nagły. Lek należy odstawiać powoli, stopniowo zmniejszając dawkę. W przeciwnym razie może dojść do pojawienia się nadciśnienia tętniczego, zaostrzenia dławicy piersiowej, zaburzeń rytmu serca lub zawału mięśnia sercowego.
Ze stosowaniem leków, których substancją czynną jest sotalol, wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwowane skutki uboczne to arytmia, biegunka, ból głowy, zawroty głowy, ból w klatce piersiowej, duszność, kołatanie serca, skurcze mięśni nóg, niedociśnienie tętnicze, niestrawność, nudności, wymioty, wzdęcia, omdlenia, parestezje, suchość błony śluzowej jamy ustnej, zaburzenia smaku, ale i snu.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.