Tachypnoe - przyczyny, objawy, leczenie. Tachypnoe u dzieci

Tachypnoe to inaczej przyspieszona częstotliwość oddechów na minutę. Prawidłowa ilość oddechów w ciągu minuty u dorosłego człowieka powinna wynosić od 14 do 18. O tachypnoe mówi się, kiedy liczba ta przekracza 20. Schorzenie to może okazać się niebezpieczne, gdyż może wskazywać na zaburzenia pracy serca, układu krążenia czy oddechowego.

Bezpośrednią przyczyną pojawienia się tachypnoe jest tzw. hipoksemia, czyli zmniejszenie wartości ciśnienia tlenu we krwi. Ta z kolei może być konsekwencją chorób i wad serca, przede wszystkim choroby wieńcowej, zespołu niedostatecznego rzutu serca czy migotania przedsionków.

Oddech jest wówczas bardzo szybki, ale jednocześnie głęboki. Podczas hiperwentylacji do wzmożonej pracy angażowany jest także ośrodkowy układ nerwowy.

Tachypnoe obserwuje się także po przyjęciu niektórych leków nasennych oraz morfiny.

Kardiologiczne przyczyny tachypnoe

Najczęściej za przyspieszony oddech odpowiada niewydolność serca, na skutek której efektywność czynności skurczowej znacznie się zmniejsza.

Przyczyną takiego stanu może być także niedomykalność zastawki dwudzielnej oraz zwężenie zastawki aortalnej, a także niewydolność krążenia. Tachypnoe często wynika z nieprawidłowej wentylacji całego układu krążenia.

Pulmonologiczne przyczyny tachypnoe

Tachypnoe bardzo często ma swoją przyczynę w nieprawidłowej pracy układu oddechowego. W takiej sytuacji przyspieszony oddech jest próbą utrzymania właściwego nasycenia krwi tlenem i jest odpowiedzią organizmu np. na toczącą się infekcję.

Dodatkowo tachypnoe może występować jako objaw w przebiegu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, odmy opłucnowej, zapalenia płuc i oskrzeli. Towarzyszy także zastrzonej postaci astmy. Przyspieszony oddech może mieć związek także z alergicznym zapaleniem pęcherzyków płucnych, pylicą i zatorowością płucną.

Tachypnoe a pozostałe zaburzenia

Zjawisko tachypnoe może nie być związane ani z układem krwionośnym, ani oddechowym. Może za to mieć swoją przyczynę w zaburzeniach metabolicznych. Na skutek zmian metabolicznych może dojść do zakwaszenia organizmu, co z kolei prowadzi do nadprodukcji kwaśnych jonów, które na skutek reakcji chemicznych przeszktałcają się w dwutlenek węgla. Organizm musi w jakiś sposób usunąć tę nadmierną ilość gazu, co skutkuje przyspieszonym oddechem. Taką sytuacją jest tzw. oddech Kussmaula.

Inne metaboliczne przyczyny tachypnoe to:

• przewlekłe uszkodzenie nerek
• kwasica ketonowa
• powikłania cukrzycy
• zatrzucia alkoholami.

U noworodków i niemowląt oddech jest naturalnie szybszy, niż u starszych dzieci czy dorosłych. Zwykle jest to około 40 oddechów na minutę. Ewentualna diagnoza tachypnoe może być więc postawiona dopiero w momencie, w którym oddech powinien się unormować. Nieregularny, przyspieszony czy przerywany oddech zwykle nie powinien być powodem do niepokoju, aczkolwiek wszystkie wątpliwości należy skonsultować z lekarzem.

W pierwszych godzinach od urodzenia może pojawić się tzw. przejściowe zaburzenia oddychania. Wówczas liczba oddechów na minutę może sięgnać nawet 120. Objawy te z reguły ustępują samoistnie po około 72 godzinach od narodzin. Zwykle wystarczy umieścić dziecko na ten czas w tzw. namiocie tlenowym, bardzo rzadko konieczna jest intubacja.