Badania oczu to wszystkie działania, których celem jest określenie stanu całego narządu wzroku. To znaczy nie tylko zaburzeń widzenia, takich jak krótko- czy dalekowzroczność, ale także wszelkie schorzenia oczu.
Badania oczu wykonuje się rutynowo lub w przypadku pojawienia się niepokojących objawów takich jak zaburzenia wzroku, mgliste widzenie, ból odczuwany "za oczami", zaczerwienienia, łzawienie, pieczenie, etc.
Podstawowym badaniem jest sprawdzenie ostrości widzenia, to znaczy ustalenie, czy występuje jakakolwiek wada wzroku. W tym celu stosuje się specjalne tablice okulistyczne - badany po kolei czyta coraz mniejszą czcionkę. Oprócz tego wykonuje się także komputerowe badanie wzroku. Po zanalizowaniu wyników lekarz decyduje, czy jest potrzebna korekta wzroku, np. przy pomocy okularów.
Innym badaniem jest pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, inaczej zwane tenometrią. Badanie wykonuje się najczęściej po wcześniejszym znieczuleniu oka, ponieważ wymaga bezpośredniego kontaktu okulisty z gałką oczną. Zazwyczaj wykonywane jest w celu diagnostyki i oceny przebiegu jaskry, a także po wszelkich zabiegach przeprowadzonych w obrębie gałki ocznej. Jest to badanie bardzo bezpieczne i bardzo rzadko prowadzi do powikłań.
Oprócz komputerowego badania wzroku, lekarz przeprowadza także szczegółowe badanie oczu przy pomocy podobnego sprzętu. W tym czasie bada każdy odcinek oka po kolei. W tym celu musi zastosować specjalne krople, które rozszerzają źrenice. Efekt jest podobny do tego, który obserwuje się u osób odurzonych narkotykami - źrenice są wielkości niemal całej tęczówki. Wiąże się to też niestety z pogorszeniem widzenia (obraz jest mocno zamglony i prawie zupełnie uniemożliwia rozpoznawanie kształtów). Taki stan trwa do kilku godzin. Ponadto oczy są po badaniu dużo bardziej wrażliwe na światło.
Kompleksowe badanie, zawierające wszystkie wyżej wymienione, trwa kilkanaście minut, jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne, dlatego warto wykonywać je regularnie. Osoby po 40 roku życia powinny odwiedzać okulistę co 2 lata, natomiast osoby chorujące na schorzenia ogólne (np. cukrzyca, nadciśnienie) - nawet co kilka miesięcy.