Pacjent w szpitalu potrzebuje zazwyczaj albo natychmiastowej, albo długotrwałej pomocy medycznej. Jeśli tylko pacjent jest ubezpieczony i przysługują mu świadczenia NFZ, ma prawo do uzyskania pomocy w szpitalu, a także do pozostania w placówce do czasu wyleczenia ewentualnej choroby. Wskazaniem do przyjęcia pacjenta do szpitala jest każda dolegliwość niemożliwa do wyleczenia w warunkach domowych, szczególnie uciążliwa, nieoczywista lub zaostrzenie objawów istniejącej już choroby. Szpitale oferują także pomoc doraźną. W większości przypadków należy jednak okazać skierowanie do szpitala, chyba że nastąpi nagłe pogorszenie stanu zdrowia - wówczas pacjent kierowany jest na Szpitalny Oddział Ratunkowy.
Będąc w szpitalu, pacjenci najczęściej dostają dożylną kroplówkę lub są podpięci do specjalistycznych urządzeń monitorujących takie parametry jak tętno, ciśnienie krwi, saturacja czy akcja serca. Dodatkowo wykonywane są podstawowe badania takie jak morfologia, EKG czy poziom elektrolitów.
Jeśli pojawi się taka konieczność, pacjent może być poddany dodatkowym badaniom, które są niemożliwe do wykonania w innych placówkach diagnostycznych. Są to przede wszystkim wszelkie prześwietlenia, rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa.
Pacjent w szpitalu może być także skierowany na zabiegi wykonywane w placówce. Mogą być to drobne nieinwazyjne zabiegi, takie jak leczenie zaćmy czy zaszycie otwartej rany, jednak często w szpitalu przeprowadza się także operacje. Są one skomplikowane, praco- i czasochłonne, jednak najczęściej ratuje ludzkie życie.
Każdy pacjent w szpitalu ma swoje prawa i przywileje, których nie można mu odmówić. Przede wszystkim każdy człowiek może być przyjęty do każdego szpitala w obrębie całej Polski, bez względu na miejsce zamieszkania czy zameldowania. Jeśli wykupi odpowiednie ubezpieczenie, taką możliwość ma także za granicą (w krajach Unii Europejskiej).
Osoba ubezpieczona ma także prawo do transportu sanitarnego do szpitala i do domu, jeśli konieczne okaże się natychmiastowe leczenie. Ma także prawo do wypisania się ze szpitala na własne życzenia.