Test oksytocynowy – kiedy się go wykonuje? W jakim celu?

Test oksytocynowy to badanie polegające na podaniu ciężarnej niewielkiej dawki oksytocyny, która wywołuje skurcze macicy. Następnie kontroluje się stan dziecka za pomocą KTG. Celem działań jest ocena płodowo-łożyskowa wydolności oddechowej w ciążach dużego ryzyka. Kiedy wykonuje się test oksytocynowy? Jakie są wskazania i przeciwwskazania?

1. Co to jest test oksytocynowy?

Test oksytocynowy, nazywany także testem stresowym, testem OCT oraz testem CST, to miarodajne narzędzie diagnostyczne pozwalające na ocenę stanu płodu i jego bezpieczeństwa w czasie akcji porodowej, w reakcji na skurcze i oksytocynę.

Badanie przeprowadza się u niektórych kobiet z ciążą powikłaną lub przenoszoną, gdy zachodzi podejrzenie, że pod wpływem skurczy porodowych akcja serca dziecka może zostać zaburzona lub zatrzymana.

Zobacz film: "Jak odżywiać się w czasie ciąży?"

Co to jest oksytocyna?

Oksytocyna jest hormonem produkowanym w podwzgórzu, a wydzielanym przez tylny płat przysadki mózgowej. Pełni wiele ważnych funkcji. Podczas porodu wywołuje skurcze mięśni macicy, a po rozwiązaniu wpływa na obkurczanie się naczyń krwionośnych wewnątrz macicy, wspiera zwijanie macicy i ułatwia wydzielanie mleka w okresie laktacji.

2. Kiedy wykonuje się test oksytocynowy?

Obecnie test oksytocynowy wykonuje się rzadziej niż kiedyś, głównie w sytuacji, gdy test biofizyczny płodu wykaże nieprawidłowości. Decyzję o wykonaniu testu stresowego OCT podejmuje się w sytuacji, gdy badanie KTG, pozwalające monitorować i rejestrować pracę serca płodu oraz mięśni macicy w etapie przedporodowym wykaże jakieś nieprawidłowości.

Ponieważ stosowanie oksytocyny może doprowadzić do zaburzeń tętna i pracy serca, a także reakcji uczuleniowej czy niedotlenienia, dzięki testowi możliwe jest wybranie odpowiedniej metody rozwiązania ciąży i zdecydować, czy należy ją zakończyć przez cesarskie cięcie, czy możliwy jest poród naturalny. Badanie pozwala więc przewidzieć, jak dziecko poradzi sobie w trakcie porodu. To ogranicza ryzyko wielu komplikacji.

3. Jak przebiega test oksytocynowy?

Badanie przeprowadza się w szpitalu, najwcześniej w 32 tygodniu ciąży. Ile trwa test oksytocynowy? Około 2 godzin, czasem godzinę. Jak przebiega?

Test przeprowadza się na czczo. Konieczne jest założenie wenflonu. Kobieta zostaje podłączona do KTG, co pozwala ocenić czynność skurczową mięśnia macicy oraz pracy serca płodu. Przy pomocy kroplówki podaje się niewielką dawkę oksytocyny w celu wywołania kilku skurczów macicy (w niedługim czasie kroplówka zostaje odłączona).

W niedługim czasie pojawiają się skurcze macicy, które obciążają serce płodu. To umożliwia ocenę częstotliwości uderzeń serca i stwierdzenie, czy dziecko ma zapewniony dostęp do tlenu. Kobieta jest nieustannie monitorowana.

4. Test oksytocynowy – i co dalej?

Jeżeli zapis KTG podczas trwania testu był prawidłowy, wynik testu jest negatywny. W sytuacji, gdy aktywność serca płodu podczas skurczów spada, lekarz może zdecydować o konieczności rozwiązania ciąży przez cesarskie cięcie. Niepokojący pomiar może wskazywać na niedotlenienie płodu. To stanowi poważne zagrożenie dla jego życia.

Bezwzględnym wskazaniem do szczegółowej diagnostyki, czasem również do natychmiastowego zakończenia ciąży, zwykle przez cesarskie cięcie jest tachykardia lub bradykardia.

Test oksytocynowy a poród

Celem testu oksytocynowego nie jest wywołanie porodu, niemniej często tak się on kończy. To dlatego przeprowadza się go w warunkach porodowych, na sali, w której w przypadku wywołania porodu, będzie można go bezpiecznie odebrać.

5. Przeciwwskazania do wykonania testu oksytocynowego

Nawet gdy przeprowadzenie testu oksytocynowego jest wskazane, nie wykonuje się, gdy:

• istnieje ryzyko przedwczesnego porodu,
• kobieta jest bardzo wrażliwa na oksytocynę,
• występują bezwzględne wskazania do cesarskiego cięcia (przeciwwskazania do porodu naturalnego),
• obserwuje się wzmożone napięcie mięśnia miednicy,
• istnieje ryzyko pęknięcia macicy, macica jest nadmiernie napięta, macica jest nadmiernie rozciągnięta,
• występują zaburzenia sercowo-naczyniowe tak u matki, jak i dziecka,
• kobieta przebyła operacje na mięśniu macicy,
• szyjka macicy jest niedostatecznie dojrzała.

Czy test oksytocynowy boli?

Generalnie test oksytocynowy nie boli. Skurcze są odczuwalne jedynie jako napięcie brzucha. Dzieje się tak jednak wyłącznie wtedy, gdy oksytocyna nie spowoduje rozpoczęcia akcji porodowej. Pojawiające się skurcze porodowe są bolesne. Występują w dolnej części brzucha. Typowa jest dla nich regularność oraz stopniowe nasilenie się.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.