Trzy czerwone flagi alarmowe. To mogą być pierwsze i jedyne objawy raka
Lekarze jak mantrę powtarzają: im wcześniej wykryta choroba nowotworowa, tym większa szansa na wyleczenie. Problem w tym, że rak to wyjątkowo podstępny przeciwnik, który długo rozwija się w ukryciu, nie dając dolegliwości albo wywołując mało charakterystyczne objawy. Popularyzator wiedzy medycznej dr Bartosz Fiałek wskazuje trzy czerwone flagi alarmowe - to objawy, które mogą występować na wczesnym etapie chorób nowotworowych. Co powinno nas zaniepokoić?
1. Stopień zaawansowania nowotworu
Nowotwory powstają na skutek przekształcenia się prawidłowych komórek ustroju w komórki nowotworowe. W klasyfikacji z reguły stosuje się cztery stopnie kliniczne - w zależności od zaawansowania choroby. Wskazanie stadium pomaga w dobraniu właściwych metod leczenia, pozwala też określić, jak duże są szanse na pokonanie choroby.
Stopień I – nowotwór we wczesnej fazie rozwoju, z dobrymi rokowaniami - średnie przeżycie pięcioletnie od 75 do 100 proc. leczonych pacjentów.
Stopień II – nowotwory w początkowej fazie, przeżycie pięcioletnie - 50 do 75 proc. leczonych chorych.
Stopień III – nowotwory zaawansowane, przeżycie pięcioletnie od 25 do 50 proc. leczonych chorych.
Stopień IV – nowotwory bardzo zaawansowane, ze złymi rokowaniami, z obecnością przerzutów odległych, przeżycie pięcioletnie do 25 proc. leczonych chorych.
2. To znak, że rak dał już przerzuty
Z analizy opublikowanej na łamach "The Lancet Oncology" wynika, że u ponad połowy pacjentów onkologicznych we wcześniejszych stadiach choroby powtarzało się 12 charakterystycznych objawów. Są to:
- nieprawidłowy pieprzyk,
- guzek w piersi,
- krwawienie po menopauzie,
- krwawienie z odbytu,
- krwiomocz,
- objawy ze strony dolnych dróg moczowych,
- zmiany rytmu wypróżnień,
- chrypka,
- zmęczenie,
- bóle brzucha,
- ból w dolnej części brzucha,
- utrata wagi.
Brytyjczycy przeanalizowali dane obejmujące blisko 8 tys. pacjentów onkologicznych powyżej 25. roku życia, u których rozpoznano jeden z 12 rodzajów raka. Naukowcy wzięli pod uwagę 20 objawów i zbadali częstość ich występowania w zależności od etapu rozpoznania choroby. Okazało się, że w przypadku pacjentów w IV stadium raka najczęściej powtarzały się trzy symptomy:
- guzek szyi,
- ból w klatce piersiowej,
- ból pleców.
- Czwarty stopień to jest rozsiana choroba nowotworowa z przerzutami odległymi - przypomina onkolog prof. dr hab. n. med. Jan Lubiński.
- Objawy w przypadku nowotworów prawie zawsze pojawiają się późno. To może być dysfunkcja każdego narządu. Objawem może być np. guz piersi, zaburzenia w oddawaniu stolca lub moczu, bóle brzucha, kaszel, zaburzenia przełykania. Te objawy występują niestety na etapie zaawansowanej choroby - podkreśla lekarz.
Prof. Lubiński przypomina o roli profilaktyki i badań, które pozwolą określić, kto jest w grupie ryzyka i dzięki temu szczegółowo monitorować niepokojące zmiany.
3. Trzy czerwone flagi - objawy raka
Dr Bartosz Fiałek zwraca uwagę na trzy dość mało charakterystyczne dolegliwości, których nie można zlekceważyć. Mogą być jedynymi objawami chorób nowotworowych i pojawić się na stosunkowo wczesnym etapie, kiedy są największe szanse na wprowadzenie skutecznego leczenia.
- Pierwsza czerwona flaga to tzw. gorączka o nieznanej przyczynie, czyli FUO. Z reguły gorączka występuje w przebiegu infekcji. W uproszczeniu jest to objaw sugerujący walkę organizmu z patogenem. Natomiast, jeżeli mamy podwyższoną ciepłotę ciała (od 37 do 37,9 stopni) albo gorączkę (od 38 stopni wzwyż), która utrzymuje się stosunkowo długo albo nawraca i nie jest wywołana infekcją, to symptom ten może mieć podłoże nowotworowe. Oczywiście przyczyn tego stanu jest znacznie więcej. Dolegliwość może być np. związana ze stosowanymi lekami, może występować w przebiegu układowych chorób tkanki łącznej, artropatii zapalnych albo zakażeń atypowych - tłumaczy dr Bartosz Fiałek, reumatolog, dyrektor ds. medycznych szpitala w Płońsku.
- Drugi alarmujący objaw to niezamierzona utrata masy ciała. To kolejny symptom niecharakterystyczny, który może występować w przebiegu wielu schorzeń, m.in. nadczynności tarczycy czy układowych chorób tkanki łącznej. Jeżeli nie mamy zwiększonej aktywności, nie przeżywamy silnego stresu, nie zmieniamy diety, czyli nasz styl życia nie ulega zmianie, a z miesiąca na miesiąc wyraźnie chudniemy - to jest to powód do poszerzenia diagnostyki, a jedną z przyczyn mogą być choroby nowotworowe - dodaje ekspert.
- Trzecia czerwona flaga to nocne poty: budzimy się zlani potem, mamy mokrą bieliznę, nocną koszulę. Podobnie, jak z innymi dolegliwościami, jej przyczyny mogą być różne. Nocne poty mogą być wywołane zaburzeniami hormonalnymi, często występują u kobiet w przebiegu klimakterium, ale mogą też świadczyć o nowotworze - wyjaśnia lekarz.
Każdy niepokojący objaw powinien skłonić nas do wizyty u specjalisty i rozpoczęcia diagnostyki. Lekarz wskazuje, że objawy nowotworów można podzielić na niecharakterystyczne, które często pozostają niezauważone lub są bagatelizowane. Druga grupa to dolegliwości narządowo-swoiste, które są już związane z zajęciem konkretnych obszarów organizmu i które trudno przeoczyć.
- Jeżeli u kogoś pojawi się żółtaczka albo krwioplucie, napad padaczkowy czy krwiomocz, to na pewno uda się do lekarza. Nagłe pojawienie się zażółcenia powłok skórnych i białkówek także może być wywołane nowotworem. Zdarza się, że trafia do nas pacjent zażółcony, po 50. roku życia, który dotychczas nie leczył się przewlekle, a w badaniach obrazowych okazuje się, że ma guza dróg żółciowych albo głowy trzustki - przyznaje dr Fiałek.
Lekarz szczegółowo opisuje objawy, które mogą się pojawiać, w zależności od tego, który narząd został zaatakowany przez raka.
- Na przykład w przypadku przerzutów nowotworowych raka prostaty do kości chorzy cierpią z powodu bólów kości, a z kolei w przypadku białaczek występują bóle stawowe tudzież krwawienia z dziąseł. Krwioplucie może być wywołane nowotworem płuc, choć ślina podbarwiona krwią może pojawić się przy lewokomorowej niewydolności serca. Krwiomocz może być wynikiem nowotworu pęcherza moczowego, ale może również towarzyszyć kolce nerkowej albo zakażeniu układu moczowego. Krwawienia do przewodu pokarmowego, nudności, wymioty, bóle brzucha mogą sygnalizować nowotwór żołądka lub jelita grubego, a w przypadku zajęcia mózgu mogą pojawić się objawy neurologiczne, jak zawroty głowy, poranne, chlustające wymioty, utraty przytomności czy napady padaczkowe - wymienia dr Fiałek.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
