Urazy kręgosłupa szyjnego
Urazy kręgosłupa szyjnego to bardzo niebezpieczne urazy kręgosłupa. Najczęściej są wynikiem silnego uderzenia czy przygniecenia podczas wypadków komunikacyjnych lub skoków do wody. Większość przypadków odnotowuje się w wieku 16-25 lat, ale niektóre z nich są także charakterystyczne dla osób starszych. W zależności od mechanizmu powstawania urazu kręgosłupa wyróżnia się kilka rodzajów urazów kości kręgosłupa szyjnego.
1. Przyczyny, podział i objawy urazów kręgosłupa szyjnego
Urazy części szyjnej kręgosłupamożemy podzielić ze względu na mechanizm ich powstawania. Wyróżniamy tutaj:
- urazy o mechanizmie zgięciowym,
- urazy o mechanizmie wyprostnym,
- urazy kompresyjne,
- urazy o nieznanym mechanizmie powstawania.
Do urazów o mechanizmie zgięciowym zalicza się zwichnięcia stawów szyjnego kręgosłupa. Jest to uszkodzenie niestabilne i bardzo często zwichnięcie jest obustronne. Jeden z kręgów przesuwa się nawet o 50% swojej szerokości ku przodowi. Innym urazem jest tzw. podwichnięcie przednie stawu. Po badaniu radiologicznym na zdjęciu rentgenowskim widoczne jest uwypuklenie w miejscu uszkodzenia więzadeł. Niekiedy pojawia się także poszerzenie wyrostka kolczystego. Znane są także złamania kompresyjne. Są to także urazy niestabilne, a związane są z rozerwaniem więzadeł tylnych.
Urazy kręgosłupa szyjnego o mechanizmie wyprostnym to:
- złamanie części międzystawowej obrotnika (10-15% wszystkich urazów),
- złamanie blaszki granicznej,
- złamanie łuku tylnego atlasu,
- złamanie dyslokacyjne.
U osoby, która doznała uszkodzenia kręgosłupa szyjnego, pojawia się ból karku, sztywność karku lub bolesność palpacyjna (u poszkodowanych, u których brak jest utraty przytomności). Pojawiają się także zaburzenia świadomości, gdy urazowi towarzyszą uszkodzenia lub urazy skóry głowy i twarzy.
2. Postępowanie przy urazie kręgosłupa szyjnego
Gdy istnieje podejrzenia urazu kręgosłupa szyjnego, należy udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. Najpierw należy ocenić swoje bezpieczeństwo i jeżeli nam nic nie zagraża, przystąpić do czynności ratujących życie osoby, która uległa wypadkowi. Nie wolno przewracać takiej osoby. Należy udzielić pierwszej pomocy typu ABC, tzn. udrożnić drogi oddechowe, przywrócić oddychanie i krążenie. W międzyczasie najlepiej, aby druga osoba wezwała pogotowie ratunkowe. Po przyjeździe ratowników medycznych należy opowiedzieć, co się stało, jak doszło do wypadku i jakie czynności zostały wykonane. Poszkodowany układany jest na twardym podłożu, desce, z wcześniej założonym ostrożnie sztywnym kołnierzem, który zabezpiecza przed uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Gdy istnieje podejrzenie uszkodzenia rdzenia, pacjent musi mieć podawany tlen. Poszkodowany w jak najkrótszym czasie musi być przetransportowany do ośrodka medycznego.
Po przetransportowaniu do szpitala pacjent ma udrażniane drogi oddechowe i przywracane prawidłowe krążenie krwi. Monitorowane jest utlenowanie krwi. Wykonuje się intubację pacjenta. Zakłada się również rurkę nosowo-żołądkową, która zapobiega pojawieniu się nudności i wymiotów, które mogłyby wywołać zachłyśnięcie się pacjenta. Zapobiega to także nadmiernemu rozszerzeniu żołądka, uciskowi płuc i wynikającym z tego trudnościom w oddychaniu. Gdy z urazem kręgosłupa współistnieje odma opłucnowa, wykonuje się drenaż podciśnieniowy klatki piersiowej. Odmę potwierdza się w badaniu radiologicznym klatki piersiowej.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.