Używka na cenzurowanym. Zakazane tropikalne orzechy

Orzechy betelowe od wieków towarzyszą mieszkańcom Azji jako element tradycji, rytuałów i codziennych spotkań towarzyskich. Choć dla wielu stanowią symbol kultury i źródło pobudzenia, współczesna medycyna patrzy na nie przede wszystkim jak na poważne zagrożenie zdrowotne. Żucie betelu zwiększa ryzyko nowotworów jamy ustnej i gardła, dlatego część państw zdecydowała się na wprowadzenie zakazów sprzedaży i spożycia tego produktu.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaliczyła betel do substancji rakotwórczychŚwiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaliczyła betel do substancji rakotwórczych
Źródło zdjęć: © Getty Images
Marta Słupska

Żucie betelu: wymiar towarzyski i rytualny

Orzechy betelowe, znane również jako nasiona palmy areki, od wieków zajmują ważne miejsce w kulturach Azji Południowej i Południowo-Wschodniej.

Zwyczaj żucia betelu polega na owinięciu kawałka orzecha w liść pieprzu betelowego, często z dodatkiem wapna gaszonego oraz przypraw. Tak przygotowana mieszanka działa pobudzająco, lekko euforyzująco i barwi ślinę na czerwono, co stało się charakterystycznym elementem ulicznych pejzaży wielu krajów regionu. Dla wielu osób spożywanie betelu ma wymiar towarzyski i rytualny, a w niektórych społecznościach jest elementem gościnności.

Konsekwencje żucia betelu

Choć praktyka ta ma głębokie korzenie kulturowe, orzechy betelowe są dziś uznawane za poważne zagrożenie zdrowotne. Regularne żucie prowadzi do uszkodzeń jamy ustnej, przyspieszonego rozwoju próchnicy, przewlekłych stanów zapalnych dziąseł i błony śluzowej. Najpoważniejszym skutkiem jest jednak zwiększone ryzyko nowotworów, zwłaszcza raka jamy ustnej, gardła i przełyku. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaliczyła betel do substancji rakotwórczych, co sprawiło, że stał się przedmiotem debat zdrowia publicznego.

Objawy zatrucia dioksynami

Badania naukowe jednoznacznie potwierdzają związki między spożywaniem betelu a chorobami nowotworowymi. Przykładowo, opublikowana w 2017 roku w czasopiśmie "BMC Cancer" metaanaliza wykazała, że regularne żucie betelu znacząco zwiększa ryzyko raka jamy ustnej, zwłaszcza w populacjach Azji Południowo-Wschodniej.

Autorzy podkreślili, że nawet osoby, które nie palą papierosów ani nie piją alkoholu, a jedynie żują betel, są narażone na wielokrotnie wyższe ryzyko rozwoju zmian przedrakowych i nowotworowych w obrębie jamy ustnej. Wyniki te stały się jednym z naukowych fundamentów dla wprowadzanych regulacji prawnych.

Gdzie zakazano betelu?

Ze względu na rosnące dowody naukowe na szkodliwość betelu, część krajów zdecydowała się na radykalne kroki prawne. Zakazy sprzedaży i spożycia wprowadzono nie tylko w trosce o zdrowie publiczne, ale również z powodu kosztów leczenia poważnych chorób związanych z nałogiem. Władze argumentują, że zakaz chroni przede wszystkim młode pokolenie przed wejściem w uzależniający nawyk.

Przykładem są takie państwa jak Bhutan, który całkowicie zdelegalizował betel, czy Papua-Nowa Gwinea, gdzie wprowadzono restrykcyjne regulacje dotyczące sprzedaży. Ograniczenia istnieją także w Singapurze, gdzie karane jest nie tylko żucie, ale i posiadanie orzechów betelowych w miejscach publicznych.

W Australii i w wielu stanach USA obowiązuje zakaz importu i sprzedaży orzechów betelowych.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródło: "BMC Cancer"

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda