Trwa ładowanie...

Werbena pospolita – wygląd, uprawa, działanie i zastosowanie w medycynie

Avatar placeholder
Monika Grudzińska 09.11.2023 16:11
Werbena pospolita to roślina, którą ceni się zarówno z uwagi na walory estetyczne, jak i lecznicze.
Werbena pospolita to roślina, którą ceni się zarówno z uwagi na walory estetyczne, jak i lecznicze. (Adobe Stock)

Werbena pospolita, nazywana jest także werbeną lekarską, to roślina, którą ceni się zarówno z uwagi na walory estetyczne, jak i lecznicze. Jakie ma właściwości? Co stanowi wskazanie do jej stosowania? Czy istnieją jakieś przeciwwskazania?

spis treści

1. Co to jest werbena pospolita?

Werbena pospolita (Verbena officinalis), inaczej werbena lekarska, to jednoroczna roślina ozdobna i lecznicza. Pochodzi z Afryki, należy do rodziny werbenowatych (Verbenaceae). Obecnie spotyka się ją niemal na całym świecie. Można ją hodować w ogrodzie.

Uprawa werbeny pospolitej nie jest specjalnie skomplikowana. Roślina nie ma wielu wymagań. Najlepiej sobie radzi w miejscach nasłonecznionych, niedobrze znosi cień. Ponieważ wymaga utrzymywania nie tylko żyznego i przewiewnego, ale i stale wilgotnego podłoża, należy zapewnić jej dobrą glebę i pamiętać o regularnym podlewaniu.

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Jak wygląda werbena pospolita? Osiąga maksymalnie metr wysokości. Jej łodyga, z której wyrastają szorstkie liście o lancetowatym kształcie, jest silnie rozkrzewiona. Ma charakterystyczne, drobne kwiaty – białe lub lekko liliowe.

2. Właściwości werbeny pospolitej

Werbena jest rośliną leczniczą, wykorzystywaną w medycynie z uwagi na wiele właściwości prozdrowotnych. Jej najbardziej wartościową częścią, to jest surowcem leczniczym jest ziele werbeny, które zawiera takie substancje czynne jak: fitosterole, hastatozyd, glikozydy irydoidowe, werbalinę czy trójterpeny, antyoksydanty (takie jak flawonoidy i pochodne kwasów fenolowych). Badania potwierdziły obecność werbaskozydu – glikozydu fenolowego oraz werbenaliny – glikozydu irydoidowego.

Werbena stosowana wewnętrznie pomaga:

  • przy dolegliwościach żołądkowo-jelitowych, ponieważ przyczynia się do łagodzenia zaburzeń trawiennych, przywraca komfort przy problemach żołądkowych,
  • w walce ze stresem i nerwowością, pomaga na problemy z zasypianie. Ma działanie nasenne, uspokajające oraz łagodzące stany lękowe,
  • na ból głowy i ból zębów,
  • wzmacnia odporność organizmu, mobilizuje ustrój do efektywnej walki z drobnoustrojami chorobotwórczymi, stymuluje odruch kaszlu i działa przeciwzapalnie, przynosi ulgę przy katarze i kaszlu. Ma działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Warto po nią sięgać w czasie przeziębienia i grypy, ale i w okresach zwiększonej zachorowalności,
  • regulować cykle menstruacyjne u kobiet,
  • wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych i uszczelnia je, zapobiegając pękaniu,
  • przeciwdziała nowotworom. Posiada właściwości przeciwutleniające. Pomaga chronić neurony przed uszkodzeniami i obumieraniem.

Stosowany zewnętrznie wywaru z werbeny:

  • sprawdza się przy obniżaniu gorączki,
  • pomagają w walce z siniakami, przyspieszają gojenie ran,

3. Stosowanie werbeny pospolitej

Werbenę pospolitą można stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Napar z werbeny można pić, ale i wykorzystywać do okładów (aby go przygotować wystarczy zalać łyżkę suszu wrzątkiem i odstawić go do zaparzenia na kilkanaście minut.

Tak przygotowany napój należy pić 1-2 razy dziennie). Z werbeny można również zrobić nalewkę (wystarczy zalać ziele alkoholem). W aptekach dostępne są pastylki do ssania oraz syropy na bazie werbeny.

Dostępny jest także olejek eteryczny, który pachnie cytrynowo, orzeźwiająco i świeżo (warto go dodawać do kąpieli) oraz kosmetyki na bazie werbeny, które są przeznaczone do pielęgnacji skóry przesuszonej i podrażnionej (np. hydrolat z werbeny, mydło z dodatkiem werbeny, balsam z ekstraktem z werbeny).

4. Werbena – przeciwwskazania i skutki uboczne

Spożywanie werbeny w postaci naparu, nalewki czy produktów z werbeną w składzie jest przeciwwskazane dla osób, które są uczulone na rośliny z gatunku werbenowatych oraz ciąża (werbena wpływa ona na czynność skurczową macicy). Ze względu na brak danych zaleca się ostrożność w przypadku kobiet karmiących piersią. Nie zaobserwowano dolegliwości związanych bezpośrednio z piciem naparu czy stosowaniem preparatów z dodatkiem werbeny. Roślinę uznaje się za bezpieczną.

5. Werbena cytrynowa – właściwości

Istnieje jeszcze inny rodzaj werbeny niż pospolita. To werbena cytrynowa - zioło lecznicze i roślina przyprawowa. Podobnie jak werbena pospolita pomaga na dolegliwości układu nerwowego, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, ma działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe, wspiera również odporność. W kuchni można stosować ją do przygotowywania zarówno dań, jak i napojów oraz deserów.

Ze względu na zapach bywa składnikiem perfum, świec zapachowych oraz kosmetyków. Przygotowuje się z niej napary, a i dodaje dodawać ją też do aromatycznych, relaksujących kąpieli.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze