Włośnica - przyczyny, objawy, leczenie
Włośnica to odzwierzęca choroba wywoływana przez małego nicienia, włośnia krętego (Trichinella spiralis). Pasożyt ten jest gatunkiem kosmopolitycznym, tak więc włośnica rozpowszechniona jest na całym świecie. W Europie największą zachorowalność odnotowuje się na Litwie, Ukrainie, w niektórych regionach Rosji, w Rumunii i na Węgrzech. W Polsce włośnica jest dość rzadką chorobą, jednakże odnotowuje się ok. 3 przypadków na 10 000 mieszkańców rocznie.
1. Włośnica - przyczyny
Włośniem krętym zarazić się można przez zjedzenie zarażonego mięsa świni domowej lub dzikiej, szczególnie po zbyt krótkim gotowaniu lub wędzeniu. Solenie, mrożenie czy krótkie wędzenie nie zabija pasożyty. Włośnica nie przenosi się jednak z człowieka na człowieka.
W mięsie zwierząt zakażonych włosień występuje w postaci larw, które otoczone są torebką łącznotkankową i zwijają się w charakterystyczną spiralkę (stąd nazwa pasożyta). Spożyte larwy włośnicy uwalniają się ze swoich torebek, wnikają pod nabłonek jelit i po 3 dniach rozwijają się w postacie dorosłe. Te z kolei kopulują i ok. 4 dnia od zakażenia samica rodzi ok. 1,5 tysiąca żywych larw. Larwy przenikają przez ścianę jelita i wraz z krwią wędrują do różnych narządów i tkanek.
Mogą przeżyć tylko w mięśniach poprzecznie prążkowanych. Najczęściej lokalizują się w mięśniach poruszających gałką oczną, w mięśniach języka, w przeponie czy mięśniach międzyżebrowych. Tu też, podobnie jak w ciele zwierząt, wnikają do pojedynczych komórek mięśniowych, zwijają się w spiralkę, a po około miesiącu otaczane są przez torebkę łącznotkankową. W takiej postaci mogą przetrwać długie, długie lata, czekając na zjedzenie, a tym samym zarażenie kolejnego żywiciela (co, rzecz jasna, nie następuje).
2. Włośnica - objawy
Okres, w którym połknięte larwy uwalniają się ze swoich torebek w jelicie, zazwyczaj pozostaje bezobjawowy. U niektórych osób mogą jednak pojawiać się bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunka. Charakterystyczne objawy włośnicy przypadają na okres wędrówki larw wraz z krwią i wnikania do mięśni. Należą do nich:
- złe samopoczucie, uczucie osłabienia,
- bardzo wysoka gorączka, sięgająca nawet 40ºC i towarzyszące jej dreszcze,
- bóle mięśniowe,
- obrzęki, zwłaszcza wokół oczu,
- niekiedy mogą też występować reakcje alergiczne na obecność pasożyta, pod postacią wysypek czy zaczerwienienia twarzy,
- w związku z rozwojem zapalenia naczyń mogą pojawiać się charakterystyczne drzazgowate wybroczyny pod paznokciami,
- w zależności od lokalizacji pasożytów mogą pojawiać się trudności w otwieraniu powiek, oddychaniu, mówieniu czy chodzeniu, a nawet zapalenie mięśnia sercowego,
- pasożyty, wędrując z krwią do mózgu, mogą stać się materiałem zatorowym, prowadząc do udaru niedokrwiennego i związanych z nim konsekwencji.
Zachorowania na włośnicę mogą przybierać charakter zbiorowy - chorują całe rodziny spożywające zakażone mięso.
3. Włośnica - leczenie
Leczenie włośnicy polega na zredukowanie do minimum ilości żywych pasożytów pozostających w mięśniach. Stosuje się w tym celu leki przeciwpasożytnicze, np. tiabendazol. W razie nasilonej gorączki i bólów mięśniowych stosuje się leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne, a w przypadku nasilonych reakcji alergicznych - sterydy.
W celu uchronienia się przed zakażeniem włośniem krętym należy kupować mięso tylko i wyłącznie ze źródeł, w których zapewniona jest kontrola weterynaryjna. Bezpiecznie jest zaopatrywać się w mięso w masarniach, mniej bezpiecznie - na bazarach. Poza tym lepiej w ogóle unikać spożywania surowego mięsa, np. w postaci tatara, zwłaszcza tego z niepewnych źródeł.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.