Wpływa na skuteczność antybiotyków. "Występuje dziś praktycznie wszędzie - w glebie, żywności, a nawet w wodzie z kranu"
Naukowcy odkryli, że cząsteczki nanoplastiku mogą wiązać się z antybiotykami, a to może prowadzić do zmniejszenia ich skuteczności w leczeniu. - Nie tylko działanie leku się zmniejsza, ale także w organizmie mogą powstawać antybiotykooporne bakterie - ostrzega dr n. med. Magdalena Cubała-Kucharska.
W tym artykule:
Nanoplastik wpływa na antybiotyki
Międzynarodowy zespół naukowców, w składzie którego znaleźli się badacze m.in. z Wiedeńskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu w Bonn, sprawdzał, jak nanoplastik wpływa na działanie antybiotyków. Wyniki badań opublikowano online na łamach czasopisma "Nature".
Pod lupę wzięto między innymi tetracyklinę. To antybiotyk o szerokim spektrum działania wykorzystywany m.in. w leczeniu trądziku, infekcji układu oddechowego czy jelit. Wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
Naukowcy sprawdzali, czy tetracyklina będzie wchodziła w interakcje z nanocząstkami powszechnych tworzyw - polietylenu (PE), polipropylenu (PP), polistyrenu (PS) i nylonu 6,6 (N66). Są one szeroko wykorzystywane we współczesnym przemyśle m.in. do produkcji opakowań.
Bakterie odporne na antybiotyki. Badacze rozwikłali ich zagadkę
Badacze dowiedli, że nanocząstki plastiku mogą wiązać tetracyklinę, co z kolei zmniejsza jej skuteczność. Zauważyli także, że wiązanie to było szczególnie silne w przypadku nylonu.
- Nanocząstki plastiku przyspieszają rozwój bakteryjnych biofilmów, co stwarza nowe wyzwania w skutecznym stosowaniu antybiotyków. Nie tylko działanie leku się zmniejsza, ale także w organizmie mogą powstawać antybiotykooporne bakterie. Z przerażeniem patrzę na problem antybiotykooporności w Polsce. Antybiotyki są nadużywane, zwłaszcza przy błahych infekcjach. Stosujemy je zbyt często i za krótko - zaznacza w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Magdalena Cubała-Kucharska, specjalistka medycyny rodzinnej, członkini Polskiego Towarzystwa Żywieniowego i założycielka Instytutu Medycyny Integracyjnej Arcana.
Globalny problem
Światowa Organizacja Zdrowia umieściła oporność na antybiotyki na liście 10 największych globalnych zagrożeń zdrowia publicznego. Szacuje się, że w 2050 roku liczba zgonów związanych z antybiotykoopornością może sięgnąć nawet 10 milionów rocznie. Polska jest w pierwszej dziesiątce krajów europejskich, w których przyjmuje się najwięcej antybiotyków.
- Przy wystąpieniu antybiotykooporności leczenie antybiotykiem nie przynosi oczekiwanych efektów, ponieważ nie zabija on lub nie hamuje namnażania bakterii. Problem ten nabiera nowego wymiaru w obliczu odkrycia, że nanoplastik, wszechobecny w naszym otoczeniu, ma zdolność wiązania się z cząsteczkami antybiotyków, co prowadzi do zmniejszenia ich skuteczności. A nanoplastik występuje dziś praktycznie wszędzie - w glebie, żywności, a nawet w wodzie z kranu - wylicza dr Cubała-Kucharska.
Nanoplastik definiuje się jako cząsteczki mniejsze niż 100 nm, występujące głównie w postaci odpadów. Te sproszkowane kawałki są tak małe, że mogą przedostać się do małych przestrzeni, w tym do naszych ciał i komórek. Naukowcy podnoszą, że wiązanie tetracykliny z nanocząstkami plastiku może nie tylko zmniejszać jej aktywność biologiczną, ale także sprawić, że antybiotyk zostanie przetransportowany do niepożądanych miejsc w organizmie.
- To bardzo niepokojące zjawisko. W takcie stosowania antybiotyku może dochodzić do tego, że straci on swoje ukierunkowane działanie i potencjalnie może wywoływać niepożądane skutki. Trzeba będzie zastanowić się także, jak ma wyglądać dawkowanie danego antybiotyku, jeżeli cząsteczki nanoplastiku zmniejszają jego skuteczność - tłumaczy specjalistka medycyny rodzinnej.
Co zmniejsza skuteczność antybiotyku?
Lekarka wskazuje, że także inne substancje mogą wpływać na skuteczność antybiotyków.
- W trakcie przyjmowania antybiotyku nie powinniśmy sięgać po sok grapefruitowy. Unikajmy także jedzenia tego owocu. Powód? Może on zwiększyć toksyczne działanie leku. Antybiotyku nie należy popijać także mlekiem. Wapń z mleka tworzy wiązania chemiczne z antybiotykiem, co prowadzi do osłabienia jego działania. Należy odczekać ok. dwie godziny pomiędzy zażyciem leku a spożyciem nabiału - wyjaśnia specjalistka medycyny rodzinnej.
Ekspertka wskazuje, że podobne działanie może wykazywać błonnik. Znajdziemy go np. w pełnoziarnistych wyrobach żytnich, ryżu, kaszy czy płatkach owsianych. Nie oznacza to jednak, że na czas przyjmowania antybiotyku należy zrezygnować z produktów pełnoziarnistych. Warto jedynie zachować odstęp między zażywaniem ich i leku.
- Nie należy popijać antybiotyku także wysoko zmineralizowaną wodą. Może ona znacznie zmniejszyć wchłanianie leku z przewodu pokarmowego. Najlepiej zażywaj antybiotyk godzinę przed lub dwie godziny po posiłku, popijając go szklanką przegotowanej, przestudzonej wody. I nie zapominajmy również o tym, aby podczas antybiotykoterapii zrezygnować ze spożywania alkoholu. Takie połączenie może prowadzić do zaburzeń rytmu serca i ciśnienia krwi oraz osłabienia działania terapeutyku - tłumaczy dr Cubała-Kucharska.
Lekarka podnosi także, że bardzo ważne jest, aby wybrać antybiotyk do końca, według zalecenia lekarza. Kluczowe jest także zapoznanie się z ulotką przed jego zastosowaniem.
- Czytanie ulotki to postawa. Znajdziemy tam wszystkie najważniejsze informacje dotyczące tego, jak i kiedy przyjmować antybiotyk oraz z czym go nie łączyć. Taka wiedza zabezpieczy nas przed sytuacją, gdy często nieświadomie możemy osłabić jego działanie - podsumowuje dr Cubała-Kucharska.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.