Zaburzenia depresyjne
Zaburzenia depresyjne należą do grupy zaburzeń nastroju, czyli zaburzeń afektywnych. Istnieją różne rodzaje depresji w zależności od jej nasilenia, przyczyn, a także momentu zachorowania. Wszystkie jednak łączą podobne objawy, spośród których najbardziej charakterystycznymi są: obniżenie nastroju i rytmu dobowego, osłabienie i lęk. Ważną grupą objawów są dolegliwości typowo somatyczne, czyli dotykające ciała, a nie umysłu. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, że zaburzenia depresyjne to nie tylko problem psychologiczny, ale dotyczący funkcjonowania całego organizmu.
1. Objawy depresji
Objawy zaburzeń depresyjnych u różnych osób mogą przybierać różne formy. W zależności od przypadku depresja może objawiać się bardziej somatycznie (czyli za pomocą dolegliwości cielesnych, takich jak różnorodne bóle) lub psychicznie (znany wszystkim objaw smutku, ale także rozdrażnienia czy lęku). Do objawów depresji zaliczyć można całą listę różnorodnych dolegliwości:
- obniżenie nastroju,
- nieumiejętność przeżywania radości,
- brak wiary w siebie,
- przesadny samokrytycyzm,
- problemy z podejmowaniem decyzji,
- brak umiejętności formułowania celów,
- poczucie winy,
- utrata zainteresowania dotychczasowymi hobby,
- nadmierny pesymizm,
- nieumiejętność dostrzegania pozytywów,
- zaniżona samoocena,
- pogorszenie koncentracji,
- obniżenie libido,
- stany lękowe,
- wahania nastroju,
- rozdrażnienie,
- pogorszenie kondycji fizycznej,
- jadłowstręt,
- bezsenność,
- nadmierna senność,
- uboga mimika,
- stłumiony głos,
- brak sił,
- bóle głowy,
- nudności,
- bóle brzucha,
- biegunki,
- zaparcia,
- wzdęcia,
- bóle stawów.
Objawem częstym w depresji są problemy ze snem. Bezsenność w depresji jest dość charakterystyczna: brak jest problemów z zaśnięciem, a sen spłyca się dopiero po kilku godzinach. Wtedy pojawiają się męczące sny, a także częste przebudzenia. Może się także pojawić nadmierna senność, czyli zbyt długi sen w nocy oraz potrzeba drzemek w ciągu dnia. Równie ważny objaw depresji to ciągłe zmęczenie. U osoby chorej na depresję zmęczenie pojawia się bez powodu lub w reakcji na jakąś drobną czynność. Może się także nasilać zaraz po obudzeniu, aby w ciągu dnia się zmniejszać. Wbrew pozorom, samo obniżenie nastroju w depresji może odgrywać dla chorego i jego otoczenia niewielką rolę lub być wręcz niezauważane. Objawami, które tworzą obraz depresji, są wówczas głównie objawy somatyczne, a nie smutek czy utrata sensu życia, uważane za typowe objawy depresji.
2. Rodzaje zaburzeń depresyjnych
Depresja może mieć kilka rodzajów uzależnionych od czasu trwania objawów, momentu pojawienia się ich w życiu pacjenta oraz objawów towarzyszących typowym objawom depresji. Biorąc pod uwagę przyczynę zaburzeń depresyjnych, wyróżniamy poniższe rodzaje depresji:
- depresja psychogenna – to zaburzenie depresyjne wywołane traumatycznym wydarzeniem, śmiercią bliskiej osoby, silnym stresem lub długotrwałymi objawami nerwicowymi;
- depresja endogenna – depresja wywołana zaburzonym funkcjonowaniem mózgu; jej objawy to brak energii, zaburzenia rytmu dobowego, obniżenie nastroju, a także rozdrażnienie i objawy somatyczne, takie jak bóle w różnych miejscach bez widocznej przyczyny, zaburzenia odżywiania, problemy żołądkowe, bezsenność; do depresji endogennych zaliczamy depresje nawracające i sezonowe;
- depresja wywołana chorobą somatyczną – taka depresja może być spowodowana chorobą dotykającą układu nerwowego lub zagrażającą życiu.
Ze względu na natężenie objawów mamy do czynienia z:
- depresją łagodną,
- depresją umiarkowaną,
- depresją głęboką.
Zaburzenia depresyjne można dzielić według różnych kryteriów. Biorąc pod uwagę, kto choruje na depresję, wyróżnia się depresje anaklityczne, depresje dziecięce, depresje młodzieży, depresje osób dorosłych, depresje starcze. Jest też depresja egzogenna (wywołana przez czynniki zewnętrzne), depresja endogenna (wywołana przez czynniki wewnętrzne), depresja reaktywna, depresja poporodowa, depresja maskowana, zaburzenia depresyjne bez lub z objawami psychotycznymi, uporczywe zaburzenia nastroju, w tym dystymia, nawracające zaburzenia nastroju itp.
Leczenie depresji zależy od jej rodzaju, a przede wszystkim nasilenia. Depresja głęboka będzie najprawdopodobniej wymagała psychoterapii oraz farmakoterapii. Przy depresji łagodnej leki zwykle nie są potrzebne, wystarczy psychoterapia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.