Zajady - przyczyny, objawy, leczenie, domowe sposoby

Zajady są bardzo powszechną i niestety, nieprzyjemną dolegliwością. Pojawiają się w kącikach ust i sprawiają ból. Czasami mylone są z opryszczką wargową, jednakże różnica między nimi jest dość diametralna. Opryszczka spowodowana wirusami HSV szybko mija, a zapalenie kątów ust utrzymuje się znacznie dłużej. Od czego robią się zajady? Jest wiele przyczyn ich powstawania. Zwykle są wynikiem infekcji różnego pochodzenia. Jak wyleczyć ten problem? Co na zajada okazuje się najbardziej skuteczne? Aby odpowiedzieć na to pytanie najlepiej poznać przyczyny.

1. Czym są i jak wyglądają zajady?

Zajady, czyli zapalenie kątów ust, to nadżerki wywoływane przez drożdże, grzyby lub bakterie, które zlokalizowane są w kącikach ust. Miejsce to jest ciepłe i wilgotne, co stanowi idealne warunki dla rozwoju tych mikroorganizmów. Jak wyglądają zajady? W początkowej fazie mogą się one objawiać w formie przesuszonego, pękającego naskórka lub zaczerwienionej, obrzękniętej skóry w kącikach ust. W późniejszym czasie dolegliwość przyjmuje postać bolącego owrzodzenia.

Jeśli u pacjenta problem nawraca, a na ustach zaobserwować można ciągłe i uporczywe zajady, niezbędna jest wizyta lekarska.

2. Przyczyny zajadów

Zobacz film: "Rak płuca. Historia Jerzego"

Najczęstsze przyczyny zajadów to:

• spadek odporności
• cukrzyca
• anemia
• niewłaściwa dieta
• brak aktywności fizycznej
• ciąża - zajady w ciąży bardzo często wynikają z częstego oblizywania kącików ust, ale również z infekcji grzybiczej czy niedoborów witamin,
• antybiotykoterapia
• tabletki antykoncepcyjne
• niedobór witamin z grupy B (brak witaminy B2, witaminy B12 może powodować zajady u pacjentów)
• podrażnieniami błon śluzowych jamy ustnej przez protezę dentystyczną, które dają dodatkowe miejsce do rozwoju bakterii
• wysuszone i spękane usta - również w wyniku opalania się czy wystawieniem ust na zimne powietrze

3. Objawy zajadów

Objawy zajadów – co warto o nich wiedzieć? Zajady przyjmują najpierw formę bolesnych pęknięć w obrębie skóry w kącikach ust. W tym czasie naskórek może być nieco nabrzmiały i zaczerwieniony. Nieco później objawy przyjmują postać nadżerek w kącikach ust (na pograniczu skóry i błony śluzowej). Czasami stan zapalny prowadzi do powstania niewielkich owrzodzeń, które mogą pokrywać się strupem. Może pojawić się ropa wypływająca z zajadów.

4. Zajady a witaminy

Zajady na ustach są najczęściej problemem pacjentów z cukrzycą lub niedoborami odporności, osób przemęczonych, stale pracujących, źle odżywiających się, uzależnionych od picia kawy, stosujących antykoncepcję czy antybiotykoterapię. Problem może być również spowodowany niedoborem niektórych składników odżywczych.

Witamina na zajady

Witamina B2, czyli związek organiczny złożony z takich substancji jak rybitol i flawina, przeciwdziała powstawaniu zapalenia kątów ust. Odpowiednio suplementowana witamina B12 również może zapobiec powstawaniu tego problemu. Okazuje się, że niedobór tej substancji może skutkować zmniejszeniem odporności oraz ciągłym przemęczeniem.

Pękaniu ust oraz pojawiającym się nadżerkom zapobiec może również dieta bogata w witaminę C, magnez, a także witaminy z grupy B. Leczenie powinno obejmować również uzupełnienie niedoboru tych witamin. Znajdują się one w:

• mleku i przetworach mlecznych
• drożdżach piekarskich
• mięsie
• fasoli
• grochu
• wątróbce
• rybach
• wyrobach pełnoziarnistych
• awokado.

Apteki w okolicy nie posiadają Twoich leków? Skorzystaj z KtoMaLek.pl i sprawdź, która apteka ma na stanie potrzebny lek. Zarezerwuj go on-line i zapłać za niego w aptece. Nie trać czasu na bieganie od apteki do apteki.

5. Leczenie zajadów

Jak szybko leczyć zajady? W pierwszej kolejności warto uzmysłowić sobie, że proces terapeutyczny powinien być ukierunkowany zarówno na objawy, jak i na przyczynę. W leczeniu zajadów wykorzystuje się zarówno leki bez recepty, jak i domowe sposoby. W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie środków przepisanych przez lekarza.

5.1. Leki bez recepty na zajady

W leczeniu zajadów wykorzystuje się niektóre środki farmaceutycznez apteki - krem przeciwgrzybiczy czy maść z hydrokortyzonem. Oprócz tego warto również inne leki bez recepty takie jak:

• Zajavit - suplement zawierający witaminę B2, witaminę C, witaminę E oraz żelazo ( osoby z niedoborami tych składników są bardziej narażone na wystąpienie zajada na ustach),
• maść LipSkin - środek, który chroni skórę w obrębie ust przed działaniem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Działa łagodząco oraz przeciwświądowo
• maść Zajadex - z cynkiem, witaminą B2 oraz wyciągiem z szałwi lekarskiej
• maść ochronna Zajaxin
• maść cynkowa - zawierająca w swoim składzie substacjancję czynną o nazwie tlenek cynku. Prócz niego w maści występuje także wazelina, alkohol stearylowy, a także wosk biały. Maść cynkowa na zajady jest niezwykle popularnym i często wykorzystywanym środkiem bez recepty.

Kremy i maści należy nakładać na zajady kilka razy w ciągu dnia. Pamiętaj, nie oblizuj ust, gdy stosujesz maści na zajady. Jeśli i one nie pomagają, skonsultuj się z lekarzem.

Czym jeszcze można leczyć zajady? Dobrym rozwiązaniem w czasie terapii jest stosowanie hipoalergicznego balsamu, który pomaga nawilżać usta i zapobiega ich pękaniu. Zamiast balsamu można również stosować wazelinę.

Chociaż zajady nie są niebezpieczne, są bardzo nieprzyjemną dolegliwością. Szpecą uśmiech, przez co osoby, u których się pojawiają tracą pewność siebie i dobre samopoczucie. Na szczęście leczenie zajadów nie jest trudne, ani wymagające. Często wystarczy zmienić dietę lub zastosować lek bez recepty. Nawet gdy wyleczymy zajady, powinniśmy pamiętać, aby dbać o usta i często je nawilżać.

5.2. Domowe sposoby na zajady

Domowe sposoby na zajady pomogą złagodzić tę przykrą dolegliwość.

Sok z aloesu

Jeżeli masz w domu aloes, wystarczy, że ułamiesz liść i wilgotną stroną przystawisz go do skóry. Aloes regeneruje skórę i działa odkażająco.

Na zajady skuteczny będzie też wywar z aloesu. Cztery liście rośliny należy zmiksować i zalać niepełnymi dwoma szklankami wrzątku (ok. 400 ml). Wywar powinien się zaparzyć. Następnie przelej go do ciemnej buteleczki. Tak przyrządzonym wywarem przecieraj pęknięcia kącików ust jak najczęściej.

Oliwa z oliwek

Domowym sposobem na zajady jest oliwa z oliwek. To bogate źródło witamin A, D, E i K. Wystarczy wetrzeć ją w miejsce zmienione chorobowo. Oliwa natłuszcza wysuszoną skórę i działa na nią kojąco.

Zamiast oliwy z oliwek można wykorzystać masło. Wszystko to po to, aby nawilżyć miejsce, gdzie pojawił się zajad.

Miód

Miód to kolejny domowy sposób na bolesne zajady. Działa on przeciwzapalnie i przyspiesza gojenie ran. Żeby miód szybciej zadziałał, wymieszaj go z tranem.

Drożdże

Drożdże na zajady są niezwykle skuteczne, ponieważ obfitują w witaminy z grupy B. Łyżkę świeżych drożdży wymieszaj w szklance do połowy wypełnionej mlekiem. Ten specyfik należy pić raz dziennie przez tydzień. Jeśli smak drożdży wydaje się niezbyt dobry, można zastosować nieco inne rozwiązanie. Na popękane kąciki ust należy każdego dnia nakładać mieszankę zawierającą drożdże z wodą.

Ogórek

Pocieranie zajadów plasterkiem ogórka jest również znanym domowym sposobem na zajady.

Żyworódka

Zajady można również przecierać wacikiem nasączonym płynem z żyworódki pierzastej, która przyśpieszy gojenie ran. Poza tym posiada właściwości bakteriobójcze.

Czym jeszcze można wyleczyć zajady? Okazuje się, że starym jak świat sposobem na cheilitis angularis jest stosowanie okładów z pasty do zębów. Pasta do zębów zastosowana na zajady w kącikach ust koi dolegliwości bólowe, zmniejsza dyskomfort oraz niweluje swędzenie.

Stosowanie domowych sposobów bywa skutecznie, jednak nie we wszystkich przypadkach. Jeśli przyczyna leży głębiej, np. w chorobie przewlekłej zwanej cukrzycą, niezbędne jest wdrożenie leczenia ukierunkowanego pod kątem tego konkretnego schorzenia, a nie niwelowanie samych objawów.

5.3. Kiedy należy udać się do lekarza z zajadami?

Kiedy domowe sposoby okazują się nieskuteczne, a stosowanie maści aptecznych nie pomaga, niezbędna jest konsultacja lekarska. Wizytę powinno się rozważyć również w sytuacji, w której zapalenie kątów ust stale się nasila lub nawraca co jakiś czas. Konsultacji lekarskiej nie powinni unikać więc pacjenci uskarżający się na częste zajady oraz osoby, u których zajady i rany w kącikach ust nie chcą się goić.

W postawieniu odpowiedniej diagnozy pomocne może być wykonanie wymazu z obszarów objętych zapaleniem. W niektórych wypadkach warto również wykonać badanie krwi (dolegliwość często powiązana jest z cukrzycą, niedoborem witaminy B12, anemią). Zdarza się, że leczenie zajadów opiera się na stosowaniu środków przeciwgrzybiczych oraz leków, które wspierają działanie układu immunologicznego.

5.4. Ile trwa leczenie zajadów?

Leczenie zajadów nie jest specjalnie skomplikowane, o ile została ustalona dokładna przyczyny dolegliwości. W takiej sytuacji problem ustępuje zwykle po dwóch, trzech tygodniach od pojawienia nadżerek w kącikach ust. Proces gojenia zajadów opóźnia picie kawy, bowiem wypłukuje ona cenne witaminy i mikroelementy. Warto ograniczyć jej spożycie.

6. Zajady u dziecka

Zajady u dziecka lub u niemowlęcia również mogą się pojawić. Niemowlęta używające smoczków, a także dzieci ząbkujące są szczególnie narażone na ten problem. U starszych dzieci zajady mogą być spowodowane infekcjami grzybyczymi oraz bakteryjnymi czy zakażeniami Candidą, przyjmowaniem dużej ilości cukru w ciągu dnia, stosowaniem antybiotyków. Co na zajady u dziecka? Podobnie jak w przypadku pacjentów dorosłych, tak i u dzieci, proces leczenia powinien obejmować działanie objawowe oraz przyczynowe. Leczenie objawów to przede wszystkim łagodzenie problemu jakim są suche usta czy dolegliwości bólowe w obrębie jednego lub dwóch kącików warg. W leczeniu zapalenia kątów ust u dzieci stosuje się środki antybakteryjne, przeciwgrzybicze. Zajady smarować można również (o ile tak zaleci lekarz) maścią z antybiotykiem.

7. Zajady a opryszczka

Pacjentom bardzo trudno jest odróżnić zajady od opryszczki wargowej, okazuje się jednak, że między tymi dwiema dolegliwościami występuje ogromna rozbieżność. Zapalenie kątów ust, zwane również zajadami lub kątowym zapaleniem warg spowodowane jest wirusami typu Herpes labialis, opryszczkę z kolei wywołuje zakażenie wirusem HSV (Herpes simplex virus). W przebiegu zajadów dochodzi do wysuszenia skóry w kącikach ust. W późniejszym czasie pojawiają się również pęknięcia oraz nadżerki. U pacjenta, który nie stosuje odpowiednich leków mogą pojawić się również nawarstwiające się strupy, a nawet blizny w obrębie ust.

Opryszczka w kąciku ust objawia się w nieco inny sposób. Zakażenie wirusem opryszczki typu I skutkuje pojawieniem się drobnych, bolesnych pęcherzyków w okolicy warg, a w późniejszym czasie bąbli wypełnionych płynem surowiczym. Dolegliwości często towarzyszy swędzenie oraz pieczenie skóry w obrębie ust. Pęknięte pęcherze po pewnym czasie przeistaczają się w owrzodzenia, które powodują świąd i dyskomfort. Opryszczka znika po upływie siedmiu dni (nie pozostawia po sobie widocznego śladu ani blizny).

Czy zajady są zaraźliwe? W przeciwieństwie do opryszczki, stan zapalny kątów ust nie jest zaraźliwy. Nie przenosi się również na inne części ciała pacjenta.

Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.