Zatrucie chromem - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, powikłania
Zatrucie chromem to rzadki, ale niebezpieczny dla człowieka stan. Powstaje, mimo że chrom w niewielkich ilościach jest niezbędny dla prawidłowej pracy organizmu. Zatrucie zwykle jest wynikiem narażenia zawodowego lub spożycia skażonych produktów. Jakie są objawy i potencjalne powikłania zatrucia chromem?
1. Czym jest chrom?
Chrom to pierwiastek niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, choć potrzebujemy go w śladowych ilościach. Ten mikroelement odpowiada za regulację poziomu glukozy we krwi, uczestniczy w metabolizmie lipidów i syntezie cholesterolu.
Jednocześnie chrom wspomaga odbudowę tkanek, prawidłowe funkcjonowanie mięśni, a także dzięki niemu organizm jest w stanie kontrolować apetyt i uczucie sytości.
2. Co to jest zatrucie chromem?
Zatrucie chromem to stan, w którym organizm przyswoił zbyt dużą ilość pierwiastka, przekraczającą bezpieczne dla zdrowia normy. Chrom występuje w różnych postaciach chemicznych, ale najbardziej toksyczną formą jest chrom VI (chrom sześciowartościowy), który jest używany w wielu procesach przemysłowych. Chrom VI w organizmie może prowadzić do uszkodzenia narządów, układu oddechowego, skóry i wątroby.
3. Przyczyny zatrucia chromem
Zatrucie chromem może wystąpić z przyczyn, takich jak:
- narażenie zawodowe (przemysł metalurgiczny, hutniczy, chemiczny i drukarski),
- spożycie skażonych produktów (np. rosnących w glebach zanieczyszczonych chromem),
- kontakt ze skażoną wodą (picie lub mycie się w zanieczyszczonej wodzie),
- niewłaściwe stosowanie leków lub suplementów zawierających chrom,
- awaria lub wycieki substancji zawierających chrom.
4. Objawy zatrucia chromem
Objawy zatrucia chromem mogą różnić się w zależności od dawki pierwiastka w organizmie i przyczyny wystąpienia tego stanu. Najczęstsze symptomy zatrucia to:
- osłabienie,
- utrata apetytu,
- nudności i wymioty,
- biegunka,
- ból brzucha,
- odwodnienie,
- drgawki,
- kaszel,
- duszności,
- świąd,
- zaczerwienienie,
- wysypka,
- zawroty głowy,
- skaza krwotoczna,
- sinica,
- wyciek śluzowo-ropny z nosa,
- krwawienie z nosa,
- wrzody na skórze, tzw. dziury chromowe,
- krwiomocz,
- bezmocz.
5. Diagnostyka zatrucia chromem
Diagnostyka zatrucia chromem opiera się na wywiadzie medycznym, badaniu fizykalnym oraz analizie wyników oznaczenia poziomu chromu (Cr) we krwi oraz moczu. Wskazane mogą być również badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny (MRI) w celu oceny uszkodzeń narządów.
6. Leczenie zatrucia chromem
Leczenie zatrucia chromem polega na usunięciu z organizmu nadmiaru tego pierwiastka i łagodzeniu objawów. Pacjentowi podaje się leki chelatujące, takie jak EDTA lub DMSA, które wiążą jony chromu i przyspieszają ich wydalanie z organizmu. Leczenie objawowe może obejmować leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, preparaty na biegunkę oraz uzupełnianie elektrolitów.
7. Powikłania zatrucia chromem
Nieleczone zatrucie chromem może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak uszkodzenie narządów (wątroby, nerek czy układu oddechowego). Możliwy jest również związek między zatruciem chromem VI a zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka płuc i nosogardzieli. Nadmiar chromu w organizmie może wpływać także na równowagę metaboliczną organizmu, a także rozwój chorób takich jak zapalenie płuc czy astma.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.