Objawy oczne w chorobie Gravesa-Basedowa
Choroba Gravesa-Basedowa jest schorzeniem autoimmunologicznym o podłożu genetycznym, charakteryzującym się nadczynnością tarczycy oraz obecnością takich objawów towarzyszących, jak: powiększenie tarczycy (tzw. wola), wytrzeszcz gałek ocznych i obrzęk przedgoleniowy. Zapadają na nią głównie osoby w średnim wieku, pięciokrotnie częściej kobiety.
1. Przyczyny choroby Gravesa-Basedowa
Choroba Gravesa-Basedowa często określana jest także jako hipertyreoza, gdyż charakteryzuje się nadmiarem wydzielanych przez tarczycę hormonów – tyroksyny i trijodotyroniny. U osób chorych we krwi krążą czynniki, pobudzające tarczycę do produkcji hormonów i ich wzrostu, określane jako immunoglobuliny pobudzające tarczycę lub przeciwciała pobudzające tarczycę. Łączą się one ze lokalizowanymi na powierzchni komórek tarczycy receptorami, przeznaczonymi w normalnych warunkach dla TSH i pobudzają ją w ten sposób do wzrostu i wydzielania tyroksyny i trijodotyroniny. W przypadku pobudzenia tarczycy przez TSH u osób zdrowych – jest to proces kontrolowany, a ilość wydzielanych hormonów jest adekwatna do aktualnego zapotrzebowania. U osób chorych pobudzanie tarczycy przez krążące we krwi immunoglobuliny to proces niekontrolowany, co w konsekwencji prowadzi do bardzo wysokiego poziomu hormonów tarczycy, niezależnie od potrzeb organizmu. Oprócz nich w chorobie Gravesa-Basedowa mogą pojawić się także przeciwciała, działające destrukcyjnie na tkanki oczodołu i skórę goleni, czego wynikiem jest wytrzeszcz, zaburzenia widzenia i obrzęk przedgoleniowy.
2. Objawy choroby Gravesa-Basedowa
Większość objawów choroby Gravesa-Basedowa jest typowa dla wszystkich rodzajów nadczynności tarczycy. Główne objawy to: wole, tachykardia (przyspieszenia akcji serca) lub zaburzenia rytmu serca – najczęściej jest to migotanie przedsionków, uczucie gorąca, drżenie kończyn, aksamitna i wilgotna skóra. Chorzy bardzo często zgłaszają zwiększone łaknienie z towarzyszącą stopniową utratą masy ciała. Występują także zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, objawiające się biegunkami, często bezpośrednio po posiłku. U kobiet dojść może do zaburzeń miesiączkowania, a czasem do ich ustania.
Zmiany oczne, towarzyszące innym objawom, określa się jako oftalmopatię naciekową, która stanowi bardzo charakterystyczną cechę tej choroby. W obrębie powiek, tkanek oczodołów i w mięśniach poruszających gałką oczną powstają nacieki zapalne złożone z limfocytów i masywny obrzęk. Nacieki występują także za gałką oczną, co powoduje wypchnięcie gałki ocznej poza granice kostne oczodołu i wytrzeszcz. Na skutek obrzęku ruchy powiek stają się wolniejsze, dochodzi do zapalenia spojówek z towarzyszącym mu światłowstrętem i łzawieniem. Naturalną konsekwencją zmian w mięśniach poruszających gałką oczną jest pojawienie się nieostrego lub podwójnego widzenia.
3. Charakterystyka objawów ocznych choroby Gravesa-Basedowa
- objaw Dalrympla - retrakcja powiek,
- objaw Graefego - powieka górna nie nadąża za gałką oczną przy ruchu w dół,
- objaw Grova - opór na pociąganie w dół,
- objaw Rosenbacha - drżenie powiek,
- objaw Stellwaga - rzadkie mruganie,
- objaw Jelinka - nadmierna pigmentacja powiek,
- objaw Mobiusa - niedomoga konwergencji,
- objaw Balleta - niedomoga mięśni zewnątrzgałkowych.
4. Diagnostyka choroby Gravesa-Basedowa
Badania pacjenta z wytrzeszczem obejmuje zebranie dokładnego wywiadu chorobowego, badanie ostrości wzroku i widzenia barwnego, ocena źrenic i ruchomości gałek ocznych, pomiar ciśnienia śródgałkowego, a także badanie palpacyjne oczodołu, tarczycy i węzłów chłonnych.
5. Leczenie choroby Gravesa-Basedowa
Choroba Gravesa-Basedowa jest uleczalna. Leczenie prowadzi się trzema sposobami: środkami farmakologicznymi, chirurgicznie oraz przy pomocy izotopów promieniotwórczych.
Podstawowym zadaniem jest doprowadzenie do zahamowania czynności tarczycy. Leczenie zmian ocznych wymaga zawsze współpracy endokrynologa i okulisty. Dla uwidocznienia zmian w obrębie oczodołu wykonuje się badanie ultrasonograficzne lub tomografię komputerową. W leczeniu stosuje się zwykle hormony sterydowe, a w sytuacji, gdy wytrzeszcz oczu jest bardzo duży, stosuje się rentgenoterapię lub zabieg chirurgiczny. Przy pomocy promieni rentgenowskich naświetla się odpowiednią dawką tkankę pozagałkową, natomiast leczenie chirurgiczne ma na celu powiększenie pojemności oczodołów przez usunięcie niektórych ścian kostnych.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.