Oparzenia chemiczne
Oparzenia chemiczne powstają w momencie kontaktu skóry bądź błony śluzowej człowieka ze środkami chemicznymi o żrącym działaniu – kwasami, zasadami (ługami), solami metali ciężkich. Podrażnienia wymagają, aby przede wszystkim usunąć żrącą substancję z powierzchni skóry i zminimalizować w ten sposób skutki jej działania. Najlepiej zrobić to w przeciągu 2 minut, polewając strumieniem wody uszkodzone miejsce przez kilka do kilkunastu minut.
1. Przyczyny i objawy oparzeń chemicznych
Do wielu oparzeń chemicznych dochodzi przypadkowo podczas niewłaściwego użytkowania produktów chemicznych przechowywanych w każdym gospodarstwie domowym. Niebezpiecznymi substancjami są między innymi produkty do włosów, skóry i paznokci, wybielacze, środki do czyszczenia toalet, metalu oraz chloratory do basenów. Nie są one jednak aż tak groźne jak chemikalia, z którymi wiele osób ma styczność w zakładach pracy, a w szczególności w fabrykach. Przyczyną większości oparzeń chemicznych są silne kwasy i silne zasady. Najczęściej oparzeniu ulegają twarz, oczy, ręce i nogi. Zazwyczaj uraz jest na tyle mały, że nie wymaga hospitalizacji. Zdarza się jednak, że środek chemiczny prowadzi do głębokiego uszkodzenia tkanek, którego nie widać na pierwszy rzut oka. Stopnie oparzenia uzależnione są od takich czynników, jak:
- siła i stężenie środka chemicznego,
- miejsce oparzenia (oczy, skóra, błona śluzowa),
- połknięcie środka chemicznego lub wdychanie jego oparów,
- wcześniejsze uszkodzenie skóry,
- ilość środka chemicznego, z jaką miało się kontakt,
- czas kontaktu ciała ze środkiem chemicznym,
- działanie środka chemicznego.
Objawy oparzenia chemicznego to:
- zaczerwienienie, podrażnienie i pieczenie skóry,
- ból lub brak czucia w miejscu kontaktu skóry ze środkiem chemicznym,
- pęcherze lub czarna, martwa skóra w miejscu kontaktu,
- zaburzenia widzenia po dostaniu się chemikaliów do oczu,
- kaszel, spłycenie oddechu.
Przy oparzeniu kwasem dochodzi do powstania na skórze suchego strupa o różnym zabarwieniu. W przypadku oparzenia zasadą – strup jest miękki i wilgotny o białym zabarwieniu (martwica rozpływna). W przypadku szczególnie groźnego oparzenia, powyższym objawom mogą towarzyszyć: obniżenie ciśnienia tętniczego, zawroty głowy, uczucie słabości, bóle głowy, skurcze mięśni, drgawki, nieregularny rytm serca, a nawet zatrzymanie pracy serca.
2. Pierwsza pomoc w oparzeniach chemicznych
Gdy dojdzie do oparzenia chemicznego, pierwszym krokiem powinno być usunięcie środka chemicznego ze skóry. U chorych oparzonych wapnem niegaszonym należy usunąć je ze skóry przez ścieranie, a dopiero potem spłukać silnym strumieniem wody. Pozostałe resztki substancji staramy się zobojętnić. W przypadku oparzenia kwasami spłukujemy oparzoną powierzchnię płynami o charakterze zasadowym, np. 3-procentowym roztworem sody oczyszczonej, roztworem mydła lub wodą wapienną. W przypadku oparzenia ługami powierzchnię oparzoną spłukujemy słabymi roztworami kwasów, np. 1-procentowym kwasem octowym, 1-procentowym kwasem cytrynowym lub 3-procentowym kwasem borowym. Po zakończeniu spłukiwania na oparzoną powierzchnię należy nałożyć suchy, jałowy opatrunek i zorganizować poszkodowanemu szybką pomoc lekarską. Każde oparzenie chemiczne jest wskazaniem do szukania pomocy lekarskiej.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.