Groźny fake news został obalony. Dotyczył kolejnych szczepień
Na początku grudnia na Twitterze został opublikowany tweet, w którym CEO firmy Pfizer Albert Bourla rzekomo zapowiada stworzenie trzydawkowej szczepionki przeciwko Omikronowi. Preparat miał być "prezentem na święta". Wpis okazał się fake newsem. - Takie stawianie sprawy przez niektórych jest jasną nadinterpretacją w celu wzbudzenia niepokoju społecznego - mówi ekspert.
1. Szczepionka przeciw Omikronowi
Na początku grudnia ubiegłego roku na Twitterze pojawił się wpis:
"CEO firmy Pfizer zapowiedział, że szczepionki na #Omicron będą gotowe jeszcze w tym miesiącu. Będą one trzydawkowe z możliwością zastosowania czwartej, przypominającej dawki. “Chcemy zrobić światu prezent na święta i dać ten preparat jeszcze w tym roku" – mówił A. Bourla".
Czy informacja o trzydawkowej szczepionce przeciw Omikronowi z możliwością przyjęcia czwartej dawki jest fałszywa? Okazuje się, że CEO firmy Pfizer wcale nie zapowiedział trzydawkowej szczepionki przeciwko Omikronowi.
Wpis ten był stworzony przez tzw. internetowego trolla i z rzeczywistością nie ma nic wspólnego. Anonimowy użytkownik Twittera wykorzystał nazwy serwisów informacyjnych, powielając rzekome deklaracje szefa Pfizera o nowej szczepionce, gotowej jeszcze w grudniu.
- To jest nadinterpretacja pewnych faktów – komentuje w rozmowie z WP abcZdrowie dr Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej, i dodaje: - Przekazanie komunikatu o treści "pojawi się trzydawkowa szczepionka przeciw wariantowi Omikron" jest na chwilę obecną wróżeniem z fusów, choć nie można tego jednoznacznie wykluczyć.
2. Nowa szczepionka może powstać
Wiemy już, że żadna szczepionka nie powstała w grudniu i nie była "prezentem na święta". Na to byłoby zbyt mało czasu, bo wprowadzenie nowej szczepionki to procedury wymagające ściśle wyznaczonych ram czasowych.
- W ciągu 100 dni zaktualizowana szczepionka może być gotowa. Mamy sekwencję wariantu Omikron, więc szablon jest dostępny. Trzy dni zajmie wyprodukowanie mRNA kodującego daną sekwencję genetyczną, następnie należy to mRNA "namnożyć", co trwa ok. siedmiu dni. I później ok. sześć tygodni, czyli 42 dni, żeby przeprowadzić badania przedkliniczne – tłumaczy dr Fiałek.
Ekspert przyznaje, że prace nad szczepionką trwają. Kiedy moglibyśmy spodziewać się efektów?
- Specyficzna szczepionka przeciw wariantowi Omikron jest już opracowywana. Niedługo będzie w trakcie badań klinicznych. Po tym czasie, czyli zapewne w marcu bieżącego roku, szczepionka może być testowana na ludziach – mówi dr Fiałek.
Jednocześnie ekspert zastrzega, że sytuacja jest tak dynamiczna, że nie można wyrokować o przyszłości, bo równie dobrze szczepionka może też nie powstać.
- Każdy z etapów powstawania szczepionki może zakończyć się fiaskiem. Wówczas ten preparat może nawet nie zostać wprowadzony na rynek. Tak było zresztą ze szczepionką mRNA opracowaną przez CureVac. Nie wykazała minimalnej skuteczności, która wynosi 50 proc., i nie weszła na rynek - przypomina dr Fiałek.
3. Czy nowa szczepionka będzie potrzebna?
Niemal od chwili, w której Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaklasyfikowała Omikron jako wariant niepokojący (VoC), koncerny farmaceutyczne wspominały o tym, że są gotowe na rozpoczęcie prac nad nową szczepionką. To dlatego, że Omikron z imponującą liczbą mutacji w obrębie kolca S potrafi omijać odpowiedź generowaną przez szczepionki czy wytwarzaną przez przechorowanie infekcji spowodowanej innym wariantem koronawirusa.
Jednak, jak przypomina dr Fiałek, trzecia dawka obecnych szczepionek podnosi ochronę przed hospitalizacją z powodu SARS-CoV-2 z 50 do 90 proc. Tym samym przychyla się do słów doradcy prezydenta USA, Anthony’ego Fauciego, który przyznał, że obecne szczepionki spełniają swoją funkcję i dobrze chronią przed nowym wariantem.
- To, że powstanie szczepionka specyficzna wobec wariantu Omikron wcale nie znaczy, że będzie ona potrzebna. Koncerny farmaceutyczne rozpoczynają proces opracowywania szczepionek, ponieważ z jednej strony mogą być one potrzebne, a z drugiej – zwyczajnie je na to stać. To, że firma farmaceutyczna opracowuje lek czy szczepionkę, na której możliwe, że później zarobi, to nic niezwykłego – mówi dr Fiałek.
4. Szczepienia rozpoczną się na nowo?
Ten sam użytkownik Twittera pod koniec listopada opublikował inny wpis – tym razem podszywając się pod Polską Agencję Prasową. Wpis utrzymany był w podobnym tonie, tylko tym razem zamieszanie wzbudziły słowa "(trzeba będzie) rozpocząć proces szczepienia od nowa".
To również jest nieprawdą i z tym fake newsem dr Fiałek rozprawia się szybko.
- Nie wiemy, czy trzeba będzie podać trzy dawki szczepionki przeciw wariantowi Omikron, możliwe, że będzie to tylko jedna dawka, która będzie budować specyficzną odporność przeciw temu wariantowi – mówi i dodaje, że sytuacja mogłaby być inna w odniesieniu do osób, które dotychczas nie przyjęły żadnej dawki szczepionki.
W ich przypadku oczywistym jest przyjęcie trzech dawek wyłącznie szczepionki zaktualizowanej wobec wariantu Omikron. Ci, którzy dotychczas zaszczepili się w pełnym schemacie, nie mają powodu do obaw.
Dodaje, że nie rozumie oburzenia i niepokoju społecznego w odniesieniu do szczepionek przeciw COVID-19.
- Nikt się w dzisiejszych czasach nie dziwi, że szczepionki przeciw grypie aktualizowane są corocznie, ponieważ pojawianie się nowych szczepów sprawia, że poprzedni preparat może być niewystarczająco skuteczny. Koronawirusy nie prezentują takiej zmienności ewolucyjnej jak wirusy grypy. Nie widzimy więc obecnie sytuacji, w której szczepienie dotychczasowymi preparatami przeciw COVID-19 byłoby całkowicie nieskuteczne wobec nowych linii rozwojowych wirusa - mówi dr Fiałek.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
