Wole - podział woli, przyczyny powiększenia tarczycy, wole guzowate, wole nadczynne, leczenie

Wole tarczycy w medycynie to powiększenie tarczycy wywołane przez różne czynniki. Jest skutkiem nieprawidłowości funkcjonowania tarczycy. Powiększeniu mogą ulec różne części tarczycy. Wole może się uwidocznić na szyi lub rozrastać za mostkiem i w klatce piersiowej, co w przeciwieństwie do wola na szyi można stwierdzić dopiero na zdjęciach rentgenowskich. Wole może przebiegać trojako: z nadczynnością, niedoczynnością lub prawidłową czynnością tarczycy.

1. Wole tarczycy - podział

Wole tarczycy najczęściej dzielimy ze względu na:

1. umiejscowienie

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

• na szyi,
• wyczuwalne na szyi, schodzące dolnymi biegunami za mostek (wole zamostkowe),
• wyczuwalne w łuku aorty (śródpiersiowe).

1. czynności

• wole obojętne (wydzielanie gruczołów tarczycy nie ulega większemu zaburzeniu),
• wole nadczynne (hormony tarczycy wydzielane są w nadmiarze),
• wole niedoczynne (występuje niedobór hormonów tarczycy),

1. budowę makroskopową

• miąższowe - utworzone przez miąższ tarczycy,
• guzkowe - wyczuwalne guzki w gruczole,
• miąższowo-guzkowe - wyczuwalne guzki oraz powiększony miąższ.

2. Wole - przyczyny powiększenia tarczycy

Przyczyną powiększenia tarczycy jest jej odpowiedź na nadmierne pobudzenie TSH wytwarzanego przez przysadkę. Nadmierna produkcja TSH jej zazwyczaj skutkiem obniżonego poziomu hormonów tarczycy we krwi. Najczęstszą przyczyną niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy jest niedobór jodu - pierwiastka będącego ich głównym składnikiem. Inne przyczyny powiększenia tarczycy to stres i ciąża - wówczas występuje zwiększone zapotrzebowanie na hormony tarczycy.

3. Wole guzowate i wole nadczynne

Występują w postaci mniejszych, wyczuwalnych guzków rozsianych w miąższu tarczycy.

Klasyfikacja guzków opiera się na ich jodochwytności:

• guzki „zimne” - nie wychwytują jodu (torbiel, martwica, krwiak),
• guzki „ciepłe” - wychwytują jod w ilości zbliżonej do wychwytu całego miąższu tarczycy,
• guzki „gorące” - wychwytują większość jodu, wytwarzają duże ilości hormonów, hamują wydzielanie TSH w przysadce. Występują w przypadku trzech jednostek chorobowych: choroba Gravesa-Basedowa, wole guzkowe nadczynne, gruczolak toksyczny. Wole guzkowe nadczynne występują najczęściej u osób, które przez lata posiadały wole guzkowe obojętne. Tarczyca jest twarda, nierówna.

4. Wole tarczycy - leczenie

Wole tarczycy leczy się farmakologicznie i operacyjnie. W przypadku wola nie nadczynnego wywołanego niedoborem jodu stosuje się uzupełniającą dietę w ten pierwiastek. Wole nadczynne leczy się lekami przeciwtarczycowymi lub za pomocą jodu promieniotwórczego. Wole tarczycy leczy się operacyjnie. Wskazaniem do leczenia operacyjnego są:

• wole guzkowe nadczynne,
• wole zamostkowe,
• wole śródpiersiowe,
• duże wole na szyi dające objawy ucisku,
• nawroty choroby w leczeniu zachowawczym,
• oporność na leczenie zachowawcze,
• nadczynność tarczycy w pierwszych miesiącach ciąży.

Przed przystąpieniem do zabiegu operacyjnego należy zlikwidować nadczynność, jeżeli taka istnieje i doprowadzić chorego do stanu eutyreozy.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.