Zespół Briqueta

Zespół Briqueta to dawna nazwa zaburzeń somatyzacyjnych. Zespół ten należy do zaburzeń nerwicowych występujących pod postacią somatyczną (ang. somatoform disorder), które zostały ujęte w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 pod kodem F45. Pacjenci z zespołem Briqueta skarżą się na objawy fizyczne i uporczywie domagają się kolejnych badań, pomimo negatywnych wyników. Zaburzeń z somatyzacją nie należy mylić z urojeniami hipochondrycznymi. Choroba dotyka znacznie częściej kobiet niż mężczyzn i zwykle zaczyna się we wczesnym okresie życia dorosłego.

1. Specyfika zaburzeń somatoformicznych

Na zaburzenia somatoformiczne, do których należy m.in. zespół Briqueta, składa się pięć zasadniczych czynników:

1. określona funkcja somatyczna zanika lub ulega zaburzeniu;
2. zaburzeń nie można wyjaśnić żadnym znanym stanem fizycznym; nie stwierdza się np. uszkodzeń neurologicznych odpowiedzialnych za zanik słuchu czy paraliż;
3. istnieją dowody na to, że przyczyną mogą być czynniki natury psychologicznej;
4. pacjent często (choć nie zawsze) odnosi się obojętnie do utraty funkcji somatycznej;
5. objawy chorobowe nie podlegają świadomej kontroli pacjenta.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Psychoterapia par - razem czy osobno?"

Do zaburzeń somatoformicznych zalicza się m.in. zaburzenia somatyzacyjne, zaburzenia hipochondryczne i uporczywe bóle psychogenne. Chorzy na zespół Briqueta (ang. somatization disorder, Briquet’s Syndrome) bezustannie skarżą się na wielorakie i nawracające objawy somatyczne. Dolegliwości utrzymują się przynajmniej dwa lata. Większość dorosłego życia tych pacjentów upływa pod kątem dramatycznej i skomplikowanej historii chorób. Osoby takie leczą się często kompleksowo u wielu różnych specjalistów z powodu licznych skarg fizycznych. Dotyczą one różnych narządów ciała, mimo że przyczyna tych dolegliwości nie jest somatyczna.

Pacjenci skarżą się głównie na bóle głowy, zmęczenie, omdlenia, mdłości, wymioty, bóle żołądka, uczulenia, alergie, wysypki, zaburzenia miesiączkowania, problemy seksualne. Może wystąpić też co najmniej jeden objaw konwersji. W zespole tym zdarzają się takie komplikacje, jak niepotrzebne operacje chirurgiczne, lekomania, depresja i próby samobójcze. Podstawowa różnica między zaburzeniem somatyzacyjnym a konwersją polega na tym, że osoba z zespołem Briqueta ma wiele różnych dolegliwości somatycznych, podczas gdy pacjent z konwersją zwykle skarży się na jeden rodzaj dolegliwości. Zespół Briqueta to bardzo poważne zaburzenie psychiczne, prowadzące do upośledzenia funkcjonowania społecznego, zawodowego i rodzinnego.

2. Diagnozowanie zaburzeń z somatyzacją

Wyróżnia się dwa rodzaje zespołu Briqueta:

• z wysoką częstotliwością – pacjenci skarżą się głównie na częste bóle żołądka i krzyża. Towarzyszą im problemy natury psychiatrycznej. Niezwykle często biorą zwolnienia lekarskie i nadużywają alkoholu 10 razy częściej niż osoby z populacji normalnej;
• z wielopostaciowością – pacjenci rzadziej skarżą się na bóle krzyża, za to skargi dotyczą wszystkich pozostałych narządów. Pacjenci także wykazują tendencje do nadużywania alkoholu.

Zespół Briqueta należy różnicować z zaburzeniami nastroju i zaburzeniami lękowymi, gdyż pacjenci często zwracają uwagę na napięcie psychiczne i nastrój depresyjny podczas dolegliwości. Ponadto zaburzenia z somatyzacją łatwo pomylić z chorobami psychosomatycznymi. W zaburzeniach psychosomatycznych istnieje somatyczne źródło objawu, np. wrzodów żołądka, natomiast w zaburzeniach somatyzacyjnych nie da się zdemaskować fizycznego mechanizmu dolegliwości. Należy też odróżniać zespół Briqueta od hipochondrii. Pacjent hipochondryczny kieruje uwagę na obecność poważnego procesu chorobowego leżącego u podłoża objawów i na jego inwalidyzujące następstwa, natomiast w zaburzeniach somatyzacyjnych nacisk położony jest bardziej na same objawy.

Do rozpoznania zaburzeń z somatyzacją konieczne jest stwierdzenie obecności czterech objawów bólu, np. pacjent skarży się, że boli go w czterech różnych miejscach. Do postawienia diagnozy konieczna jest też obecność dwóch dolegliwości ze strony układu trawiennego, np. wzdęcia, wymioty, odbijanie, nudności, jeden objaw o charakterze dysfunkcji seksualnej i jeden objaw pseudoneurologiczny, np. utrata czucia.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.