Arteriografia – na czym polega, wskazania i przeciwwskazania
Arteriografia to inwazyjne badanie radiologiczne, które polega na obrazowaniu światła tętnic. Procedura pozwala na uwidocznienie naczyń, ich odgałęzień i zmian chorobowych w ich obrębie. Czasem w miejscu zmiany chorobowej podczas badania wykonuje się zabieg angioplastyki lub implantacji stentu. Jak przebiega procedura? Jakie są wskazania i przeciwwskazania?
1. Co to jest arteriografia?
Arteriografia to badanie inwazyjne, które należy do grupy badań angiograficznych. Służy obrazowaniu przebiegu i światła naczyń tętniczych. Dzięki niemu możliwa jest analiza przebiegu tętnic w różnych obszarach organizmu.
Arteriografia, w zależności od potrzeb, skupia się na uwidocznienie:
- aorty i jej głównych pni tętniczych (aortografia piersiowa i brzuszna),
- naczyń obwodowych (arteriografia wybiórcza tętnic nerkowych, trzewnych, kończynowych, szyjnych).
Tym samym badaniu podlegają naczynia różnych okolic ciała. To najczęściej:
- serce (koronarografia, czyli arteriografia tętnic wieńcowych),
- nerki (arteriografia tętnic nerkowych),
- płuca,
- tętnice mózgu
- kończyny (stany niedokrwienne kończyn).
Arteriografia to złoty standard w diagnostyce chorób naczyń. Coraz rzadziej wykonuje się ją w celach diagnostycznych, a coraz częściej traktuje jak wstęp do zabiegu.
2. Na czym polega arteriografia?
Obraz w arteriografii uzyskuje się dzięki zastosowaniu technik obrazowych, takich jak RTG (promieni rentgenowskich), TK (tomografii komputerowej), MRI (rezonansu magnetycznego), co następuje po podaniu przez cewnik umieszczony w tętnicy środka kontrastowego (środka cieniującego).
Ponieważ kontrast odcina się na tle struktur, możliwa jest obserwacja jego przepływu. To pozwala na ocenę naczyń tętniczych pod katem ich:
- szerokości,
- przebiegu,
- nieregularności światła.
Na badanie zwykle kieruje się pacjentów, u których rozważa się leczenie operacyjne. Podczas arteriografii możliwe jest jednoczesne wdrożenie procedur leczniczych.
3. Wskazania do arteriografii
Arteriografia jest wykorzystywana w diagnostyce zwężeń, zatorów, tętniaków i różnych chorób tętnic. Zleca się ją w sytuacji, gdy konieczne jest zobrazowanie stanu naczyń tętniczych zarówno na etapie diagnostyki, jak i monitorowaniu wcześniej zaobserwowanych patologii.
Ponieważ jest to badanie inwazyjne, z którym wiąże się ryzyko powikłań, wykorzystuje się je dopiero wtedy, gdy:
- mniej inwazyjne metody diagnostyczne okazały się nieskuteczne,
- mniej inwazyjne metody diagnostyczne były niedostateczne,
- podczas badania zaplanowano procedurę leczniczą (np. wyłączenie tętniaka z krążenia czy założenie stentu).
4. Przygotowanie do badania
Aby arteriografia była zabiegiem bezpiecznym, należy poinformować lekarza o:
- aktualnych i przebytych chorobach,
- przyjmowanych lekach (również dostępnych bez recepty, suplementach diety czy lekach ziołowych),
- hospitalizacjach,
- nosicielstwie chorób zakaźnych,
- alergiach,
- ciąży lub karmieniu piersią.
4.1. Czy do arteriografii trzeba się specjalnie przygotować?
W dniu poprzedzającym badanie należy wypić przynajmniej 2,5 do 3 litrów płynów, by w ten sposób zapobiec uszkodzeniu nerek przez kontrast.
Czasem należy odstawić leki, zwykle niedozwolone jest jedzenie i picie w dniu zabiegu. Przed wprowadzeniem cewnika do tętnicy należy usunąć owłosienie.
4.2. Czy arteriografia boli?
Ponieważ wiąże się z nim pewien dyskomfort (także psychiczny), przed wprowadzeniem cewnika znieczula się skórę. Zabieg może zostać przeprowadzony w znieczuleniu ogólnym lub po podaniu leków uspokajających.
5. Jak przebiega arteriografia?
Arteriografia to inwazyjne badanie tętnic, które wykonuje się w szpitalu. Jak wygląda badanie? Arteriografia polega na wprowadzeniu do tętnicy i wstrzyknięciu kontrastu. Zwykle następuje to przez tętnicę promieniową na przedramieniu lub tętnicę udową w pachwinie.
To, jak środek się przemieszcza przez tętnice, lekarz obserwuje, wykonując badania obrazowe. W ten sposób można dostrzec różne nieprawidłowości, często również zastosować leczenie. Po zakończonym badaniu cewnik jest usuwany, a pacjent pozostaje w szpitalu.
6. Przeciwwskazania, powikłania i środki ostrożności
W związku z wprowadzaniem ciała obcego do organizmu oraz zastosowaniem środków kontrastowych oraz promieniowania jonizującego, z arteriografią wiąże się ryzyko powikłań, takich jak:
- ostre niedokrwienie kończyny dolnej, wynikające z ucisku,
- krwawienie w miejscu nakłucia,
- tętniak rzekomy.
Z uwagi na środki cieniujące, arteriografia wymaga zachowania szczególnej ostrożności u osób:
- u których wystąpiły reakcje alergiczne związane z podaniem kontrastu,
- z niewydolnością nerek,
- bardzo odwodnionych,
- w ciąży,
- z zaburzeniami układu krzepnięcia.
Istnieją również przeciwwskazania do wykonania arteriografii. To:
- uczulenie na jodowe środki kontrastowe,
- ciężkie nadciśnienie tętnicze
- przewlekła niewydolność nerek,
- zaburzenia krzepnięcia.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
