INR - wskazania, normy, zaburzenia krzepnięcia krwi
INR to inaczej znormalizowany czas protrombinowy. Wykorzystywany jest podczas określania krzepliwości krwi - w badaniu zwanym kaogulogramem. Jeśli INR wykaże zbyt niską lub zbyt wysoką krzepliwośc krwi, należy podjąć odpowiednie działanie. Dlatego wykoananie tego badania jest tak istotne - może zapobiec wielu dolegliwościom, także tym, które są groźne dla naszego życia.
1. Co to jest INR?
INR to jeden ze wskazników oznaczanych w kaogulogramie, czyli badaniu oceniającym krzepliwość krwi. Badanie krzepnięcia krwi jest podstawowym badaniem używanym do stwierdzenia parametru powodującego zaburzenia. Najczęściej badanie to ma charakter profilaktyczny, ale lekarz może zlecić jego wykonanie, jeśli podejrzewa zaburzenia krzepnięcia krwi.
Im INR jest wyższe tym krew wolniej krzepnie. Badanie pozwala określić tendencje do krwawień lub zakrzepów. Kontrolowanie INR pozwala na określenie skuteczności leczenia doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi.
Badanie poziomu INR jest również zalecane pacjentom w celu diagnostyki przyczyn krwawień, oceny czynności wątroby, niedoboru witaminy K oraz oceny układu krzepnięcia przed zabiegiem operacyjnym.
Jeśli podejrzewasz, że któryś z twoich parametrów krzepliwości krwi jest nieprawidłowy, gdyż doświadczasz niekontrolowanych krwawień wykonaj badanie pod kątem krzepliwości krwi, w tym również INR, ponieważ krzepliwość krwi można regulować farmakologicznie, jeśli występują jakieś zaburzenia.
2. Kiedy wykonać badanie INR?
INR wraz z innymi badaniami na krzepliwość krwi zaleca się osobom, które często krwawią lub na ich skórze powstają siniaki oraz osobom, które maja wydłużony czas protrombinowy i częściowy czas protrombinowy. Częste krwawienia mogą być związane z utratą witaminy K oraz problemami z wątrobą. Dlatego osoby, które borykają się z takimi problemami powinny wykonać badania w kierunku krzepnięcia krwi w tym również INR. Krew do badania INR pobiera się z żyły w ramieniu.
Poziom INR jest zazwyczaj badany u osób, która przechodzą terapię antykoagulantami. Wskazaniem do badania INR jest więc podawanie pacjentowi np. acenocumarolu i warfaryny (na podstawie wyniku INR możliwe jest dostosowywanie potrzebnej pacjentowi dawki tychże leków).
3. Normy dla INR
INR jest jednym z elementów badania krzepliwości krwi. Badanie krzepnięcia krwi, czyli tzw. koagulogram pokazuje wartości:
- czasu protrombinowego (PT),
- wskaźnika Quicka (PT%),
- INR,
- czasu kaolinowo-kefalinowego (APTT),
- czasu trombinowego (TT),
- stężenia fibrynogenu, poziom D-dimerów, stężenia antytrombiny III.
Niska krzepliwość krwi oznacza, że jeden z parametrów krzepliwości ma osłabione zdolności krzepnięcia. Aby krzepliwość krwi była w normie wszystkie parametry krzepliwości, w tym również INR muszą funkcjonować prawidłowo, jednak każdy parametr posiada inne normy. Zazwyczaj 100 proc. oznacza prawidłowe funkcjonowanie.
Normy INR wynoszą zwykle od 0,8 do 1,2. Na wartość INR ma wpływ głównie stan zdrowia pacjenta. Wynik INR wygląda inaczej u osób, które są leczone antykoagulantami w czasie choroby zakrzepowo-zatorowej żył, u osób z wadami zastawek serca lub u ludzi z migotaniem przedsionków. W tym przypadku oczekiwany INR wynosi od 2,0 do 3,0. Oczekiwane wyniki INR u osób po wszczepieniu zastawek wynoszą od 2,5 do 3,5.
4. Jak interpretować wyniki?
INR wskazuje na różne nieprawidłowości w krzepnięciu krwi. Nieprawidłowości w krzepnięciu krwi mogą być nabyte lub wrodzone, łagodne lub ostre, stałe lub czasowe. Wrodzone są rzadkie i zazwyczaj dotyczą tylko jednego parametru. Przykładem wrodzonej choroby krzepliwości krwi jest hemofilia.
Nabyte nieprawidłowości w krzepnięciu krwi mogą być spowodowane przewlekłymi chorobami, tj.: chorobami wątroby oraz nowotworami lub niedoborami witaminy K.
5. Zaburzenia krzepnięcia krwi
Zaburzenia krzepnięcia krwi charakteryzują się skłonnością do przedłużających się krwawień samoistnych, np. obfite miesiączki u kobiet, krwawienie z zębów po umyciu lub po zabiegach, np. po zastrzyku. W procesie krzepnięcia krwi biorą udział płytki krwi, czynniki krzepnięcia krwi w osoczu, ściany naczyń krwionośnych. Jeśli pod względem fizjologicznym pojawią się jakiekolwiek nieprawidłowości tych czynników, zatrzymywanie krwawienia może być zaburzone.
5.1. Rodzaje zaburzeń krzepnięcia krwi
Do zaburzeń krzepnięcia krwi zalicza się:
- Skazy krwotoczne, czyli skłonność do nadmiernych, długotrwałych krwawień po każdym skaleczeniu się, wyrwaniu zęba, w czasie planowanych zabiegów chirurgicznych itp. oraz skłonność do tworzenia się krwiaków, sińców i wybroczyn już po najmniejszych urazach (stłuczeniach), a nawet bez uchwytnej przyczyny, niezależnie od mechanizmów ich powstawania.
Skazy krwotoczne dzieli się ogólnie na:
- skazy krwotoczne płytkowe, warunkowane zaburzeniem czynności hemostatycznej płytek krwi bądź ich niedoborem,
- skazy krwotoczne osoczowe, będące efektem niedoborów osoczowych czynników krzepnięcia krwi,
- skazy krwotoczne naczyniowe,
- skazy krwotoczne typu mieszanego.
- Skazy zakrzepowo-zatorowe, czyli nadmierną, spontaniczną skłonność do tworzenia się w naczyniach krwionośnych zakrzepów nawet po najmniejszych urazach.
5.2. Przyczyny
Istotą skaz krwotocznych jest wrodzone lub nabyte zaburzenie krzepliwości krwi i w związku z tym zwiększona skłonność do krwawień. Jak wiemy, krew jest tkanką płynną. Jednym z warunków niekrzepnięcia krwi śródnaczyniowo w warunkach fizjologicznych, czyli zachowania równowagi układu hemostazy, jest gładkość wewnętrznej strony ściany naczynia. Sprawność działania dwóch mechanizmów, tj. układu zachowującego płynność krwi w naczyniach krwionośnych oraz układu warunkującego zdolność do krzepnięcia krwi, stanowi jeden z podstawowych warunków bytu i sprawności organizmu.
5.3. Objawy zaburzeń krzepnięcia krwi
Typowymi objawami zaburzeń krzepnięcia krwi są: skłonności do przedłużających się krwawień, np. po wyrwaniu zęba, zranieniu, upośledzenie zdolności do tworzenia się skrzepu, powtarzające się krwotoki do jam stawów.
W małopłytkowości pierwotnej, oprócz objawów skazy krwotocznej stwierdza się zazwyczaj powiększenie śledziony, zwiększoną liczbę megakarioblastów i megakariocytów w szpiku kostnym oraz wydłużenie czasu krwawienia.
Niedobór ten objawia się nie tylko samoistnymi skłonnościami do licznych, zazwyczaj drobnych wybroczyn na skórze i błonach śluzowych, ale także często większymi krwawieniami śródmiąższowymi np. do mięśni, mózgu, krwotokami wewnętrznymi do przewodu pokarmowego lub zewnętrznymi z dróg rodnych kobiety.
5.4. Leczenie
Aby zdiagnozować chorobę, trzeba wykonać badanie laboratoryjne, które określi niedobór bądź nadmiar jednego lub większej liczby czynników, a także ich sprawność fizjologiczną. Jest to czasochłonne i skomplikowane badanie. Leczenie objawowe odbywa się w szpitalu.
Podaje się świeżą krew lub preparaty krwiopochodne zawierające brakujący czynnik osoczowy, tak zwaną globulinę przeciwkrwawiączkową. W razie wystąpienia krwawienia wskazane jest zastosowanie natychmiast zimnego, uciskowego opatrunku i unieruchomienie okolicy ciała, a następnie przewiezienie chorego do szpitala w celu uzyskania pomocy specjalistycznej.
Ważne jest także uzupełnienie globuliny przed ewentualnym niezbędnym zabiegiem operacyjnym. Istotnym czynnikiem profilaktycznym przeciw upośledzeniom sprawności ruchowej po wylewach dostawowych lub śródmięśniowych jest unikanie jakichkolwiek urazów, przeciążeń stawów, a także wszelkiego rodzaju wstrzyknięć dożylnych lub domięśniowych.
Do działalności profilaktycznej powinno należeć także informowanie wszystkich o powadze i przyczynach zaburzeń krzepnięcia krwi. Problemy te są bardzo niebezpieczne i mogą prowadzić nawet do śmierci.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
