Białko C - skład osocza, biochemia krwi, występowanie we krwi, stężenie, zaburzenia stężenia

Białko C to jedno z białek występujących we krwi, a jego zadaniem jest hamowanie procesu krzepnięcia krwi. W osoczu występuje w postaci nieaktywnego enzymu. Badanie biochemiczne krwi obejmuje analizę składników osocza (zasadniczego, płynnego składnika krwi, w którym znajdują się składniki morfologiczne). Osocze transportuje cząsteczki niezbędne komórkom, tj. elektrolity, białka i inne składniki odżywcze oraz produkty przemiany materii. Biochemia krwi dostarcza wielu informacji i wskazówek, pozwalających ustalić właściwą diagnozę choroby. Po odwirowaniu krwi pełnej (czyli takiej, która zawiera wszystkie prawidłowo występujące elementy komórkowe) otrzymuje się płyn, w kolorze słomkowym - osocze.

Białko C - skład osocza, biochemia krwi, występowanie we krwi, stężenie, zaburzenia stężeniaBiałko C - skład osocza, biochemia krwi, występowanie we krwi, stężenie, zaburzenia stężenia

Białko C - skład osocza

Składniki osocza to:

  • enzymy (np. ALAT, ASPAT);
  • hormony (np. T3, T4, TSH);
  • białko (np. albuminy, immunoglobuliny);
  • elektrolity (np. Na, K),;
  • pierwiastki śladowe (np. Cu, Mb).

Wyniki tych badań to obraz funkcji: wszystkich narządów, gruczołów, stanu nawodnienia, odżywiania, postępu choroby. Ogromna ilość schorzeń nie mogłaby być diagnozowana i leczona bez oceny zmian tych substancji. W badaniu biochemii krwi każdy oceniany składnik ma ustalone granice normy, w których powinien się mieścić. Normy badań laboratoryjnych zależą od innych elementów procesu diagnostycznego, dlatego analizę biochemii krwi powinien przeprowadzać lekarz prowadzący pacjenta. Ponadto, warto pamiętać, iż każde odchylenie od normy powinno zostać skonsultowane z lekarzem, jednakże nie zawsze musi ono świadczyć o istnieniu jakiejś groźnej patologii.

Biochemia krwi - przygotowanie do badania

Przed pobraniem krwi należy dokładnie się umyć (zmniejszy to ryzyko ewentualnej infekcji). Biochemię krwi należy wykonywać na czczo, można jedynie z rana wypić szklankę przegotowanej wody. W przypadku przyjmowania leków należy skonsultować się z lekarzem i zapytać o to, czy na kilka dni przed badaniem nie należy ich odstawić. 3 - 4 dni przed badaniem powinno się odstawić witaminy i minerały.

Białko C - występowanie we krwi

Białko C, podobnie jak białko S i antytrombina III, jest naturalnie występującym inhibitorem krzepnięcia. Należy do białek zależnych od witaminy K. Pod względem biochemicznym jest proteazą serynową, która w formie aktywnej degraduje aktywny czynnik V (przy współudziale heparyny) oraz przy udziale białka S. W osoczu białko C występuje w formie nieaktywnej. Aktywacja białka C następuje na powierzchni śródbłonka naczyń przy interakcji trombiny i trombomoduliny. Aktywność białka C może być oznaczona funkcjonalnie (amidolitycznie, przy użyciu substratów chromogennych) lub jako antygen (immunologicznie). U heterozygot wrodzony niedobór białka C wiąże się z ryzykiem nawracających zapaleń zakrzepowych żył.

Białko C - stężenie

Materiałem biologiczny w tym badaniu jest krew pobrana do próbówki zawierającej 3,8% cytrynianu sodu (w stosunku 1 części cytrynianu do 9 części krwi).

Wartość referencyjna:

  • aktywność 65 - 150%;
  • stężenie 3-6 mg/l.

100% stanowi aktywność i stężenie obecne w osoczu osób zdrowych.

Musisz to wiedzieć

Białko C - zaburzenia stężenia

Spadek stężenia jest spowodowany przez:

  • choroby zakrzepowe;
  • wrodzone niedobory białka C (homozygoty - ostra zakrzepica u dzieci, heterozygota - zakrzepica żylna występująca przed 30. rokiem życia, wówczas stężenie białka wynosi 40 - 50% wartości prawidłowych);
  • choroby wątroby;
  • zespół rozsianego wykrzepiania naczyniowego.

Z nabytym niedoborem białka C można spotkać się w przypadku niedoboru witaminy K oraz sepsy.

Źródła

  1. Rola endogennych inhibitorów układu krzepnięcia - antytrombiny III, białka C, białka S w układzie hemostazy
  2. Jastrzębska M. Diagnostyka laboratoryjna w hemostazie, OINPHARMA, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61364-05-4
  3. Mariańska B., Fabijańska-Mitek B., Windyga J., Badania laboratoryjne w hematologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003, ISBN 83-200-2758-6
  4. Dembińska-Kieć A., Naskalski J.W., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-137-2

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda