Ból w klatce piersiowej przy przełykaniu – przyczyny i leczenie

Ból w klatce piersiowej podczas przełykania towarzyszy często odynofagii. Jest to schorzenie, które zbiorczo opisuje ból przy przełykaniu. Może mu towarzyszyć także ból gardła lub przełyku. Nazwa zaburzenia wywodzi się z języka greckiego od słów odyno, oznaczającego ból oraz phagein, tłumaczonego jako jeść.

Dyskomfort odczuwany za mostkiem podczas przełykania może pojawić się w przebiegu wielu schorzeń. Najczęściej wynika z procesów chorobowych w obrębie jamy ustnej, gardła, przełyku, migdałków, ślinianek, krtani, tchawicy czy żołądka.

Tym samym ból w przełyku i klatce piersiowej może wywołać:

• choroba refluksowa przełyku,
• zwężenie przełyku,
• achalazja przełyku,
• uchyłki w górnej części przełyku, w których zalega treść pokarmowa,
• stany zapalne i owrzodzenia przełyku,
• choroba Leśniowskiego-Crohna,
• angina ropna,
• przedłużony wyrostek rylcowaty,
• choroby układu mięśniowego okolicy gardła,
• choroby nerwów obwodowych (np. zapalenie mięśni),
• cukrzyca,
• choroby OUN: guzy mózgu, udar, choroby rdzenia, stwardnienie rozsiane, niedokrwienie,
• guzy krtani, choroby tarczycy przebiegające z jej powiększeniem,
• ropień języka, ropień okołomigdałkowy, ropowica dna jamy ustnej, ropień nagłośni,
• choroba Parkinsona,
• pląsawica Huntingtona,
• nowotwory jamy ustnej: rak gardła środkowego, rak gardła dolnego, rak krtani,
• uraz mechaniczny, obecność ciała obcego.

Wydaje się, że najczęstszą przyczyną pojawienia się bólu w klatce piersiowej przy przełykaniu jest refluks żołądkowo-przełykowy. Istotą choroby jest zarzucanie kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Przyczyną problemu jest niesprawność zwieracza dolnego przełyku. Typowe objawy refluksu to nie tylko ból przy przełykaniu (gardła, przełyku czy klatki piersiowej za mostkiem), ale i zgaga, odbijanie, mdłości, wymioty, brak apetytu oraz spadek masy ciała.

Choroba refluksowa przełyku często rozwija się po lub w trakcie ciąży, na skutek operacji achalazji przełyku, zakażenia wirusem opryszczki lub urazów mechanicznych.

Inną okolicznością medyczną, w której pojawia się ból w klatce piersiowej przy przełykaniu jest zwężenie przełyku. Dolegliwościom zamostkowym towarzyszy uczucie ucisku w środkowej części klatki piersiowej, ślinienie się oraz utrudnione połykanie.

Przyczyną problemu jest zmniejszenie średnicy przełyku, co powoduje utrudnienie połykania pokarmów. Patologia może mieć charakter wrodzony (jest wywołana wadami rozwojowymi) lub nabyty (spowodowana jest bliznowatymi zwężeniami w wyniku urazu lub zapalenia).

Kolejną stosunkowo częstą przyczyną bólu w klatce piersiowej przy przełykaniu jest achalazja. To najczęściej rozpoznawana choroba motoryczną przełyku. Jej przyczyną jest upośledzenie rozkurczu dolnego zwieracza przełyku oraz brak ruchów jego trzonu, czyli części środkowej.

W rezultacie pożywienie nie przechodzi prawidłowo przez przełyk do żołądka, przebywa zbyt długo w przełyku. Objawem zaburzenia jest ból w klatce piersiowej i trudności z połykaniem, a także zgaga, kaszel i krztuszenie się.

Diagnostyka, mająca na celu ustalenie przyczyny bólu w klatce piersiowej przy przełykaniu, obejmuje szczegółowy wywiad lekarski oraz badania endoskopowe, tomografię komputerową, pH-metrię przełyku i badanie radiologiczne.

Podstawą terapii jest leczenie przyczynowe. W przypadku refluksu kluczowa jest terapia farmakologiczna, polegająca na zażywaniu takich leków jak:

• inhibitory pompy protonowej (zmniejszające wydzielanie kwasu żołądkowego),
• leki alkalizujące (zobojętniające kwasowość treści żołądka),
• leki prokinetyczne (odpowiadające za zwiększenie napięcia dolnego zwieracza przełyku i usprawniają perystaltykę przełyku).

Nie mniej ważna jest zmiana stylu życia i nawyków żywieniowych. Dieta przy refluksie powinna być lekkostrawna. Do metod chirurgicznych leczenia refluksu zalicza się laparoskopię, gastroplikację oraz metodę ultradźwiękową aparatem Stretta.

W przypadku zwężenia przełyku leczenie polega na endoskopowym poszerzaniu przełyku za pomocą sond o różnej średnicy. W skrajnych przypadkach konieczna jest gastrostomia, częściowa resekcja z rekonstrukcją przełyku, a także wytworzenie zamostkowo położonego przełyku zastępczego.

Achalazja przełyku wymaga podawania leków zmniejszających napięcie dolnego zwieracza przełyku. W trudnych przypadkach stosuje się rozszerzanie przełyku przy pomocy endoskopu lub zastosowanie botoksu, który zwiotcza mięśnie przełyku.

Leczenie operacyjne obejmuje nacięcie włókien mięśniowych, celem którego jest zmniejszenie napięcia dolnego zwieracza przełyku. Bardzo ważne jest, by osoby zmagające się z achalazją przełyku stosowały dietę papkową.