Bromheksyna – działanie, wskazania, dawkowanie i przeciwwskazania
Bromheksyna to organiczny związek chemiczny oraz lek mukolityczny na kaszel. Stosuje się ją w objawowym leczeniu ostrych i przewlekłych chorób dróg oddechowych przebiegających z zaburzeniami odkrztuszania i usuwania śluzu. To lek rozrzedzający wydzielinę i lek ułatwiający odkrztuszanie. O czym pamiętać podczas terapii?
1. Co to jest bromheksyna i do czego jest stosowana?
Bromheksyna, inaczej bromoheksyna (łac. bromhexinum) to organiczny związek chemiczny. Jest syntetyczną pochodną wazycyny (to naturalny alkaloid). W wątrobie ulega metabolizmowi do związku czynnego – ambroksolu.
Jak działa bromheksyna na układ oddechowy? Odpowiada za to złożony mechanizm. Na czym polega? Przede wszystkim substancja zwiększa ilość wydzieliny, zmniejsza jej lepkość (działanie mukolityczme) i upłynnia ją. To ważne, ponieważ gdy wydzielina staje się zbyt gęsta i lepka, zaczyna zalegać w drogach oddechowych. By mogła zostać wykrztuszona, musi ulec rozrzedzeniu i upłynnieniu (leki sekretolityczne upłynniają wydzielinę oskrzeli poprzez zmianę jej składu).
Bromheksyna wykazuje działanie wykrztuśne. Pobudza także syntezę i wydzielanie surfaktantu (to wytwarzana w pęcherzykach płucnych naturalna substancja powierzchniowo czynna). Dzięki swoim właściwościom i aktywności poprawia czynność rzęsek nabłonka oddechowego, ułatwia odkrztuszanie i usuwanie zalegającej wydzieliny, wspomaga oczyszczanie dróg oddechowych.
2. Wskazania do stosowania bromheksyny
Wskazanie do stosowania leków z bromheksyną stanowi:
- choroba oskrzeli z gęstą, nadmiernie lepką wydzieliną, zarówno ostre, jak i przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- zapalenie zatok przynosowych,
- przewlekłe zapalenie krtani,
- astma oskrzelowa,
- mukowiscydoza.
3. Bromheksyna – leki
Bromoheksyna jest sekretolitycznym z grupy mukolityków, które stosuje w przypadku nadmiernej produkcji lepkiego śluzu w drogach oddechowych.
Leki na kaszel mokry z bromheksyną są dostępne bez recepty w postaci syropów, kropli doustnych oraz tabletek. To:
- Flegamina Baby (krople doustne, roztwór), Flegamina Classic (tabletki), Flegamina Classic Junior o smaku truskawkowym (syrop), Flegamina Classic o smaku malinowym (syrop), Flegamina Classic o smaku miętowym (syrop), Flegamina Classic o smaku miętowym bez cukru (syrop), Flegamina Fast (tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej), Flegamina Fast Junior (tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej),
- Flegatussin (syrop), Flegatussin caps (kapsułki miękkie),
- Flegtac Kaszel (syrop).
4. Dawkowanie bromheksyny i środki ostrożności
Częstotliwość stosowania i dawkowanie leku z bromheksyną zależy od rodzaju preparatu, chorób współistniejących i wieku oraz masy ciała pacjenta. Bromheksyna w postaci kropli może być podawana dzieciom od 2. roku życia.
Zazwyczaj dawka dobowa bromoheksyny w przypadku:
- dzieci poniżej 6. roku życia wynosi około 8 mg substancji czynnej,
- dzieci w wieku od 6. do 12. wynosi do 12 mg na dobę,
- dorosłych wynosi 24 mg substancji czynnej.
Bromoheksynę można stosować w przypadku osób dorosłych maksymalnie przez 5 dni, dzieci poniżej 6 roku życia nie powinny przyjmować leku dłużej niż 3 dni. To jednak nie wszystko.
Stosując bromheksynę trzeba pamiętać, by przyjmować ją zgodnie z zaleceniem lekarskim, zawsze o stałych porach dnia, w równych odstępach czasu i po posiłku (w celu zmniejszenia wpływu leku na żołądek).
Nie mniej ważne jest optymalne nawadnianie (trzeba zwiększyć ilość przyjmowanych płynów). Pomocne są inhalacje parowe oraz oklepywanie i odpowiedniego ułożenia chorego.
Mukolityków nie wolno przyjmować bezpośrednio przed snem (wzmagają odruch kaszlu i utrudniają sen). Dlaczego? Upłynnienie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny powoduje jej ściekanie podczas snu, a kaszel będzie utrudniał sen.
5. Przeciwwskazania i środki ostrożności
Leki zawierające bromheksynę nie mogą być stosowane przez wszystkich, nawet jeśli istnieją wskazania. Przeciwwskazanie stanowi:
- nadwrażliwość na bromoheksynę,
- stosowanie leków przeciwkaszlowych (kodeina lub jej pochodne),
- czynna choroba wrzodowa,
- ciężkie zaburzenia czynności wątroby,
- ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub nerek.
Bromheksyna w ciąży dopuszczona jest do stosowania w 2. i 3. trymestrze. W okresie karmienia piersią nie należy jej używać.
Ze stosowaniem bromheksyny wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej pojawiają się takie skutki uboczne jak:
- senność,
- wymioty, biegunka, bóle w nadbrzuszu, nudności,
- napady kaszlu,
- świąd, obrzęk naczynioruchowy, osutki,
- ból i zawroty głowy,
- obniżenie ciśnienia tętniczego.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.