Cetyryzyna – właściwości, dawkowanie, wskazania i preparaty
Cetyryzyna jest substancją chemiczną hamującą receptor H1. Ze względu na swoje właściwości znajduje się w wielu preparatach antyalergicznych. Ponieważ nie dopuszcza do uwolnienia histaminy, łagodzi katar sienny, świąd, zapalenie spojówek. Które leki zawierają cetyryzynę? Jakie są wskazania do jej stosowania? Na co uważać podczas terapii?
1. Co to jest cetyryzyna?
Cetyryzyna (łac. cetirizinum, dichlorowodorek cetyryzyny) to antagonista receptora H1, pochodna hydroksyzyny i lek przeciwhistaminowy II generacji. Blokuje receptory H1 i hamuje chemotaksję eozynofili. To stosunkowo nowa substancja.
Wprowadzono ją na rynek w latach 80. XX wieku. W medycynie wykorzystuje się również aktywny izomer lewoskrętny: lewocetyryzynę.
Cetyryzyna to substancja czynna, która znajduje się w wielu preparatach przeciwalergicznych (zwykle dostępnych bez recepty). To:
- Acer (tabletki),
- Alermed (tabletki),
- Alero (tabletki),
- Allertec (tabletki, syrop),
- Alerton (tabletki),
- Alerzina (tabletki),
- Amertil (tabletki, roztwór do stosowania doustnego),
- Cirrus (tabletki, lek złożony zawierający cetyryzynę),
- CetAlergin (tabletki, krople doustne),
- Ceratio (tabletki),
- Cetrizen (tabletki),
- Cezera (tabletki),
- Letizen (tabletki),
- Virlix (tabletki, roztwór doustny),
- Zyrtec (tabletki, krople, roztwór doustny).
Cetyryzyna stosowana jest w formie tabletek, syropów i kropli w zależności od wieku pacjenta. Niektóre postacie wydawane są wyłącznie na receptę.
2. Wskazania do stosowania cetyryzyny
Cetyryzyna nie dopuszcza do uwolnienia histaminy, czyli substancji produkowanej w organizmie, która odpowiada za objawy reakcji alergicznej. Skutecznie likwiduje świąd skóry, ogranicza kichanie oraz wyciek wydzieliny z nosa i łzawienie oczu.
Ze względu na swoje właściwości - jako substancja czynna preparatu - jest stosowana w łagodzeniu objawów związanych z pojawieniem się takich dolegliwości jak:
- alergiczny nieżyt nosa, przewlekłe i sezonowe zapalenie błony śluzowej nosa, katar sienny, przewlekły nieżyt nosa,
- alergiczne zapalenie spojówek,
- skórne odczyny alergiczne, pokrzywka, świąd,
- obrzęk Quinckiego.
Cetyryzyna może być stosowana jako środek pomocniczy w leczeniu astmy oskrzelowej. Ma to związek z tym, że zmniejsza nadreaktywność oskrzeli - zapobiega ich skurczowi wywoływanemu przez wyrzut histaminy. Zdarza się również, że jest zalecana pomocniczo w infekcjach górnych i dolnych dróg oddechowych.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
3. Dawkowanie cetyryzyny
Cetyryzyna, dzięki silnemu i długotrwałemu działaniu, może być przyjmowana tylko raz dziennie. Dorośli przyjmują ją w dawce jednorazowej 10 mg, dzieci w dawce podzielonej. Należy ją zażywać ściśle według wskazań lekarza.
Schemat dawkowania cetyryzyny wygląda następująco:
- dorośli i dzieci powyżej 12 roku życia: 1 x 10 mg,
- dzieci 6-12 rok życia, dzieci poniżej 30 kg: 1 x 10 mg lub 2 x 5 mg,
- dzieci 2-6 rok życia: 2 x 2,5 mg (zalecane stosowanie w postaci kropli lub syropu).
Osoby kierowane na alergiczne testy skórne powinny odstawić preparaty z cetyryzyną na co najmniej 3 dni przed zleconym badaniem.
4. Skutki uboczne
Leki zawierające cetyryzynę to leki przeciwhistaminowe drugiej generacji, które wywołują mniej działań niepożądanych (cetyryzyna nie przenika przez barierę krew-mózg). Mimo wszystko substancja może jednak wywoływać różne skutki uboczne.
Najczęściej obserwowane działania niepożądane to:
- senność,
- osłabienie koncentracji,
- obniżenie sprawności psychomotorycznej,
- rozkojarzenie.
- bóle i zawroty głowy,
- pobudzenie,
- zmęczenie,
- niewielkie zaburzenia w pracy układu pokarmowego: nudności, biegunki, wymioty, ból brzucha,
- kaszel,
- suchość w ustach,
- zapalenie gardła,
- odczyny skórne i obrzęk naczynioruchowy.
W przypadku wystąpienia uciążliwych skutków niepożądanych należy natychmiast odstawić lek i skonsultować się z lekarzem.
5. Przeciwwskazania i środki ostrożności
Przeciwwskazaniem do zażywania leków zawierających cetyryzynę jest niewydolność nerek, uczulenie na cetyryzynę lub składniki dodatkowe występujące w leku, wiek poniżej 2 lat oraz karmienie piersią (przenika do mleka matki). O włączeniu leku w czasie ciąży zawsze powinien zadecydować lekarz.
Stosując leki zawierające cetyryzynę trzeba zachować środki ostrożności. Na co zwrócić uwagę? Należy pamiętać, by podczas jej stosowania unikać napojów alkoholowych.
Ponieważ lek może powodować senność, należy zachować czujność w przypadku prowadzenia pojazdów mechanicznych i maszyn.
Z uwagi na to, że cetyryzyna może wchodzić w interakcje z innymi lekami i preparatami, nie należy jej łączyć z lekami uspokajającymi i neuroleptykami. Może to nasilić ich działanie.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.