Chmiel zwyczajny – właściwości, działanie, zastosowanie, gdzie kupić
Chmiel zwyczajny najczęściej kojarzony jest z przemysłem browarniczym. Jego owoce wykorzystuje się powszechnie przy produkcji piwa – nadają mu charakterystyczny smak. Nieco mniej znane jest natomiast lecznicze zastosowanie rośliny, choć posiada ona także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie działanie ma chmiel zwyczajny i jak stosować go w celach leczniczych?
1. Co to jest chmiel zwyczajny?
Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus L.) to wieloletnia roślina z rodziny konopiowatych, która uprawiana jest przede wszystkim z uwagi na szyszkokształtny owocostan. Szyszki wykorzystywane są w przemyśle spożywczym, zielarskim, kosmetycznym oraz do celów farmaceutycznych.
Chmiel zwyczajny to roślina dwupienna, kwiatostany żeńskie i męskie znajdują się na dwóch osobnych roślinach. Kwiaty żeńskie po przekwitnieniu przekształcają się w szyszkowate owocostany. Szyszki te zawierają znaczne ilości substancji, które wykazują korzystne działanie na zdrowie. Liście rośliny są ciemnozielone, naprzeciwległe, długoogonkowe, posiadają 3-5 klap na pędach.
Kiedy sadzić chmiel zwyczajny?
Chmiel zwyczajny sadzi się wiosną lub jesienią. Warto wspomnieć o tym, że jest on byliną, która rozrasta się błyskawicznie. Jak szybko rośnie chmiel zwyczajny? Roślina bardzo szybko rozprzestrzenia się. Pędy w ciągu roku dorastają nawet do 8 m wysokości oraz 3 m szerokości, co może stanowić konkurencję dla innych roślin.
Roślina powinna być więc sadzona z rozwagą. Bo choć istnieje wiele porad na to, jak wytępić chmiel zwyczajny, to jednak w praktyce często całkowite pozbycie się go, okazuje się kłopotliwe.
2. Jakie właściwości ma chmiel zwyczajny?
Lecznicze zastosowanie chmielu zwyczajnego jest dość szerokie. Chmielowe szyszki zawierają wiele cennych związków (m.in. kwasy goryczowe, terpeny, glikozydy flawonolowe, seskwiterpeny, monoterpeny), które wspierają zdrowie. Związki te działają uspokajająco, nasennie i przeciwzapalnie.
Wśród właściwości Humulus lupulus wymienia się przede wszystkim:
- hamowanie wypadania włosów, pobudzenie cebulek do wzrostu,
- działanie uspokajające i antydepresyjne,
- działanie nasenne,
- działanie przeciwbólowe, antybakteryjne i przeciwzapalne,
- zmniejszenie łojotoku,
- stymulacja procesów trawiennych,
- pobudzenie apetytu,
- działanie moczopędne,
- łagodzenie bólu głowy na tle nerwowym,
- łagodzenie nadpobudliwości seksualnej,
- regeneracja podrażnionej skóry,
- przeciwdziałanie objawom menopauzy,
- przeciwdziałanie próchnicy,
- nieznaczne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.
3. Jak stosować chmiel zwyczajny?
Chmiel zwyczajny jest cennym surowcem zielarskim, który można wykorzystać na wiele rozmaitych sposobów. Z chmielu można przygotować, chociażby prozdrowotne napary i herbatki. Wystarczy 1-2 łyżki szyszek chmielu zalać gorącą wodą i parzyć pod przykryciem ok. 15 min. Taki napar świetnie nadaje się zarówno do stosowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego.
Szyszki chmielu mogą posłużyć także do przygotowania ziołowych nalewek, które wspierają wyciszenie i zdrowy sen.
Z uwagi na swoje właściwości chmiel zwyczajny, wykorzystywany jest przy produkcji suplementów diety oraz leków. Ekstrakty z szyszek chmielu są składnikiem, chociażby ziołowych tabletek na bezsenność, czy preparatów stosowanych w stanach niepokoju i nadmiernej pobudliwości. Produkty tego typu należy zawsze stosować zgodnie z treścią ulotki lub informacjami umieszczonymi na opakowaniu.
Chmiel zwyczajny jest także składnikiem kosmetyków. Z uwagi na działanie normalizujące i regulujące produkcję sebum jest on częstym składnikiem produktów przeznaczonych do pielęgnacji cery trądzikowej. Ponadto chmiel łagodzi świąd skóry głowy, leczy łupież i hamuje wypadanie włosów. Dlatego też ekstrakty z rośliny są składnikiem produktów do włosów.
Młode pędy chmielu wykorzystuje się także w kuchni. Przyrządza się je tak jak szparagi, mogą być także dodatkiem do sałatek.
4. Przeciwwskazania do stosowania chmielu zwyczajnego
Napary, nalewki, czy inne preparaty zawierające chmiel zwyczajny, nie są wskazane w przypadku nadwrażliwości na chmiel. Ponadto nie są przeznaczone dla małych dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Ze względu na działanie uspokajające i nasenne nie zaleca się łączyć ich z lekami uspokajającymi. Z tego samego względu należy także zrezygnować ze stosowania chmielu podczas obsługi urządzeń mechanicznych i prowadzenia pojazdów.
5. Gdzie kupić chmiel zwyczajny?
Herbatki i suszone szyszki chmielu można kupić w większości sklepów zielarskich. Ile kosztuje chmiel zwyczajny? Cena za 100 g produktu wynosi ok. 15-25 zł.
Z kolei suplementy diety i leki zawierające chmiel zwyczajny dostępne są w aptekach.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
