Choroby powiek

Zaczerwieniona powieka, gradówka, jęczmień czy zaschnięta wydzielina na rzęsach to dość popularne problemy. Często też objawy są mniej charakterystyczne – niewielki dyskomfort, swędzenie i podrażnienie brzegów powiek oraz pieczenie, łzawienie oczu, z czasem pojawia się charakterystyczny obrzęk i przekrwienie. Najczęściej źródło tych dolegliwości tkwi w nieprawidłowości brzegów powiek. Powieki stanowią część aparatu ochronnego oka. Budowa powiek jest ściśle związana z jego rolą.

1. Budowa i rola powieki

Powieki są niezbędnym elementem ochrony oka. Stanowią mechaniczną barierę chroniącą przed ciałami obcymi, światłem i zmianami temperatury. Dzięki mruganiu umożliwiają też rozprowadzanie filmu łzowego po oku, zapewniając tym „ostre” i dobre widzenie.

Powieki są śluzówkowo-skórną osłoną składającą się z trzech elementów:

• skóry, cieńszej niż gdziekolwiek indziej na powierzchni ciała, w związku z tym jest ona też niezwykle delikatna;
• brzegu powiek:
• brzegu przedniego, z którego wyrastają rzęsy;
• brzegu tylnego przytwierdzonego do wewnętrznej części oka, zawierającego mieszki włosowe i elementy gruczołowe;
• spojówki powiek (wewnętrznej).

2. Gruczoły Meiboma

W obrębie brzegów powiek znajdują się liczne gruczoły łojowe zwane gruczołami Meiboma. Gruczoły Meiboma wydzielają niewielkie ilości wydzieliny tłuszczowej budującej zewnętrzną warstwę filmu łzowego, która zabezpiecza przed odparowaniem i przelewaniem się łez przez brzegi powiek, oraz zapewnia gładką powierzchnię oczu.

Wydzielina gruczołów Meiboma gromadzi się na brzegu powiek, uszczelniając zamkniętą szparę powiekową. Z krawędzi przedniej powiek wyrastają rzęsy, do których mieszków uchodzą inne gruczoły łojowe zwane gruczołami Zeissa i gruczoły potowe Molla. Dysfunkcja gruczołów powiekowych (ich zbyt skąpe lub zbyt obfite wydzielanie) prowadzi do nieprawidłowości w obrębie brzegów powiek i prowadzi do zapalenia brzegów powiek.