Czy obniżanie gorączki ma sens? Najnowsze wyniki badań temu przeczą
Metaanaliza badań opublikowana na łamach "BMJ" ujawniła, że obniżanie gorączki nie ma wpływu na zmniejszenia ryzyka śmierci czy powikłań spowodowanych wysoką gorączką. Czy to znaczy, że możemy zapomnieć o lekach przeciwgorączkowych i okładach na czoło?
1. Rewolucyjne wyniki badań nad gorączką?
Czy obniżanie gorączki ma sens? Prof. dr hab. Wojciech Szczeklik odnosi się do badania, które ukazało się na łamach czasopisma "BMJ". Metaanaliza opierała się na 42 badaniach oceniających 5140 uczestników. W 23 badaniach przyjrzano się 11 różnym lekom przeciwgorączkowym, 11 badań oceniało fizyczne metody obniżania temperatury, a osiem badań – połączenie leków przeciwgorączkowych i fizycznych metod zbijania gorączki.
Czy obniżanie gorączki ma sens?
— Wojciech Szczeklik (@wszczeklik) July 18, 2022
Wedle nowej metaanalizy z @bmj_latest - NIE.
Obniżenie gorączki (lekowe/mechaniczne) nie wpływa na śmiertelność i duże powikłania - zarówno w infekcyjnej jak i nieinfekcyjnej gorączce.
1/2https://t.co/xwBAOFckEN
Spośród uczestników 3007 było w stanie krytycznym. Gorączka u różnych pacjentów była zarówno skutkiem infekcji, jak i innych przyczyn, tzw. nieinfekcyjnych. Na tej podstawie badacze doszli do wniosku, że można odrzucić hipotezę o tym, jakoby zbijanie gorączki zmniejszało ryzyko śmierci.
Co to oznacza dla pacjenta?
2. O czym mówi nam gorączka i czy nie trzeba jej zbijać?
Gorączka to temperatura ciała przekraczająca 38 stopni Celsjusza. Przywykliśmy do tego, by ją zbijać, tymczasem to istotny element samoobrony naszego organizmu, np. przed szkodliwymi drobnoustrojami, oraz bardzo ważny komunikat ze strony organizmu. Lek. Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej zwraca uwagę, że gorączka to "czerwona flaga naszego organizmu".
- Jako przykład możemy podać pacjentów z tzw. FUO – gorączką o nieznanej przyczynie. Dzięki niej wiemy, że w organizmie toczy się jakiś proces, który należy zdiagnozować, a następnie odpowiednio leczyć. Dzięki temu symptomowi rozpoczyna się więc szeroką diagnostykę, która pozwala na wykrycie chorób autoimmunologicznych, jak toczeń rumieniowaty układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów, nietypowych zakażeń – gruźlicy, tudzież następstw przyjmowania określonych leków – interferony czy klemastyny. Gorączka może pojawiać się też w przebiegu różnych nowotworów, np. w raku nerki czy jelita grubego, guzach mózgu czy białaczkach. Etiologii gorączki jest naprawdę wiele – tłumaczy ekspert w rozmowie z WP abcZdrowie, podkreślając, że koncentrowanie się na jej zbijaniu może mijać się z celem.
Jego zdaniem najnowsze wyniki badań stanowią pewien drogowskaz, ale nie dla pacjenta, co dla klinicystów.
- To jedno z kolejnych badań, które odpowiada na pytanie: czy aby uniknąć istotnych powikłań lub zgonu u pacjentów z gorączką, każdemu z nich należy ją obniżać? Dzięki temu badaniu wiem, że podejście do walki z gorączką należy zindywidualizować wobec każdego chorego i nie każdemu z nich należy ją obniżać, aby zmniejszyć śmiertelność – podkreśla ekspert.
Tego samego zdania jest prof. Szczeklik.
"Moje wnioski z badania to, że nie ma potrzeby u wszystkich pacjentów z gorączką dążyć do jej obniżenia (znacznie ważniejsze dla mnie jest odpowiednie nawodnienie). Warto podejść do gorączki indywidualnie i walczyć z nią, gdy chory źle ją toleruje" - pisze na Twitterze.
3. Kiedy zbijać temperaturę, a kiedy udać się do lekarza?
Zbyt wczesne lub nadmierne zbijanie gorączki w przypadku chorób infekcyjnych może upośledzać reakcję organizmu na czynniki chorobotwórcze, a także maskować faktyczny stan organizmu.
Dlatego zbijamy ją tylko w określonych sytuacjach.
- Gorączkującej osobie leków przeciwgorączkowych nie podajemy jedynie w celu jej obniżenia, co widać szczególnie dobrze u dzieci. Dziecko z gorączką o wartości 39-40 stopni Celsjusza często jest apatyczne, odmawia spożywania posiłków, dlatego zwalczenie u niego gorączki pozwala na poprawę samopoczucia, ale i może przywracać chęć jedzenia - tłumaczy dr Fiałek.
Według ekspertów z Mayo Clinic gorączka wymaga pilnej wizyty u lekarza, gdy towarzyszy jej m.in.:
- nadmierna potliwość,
- dreszcze,
- ból głowy i bóle mięśni,
- rozdrażnienie,
- odwodnienie,
- ogólne osłabienie.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.