Dieta dla cukrzyka – jakie zamienniki wybierać?
Materiał partnera Optima.
Diabetycy szczególnie powinni kierować się wskazaną dietą, w której dużo produktów o wysokim indeksie glikemicznym muszą wyeliminować. Wskaźnik ten określa wzrost poziomu glukozy we krwi po zjedzeniu danego produktu i pomaga przy układaniu codziennego jadłospisu. Dowiedz się, jakie zamienniki ulubionych produktów możesz włączyć do diety cukrzycowej.
1. Cukrzyca typu 1 – objawy
Występuje znacznie rzadziej, niż cukrzyca typu 2. Objawy pojawiają się z reguły pomiędzy 10. a 14. rokiem życia; zachorowania dotyczą z reguły dzieci, młodzieży oraz ogólnie osób młodych (przed trzydziestką).
Do objawów cukrzycy typu 1 należą:
● zwiększone pragnienie;
● wielomocz;
● senność, ogólne osłabienie organizmu;
● utrata wagi;
● podatność na infekcje.
Powyższe objawy rozwijają się w ciągu zaledwie kilku tygodni. Zazwyczaj jednak pierwsze symptomy cukrzycy tego typu pojawiają się niespodziewanie i przebiegają dość gwałtownie. Zdarza się, że u dzieci pierwszymi objawami są kwasica i śpiączka ketonowa.
2. Dieta przy cukrzycy typu 1
W przypadku osób chorujących na cukrzycę typu 1 podstawową kwestią jest umiejętność liczenia węglowodanów. Leczenie opiera się przede wszystkim na wstrzykiwaniu insuliny – ocena ilości przyjmowanych w pokarmie węglowodanów jest kluczowa do określenia, jaki poziom insuliny należy podać.
Do diety trzeba włączyć węglowodany pochodzące z owoców, warzyw, zbóż oraz niskotłuszczowego mleka. Najważniejsze jest jednak nie to, jakie artykuły spożywcze dostarczają węglowodanów, ale jaka jest ich zawartość w konkretnym produkcie. To klucz do odpowiednio zbilansowanej diety.
3. Cukrzyca typu 2 – objawy
Zdecydowanie najczęściej diagnozowana jest cukrzyca typu 2. Objawy rozwijają się w tym przypadku stopniowo – początkowo chory może ich w żaden sposób nie odczuwać. Niestety cukrzyca typu 2 jest chorobą dziedziczną. Niegdyś dotyczyła głównie osób starszych, ale wraz ze zmianą codziennego trybu życia, który może również przyczyniać się do otyłości, coraz częściej dotyczy także młodych dorosłych, a czasem nawet nastolatków.
Wraz z postępowaniem choroby pojawiają się następujące objawy kliniczne:
● zwiększone pragnienie;
● wielomocz;
● ogólne osłabienie organizmu;
● infekcje układu moczowo-płciowego;
● utrata masy ciała w przypadku osób, u których utrzymuje się duże stężenie glukozy we krwi.
4. Dieta przy cukrzycy typu 2
Dieta cukrzyka powinna być zgodna z planem diety zdrowego człowieka i opierać się na zbilansowaniu oraz przygotowywaniu zdrowych posiłków, niezależne od współistnienia jakichkolwiek chorób . Dieta cukrzycowa to kluczowy element leczenia choroby. Najważniejsze jest tutaj zmniejszenie masy ciała, ponieważ nadwaga i otyłość należą do głównych czynników sprzyjających cukrzycy.
Najważniejsze jest kontrolowanie, jaką liczbę kalorii codziennie spożywamy. Zazwyczaj u osób, u których cukrzyca dopiero co została zdiagnozowana, ta liczba przekracza nawet 3500.
Cukrzycy powinni bezwzględnie unikać tzw. pustych kalorii, które nie wiążą się ze składnikami odżywczymi, a jedynie obciążają organizm. Mowa tu o słodzonych sokach i napojach gazowanych, kawie zbożowej z mlekiem, różnego rodzaju ciastkach, pączkach czy drożdżówkach.
5. Jakie zamienniki cukru dla cukrzyka?
Diabetycy powinni unikać popularnych substancji słodzących, które często są polecane jako zamienniki cukru: miodu, syropów (np. klonowego lub z agawy), cukru trzcinowego, itp.
Zdrowe i bezpieczne zamienniki cukru dla cukrzyka to:
● stewia – roślina, której liście łatwo rozpuszczają się w wodzie, dzięki czemu mają o wiele słodszy smak niż tradycyjny, biały cukier. Stewia w żaden sposób nie zmienia indeksu glikemicznego potrawy;
● ksylitol – czyli cukier brzozowy. Ma znacznie niższy indeks glikemiczny i niższą zawartość węglowodanów niż biały cukier. Nie należy jednak stosować go bez ograniczeń, gdyż może się przyczynić do zwiększenia masy ciała;
● erytrytol – substancja występująca naturalnie w niektórych owocach. Posiada niemal zerowy indeks glikemiczny;
● tagatoza – słodzik, w smaku bardzo zbliżony do cukru, a jednak zdecydowanie zdrowszy. Przywraca także równowagę florze bakteryjnej jelit.
Cukrzyca, mimo że wymaga wielu wyrzeczeń – nie tylko w kwestii odżywiania – jest chorobą, z którą można żyć bez większych przeszkód. Podstawą jest stosowanie się do zaleceń oraz regularne sprawdzanie poziomu glukozy. Cukrzyk nie może zapominać o zastrzykach z insuliną. Świadomość wynikających z tego konsekwencji jest kluczowa w walce ze schorzeniem.
Bibliografia
Gajewska D., Kęszycka P., Myszkowska-Ryciak J. i inni, Rekomendacje postępowania dietetycznego w cukrzycy. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2017, „Dietetyka” 2017, t. 10.
Katra B., Cukrzyca typu 1, https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ1/65948,cukrzyca-typu-1 [dostęp: 20.03.2020].
Katra B., Cukrzyca typu 2, https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/65891,cukrzyca-typu-2 [dostęp: 20.03.2020].
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, oprac. przez redakcję „Diabetologii Praktycznej” 2007, t. 8
Zdrojewicz Z., Kocjan O., Idzior A., Substancje intensywnie słodzące – alternatywa dla cukru w czasach otyłości i cukrzycy, „Medycyna Rodzinna” 2015.
Materiał partnera Optima.