Dotąd stosowano je w leczeniu cukrzycy. Badania sugerują, że mogą pomagać w walce z uzależnieniami

Zaburzenia związane z używaniem alkoholu (alcohol use disorder, AUD) często współwystępują z depresją i zaburzeniami lękowymi, a dodatkowo zwiększają ryzyko poważnych chorób somatycznych, w tym uszkodzeń wątroby. Choć istnieją różne programy terapeutyczne, ich skuteczność nie zawsze jest wystarczająca, co otwiera przestrzeń dla poszukiwania nowych metod leczenia.

Hormony regulujące metabolizm mogą wpływać na zachowania związane z uzależnieniami?Hormony regulujące metabolizm mogą wpływać na zachowania związane z uzależnieniami?
Źródło zdjęć: © Getty Images
Marta Słupska

Hormony jelitowe - od cukrzycy do uzależnień?

W ostatnich latach uwagę badaczy zwróciły hormony regulujące metabolizm, takie jak glukagonopodobny peptyd-1 (GLP-1) i glukozozależny peptyd insulinotropowy (GIP). Dotychczas wykorzystywano je głównie w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości, ponieważ obniżają poziom glukozy we krwi, zmniejszają apetyt i wspierają utratę masy ciała. Coraz więcej dowodów sugeruje jednak, że mogą one również wpływać na zachowania związane z uzależnieniami.

Jak zauważają Joshua Reitz, Daniel B. Rosoff i współautorzy badania: "Farmakologiczna modulacja glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1) oraz glukozozależnego peptydu insulinotropowego (GIP) poprzez agonistów podwójnego receptora GIP/GLP-1, powszechnie stosowanych w leczeniu cukrzycy i otyłości, wykazuje obiecujący potencjał w redukcji spożycia alkoholu".

Analiza genetyczna - nowe spojrzenie na ryzykowne picie

Zespół z amerykańskiego National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism przeprowadził szeroko zakrojoną analizę danych genetycznych z UK Biobank i Million Veterans Program. Wykorzystano metodę randomizacji mendlowskiej, która pozwala ocenić związki pomiędzy wariantami genów a efektami leków lub procesami biologicznymi.

Sprawdziliśmy warszawskie SOR-y

Badacze stwierdzili, że naturalne warianty w genach GLP1R i GIPR, związane m.in. z niższym BMI i lepszą kontrolą poziomu HbA1c, wiążą się także z mniejszym ryzykiem nadmiernego picia.

Dodatkowo, obniżenie HbA1c chroniło przed ciężkim piciem u osób z zaburzeniami psychicznymi. "Analiza poszczególnych loci wykazała, że zarówno GIPR, jak i GLP1R chronią przed intensywnym piciem, co podkreśla znaczenie obu celów terapeutycznych" - podkreślają autorzy.

Alkohol, dieta i wątroba - wspólne mechanizmy

Interesujące jest także powiązanie między preferencjami żywieniowymi a konsumpcją alkoholu. Okazało się, że warianty sprzyjające obniżeniu BMI zmniejszały upodobanie do tłustych potraw i zwiększały preferencję dla diety wegetariańskiej. Jak napisano: "Obniżenie BMI poprzez GIPR/GLP1R zmniejszało upodobanie do tłustych potraw […] oraz zwiększało preferencję dla diety wegetariańskiej, co sugeruje, że szlaki metaboliczne i regulacji apetytu mogą być związane z obserwowanymi wynikami dotyczącymi spożycia alkoholu".

Co istotne, te same mechanizmy były powiązane z poprawą zdrowia wątroby - mniejszym ryzykiem niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) i niższymi poziomami enzymów wątrobowych (ALT).

Perspektywy kliniczne

Wyniki badań sugerują, że redukcja spożycia alkoholu mogłaby częściowo wyjaśniać korzystny wpływ agonistów GLP-1/GIP na układ sercowo-naczyniowy. "Analiza mediacyjna sugerowała, że redukcja ryzykownego spożycia alkoholu częściowo wyjaśnia kardioprotekcyjne działanie tych agonistów" - czytamy w publikacji.

Choć eksperyment nie badał bezpośrednio działania leków GLP-1 i GIP, wskazuje, że receptory, na które oddziałują, mają znaczenie w regulacji spożycia alkoholu. Autorzy uważają, że droga do klinicznych badań nad zastosowaniem tych preparatów w leczeniu uzależnienia od alkoholu została właśnie otwarta.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródło: medicalxpress.com

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie