Dotąd stosowano je w leczeniu cukrzycy. Badania sugerują, że mogą pomagać w walce z uzależnieniami
Zaburzenia związane z używaniem alkoholu (alcohol use disorder, AUD) często współwystępują z depresją i zaburzeniami lękowymi, a dodatkowo zwiększają ryzyko poważnych chorób somatycznych, w tym uszkodzeń wątroby. Choć istnieją różne programy terapeutyczne, ich skuteczność nie zawsze jest wystarczająca, co otwiera przestrzeń dla poszukiwania nowych metod leczenia.
W tym artykule:
Hormony jelitowe - od cukrzycy do uzależnień?
W ostatnich latach uwagę badaczy zwróciły hormony regulujące metabolizm, takie jak glukagonopodobny peptyd-1 (GLP-1) i glukozozależny peptyd insulinotropowy (GIP). Dotychczas wykorzystywano je głównie w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości, ponieważ obniżają poziom glukozy we krwi, zmniejszają apetyt i wspierają utratę masy ciała. Coraz więcej dowodów sugeruje jednak, że mogą one również wpływać na zachowania związane z uzależnieniami.
Jak zauważają Joshua Reitz, Daniel B. Rosoff i współautorzy badania: "Farmakologiczna modulacja glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1) oraz glukozozależnego peptydu insulinotropowego (GIP) poprzez agonistów podwójnego receptora GIP/GLP-1, powszechnie stosowanych w leczeniu cukrzycy i otyłości, wykazuje obiecujący potencjał w redukcji spożycia alkoholu".
Analiza genetyczna - nowe spojrzenie na ryzykowne picie
Zespół z amerykańskiego National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism przeprowadził szeroko zakrojoną analizę danych genetycznych z UK Biobank i Million Veterans Program. Wykorzystano metodę randomizacji mendlowskiej, która pozwala ocenić związki pomiędzy wariantami genów a efektami leków lub procesami biologicznymi.
Sprawdziliśmy warszawskie SOR-y
Badacze stwierdzili, że naturalne warianty w genach GLP1R i GIPR, związane m.in. z niższym BMI i lepszą kontrolą poziomu HbA1c, wiążą się także z mniejszym ryzykiem nadmiernego picia.
Dodatkowo, obniżenie HbA1c chroniło przed ciężkim piciem u osób z zaburzeniami psychicznymi. "Analiza poszczególnych loci wykazała, że zarówno GIPR, jak i GLP1R chronią przed intensywnym piciem, co podkreśla znaczenie obu celów terapeutycznych" - podkreślają autorzy.
Alkohol, dieta i wątroba - wspólne mechanizmy
Interesujące jest także powiązanie między preferencjami żywieniowymi a konsumpcją alkoholu. Okazało się, że warianty sprzyjające obniżeniu BMI zmniejszały upodobanie do tłustych potraw i zwiększały preferencję dla diety wegetariańskiej. Jak napisano: "Obniżenie BMI poprzez GIPR/GLP1R zmniejszało upodobanie do tłustych potraw […] oraz zwiększało preferencję dla diety wegetariańskiej, co sugeruje, że szlaki metaboliczne i regulacji apetytu mogą być związane z obserwowanymi wynikami dotyczącymi spożycia alkoholu".
Co istotne, te same mechanizmy były powiązane z poprawą zdrowia wątroby - mniejszym ryzykiem niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) i niższymi poziomami enzymów wątrobowych (ALT).
Perspektywy kliniczne
Wyniki badań sugerują, że redukcja spożycia alkoholu mogłaby częściowo wyjaśniać korzystny wpływ agonistów GLP-1/GIP na układ sercowo-naczyniowy. "Analiza mediacyjna sugerowała, że redukcja ryzykownego spożycia alkoholu częściowo wyjaśnia kardioprotekcyjne działanie tych agonistów" - czytamy w publikacji.
Choć eksperyment nie badał bezpośrednio działania leków GLP-1 i GIP, wskazuje, że receptory, na które oddziałują, mają znaczenie w regulacji spożycia alkoholu. Autorzy uważają, że droga do klinicznych badań nad zastosowaniem tych preparatów w leczeniu uzależnienia od alkoholu została właśnie otwarta.
Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródło: medicalxpress.com
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.