Elektroforeza białek surowicy krwi (proteinogram) - wskazania, normy, wyniki
Elektroforeza białek w surowicy krwi umożliwia wykrycie rozwoju stanu chorobowego w stosunkowo łatwy sposób. Pacjent musi jedynie udać się do laboratorium w celu oddania próbki krwi do badania. Co warto wiedzieć o elektroforezie białek?
1. Czym jest elektroforeza białek surowicy krwi?
Elektroforeza białek (proteinogram) to badanie, które umożliwia oznaczenie ilości określonych frakcji białek w surowicy krwi. Białka głównie produkowane są w wątrobie, co pozwala na sprawdzenie wydolności tego narządu.
Badanie elektroforezy dzieli białka na pięć frakcji, a następnie określa ich skład procentowy oraz ilość. Nadmiar lub niedobór białek w poszczególnych frakcjach może wskazywać na wybrane jednostki chorobowe.
1.1. Frakcje białek
- albuminy,
- alpha1-globuliny,
- alpha2-globuliny,
- beta-globuliny,
- gamma-globuliny.
2. Wskazania do badania proteinogramu
- nawracające infekcje,
- ból kości,
- niewyjaśnione złamania kości,
- przemęczenie,
- wzrost stężenie wapnia we krwi,
- wysoki poziom białka całkowitego,
- niedokrwistość o nieznanej przyczynie z niewydolnością nerek i bólami kostnymi,
- białkomocz,
- podejrzenie chorób układu krwiotwórczego,
- przewlekły stan zapalny,
- przewlekłe zakażenia,
- zespół nerczycowy,
- neuropatia obwodowa o niewyjaśnionej przyczynie,
- niewydolność nerek z towarzyszącym wzrostem poziomu białka w surowicy,
- podawanie leków immunosupresyjnych,
- oodejrzenie wrodzonych zaburzeń produkcji białek,
- podejrzenie chorób autoimmunologicznych,
- podejrzenie choroby nowotworowej,
- martwica tkanek,
- monitorowanie leczenia u osób chorych na szpiczaka mnogiego.
3. Przygotowanie do badania elektroforezy białek surowicy krwi
Proteinogram jest wykonywany na podstawie próbki krwi, znajdującej się w probówce EDTA. Ostatni posiłek przed badaniem powinien zostać spożyty co najmniej 8 godzin wcześniej, natomiast przez dwanaście godzin należy powstrzymać się od picia kawy.
Zabronione jest sięganie po alkohol na 2-3 dni przed pobieraniem krwi, rano dozwolone jest jedynie wypicie szklanki wody. Przed badaniem należy unikać wysiłku fizycznego, na przykład wchodzenia po schodach. Przed udaniem się do punktu pobrań warto poczekać kilkanaście minut, by uspokoić oddech. Czas oczekiwania na wynik zwykle wynosi 1 dzień.
4. Normy frakcji białkowych dla osób dorosłych
- albuminy: 52,1-65,1% (31,2-52,1 g/l),
- alfa1-globuliny: 1-3% (0,6-2,4 g/l),
- alfa2-globuliny: 9,5-14,4% (5,7-11,5g/l),
- beta1-globliny: 6-10% (3,6-7,8 g/l),
- beta2-globuliny: 2,6-5,8% (1,6-4,6 g/l),
- gamma-globuliny: 10,7-20,3% (6,4-16,2 g/l).
5. Interpretacja wyników elektroforezy białek
Nieprawidłowy wynik proteinogramu powinien być omówiony z lekarzem, ponieważ może oznajmiać występowanie choroby. Wzrost konkretnych frakcji informuje o:
- alpha1-globuliny, alpha2-globuliny - ostry stan zapalny,
- beta-globuliny oraz gamma-globuliny - przewlekły stan zapalny,
- gamma-globuliny - szpiczak mnogi, zapalenie wątroby lub marskość wątroby.
Nadmierna ilość alfa2-globuliny oraz beta-globuliny przy jednoczesnym spadku gamma-gluboliny występuje zwykle w przypadku zespołu nerczycowego. Wzrost albumin może być wywołany [dwodnieniem, natomiast spadek albumin może objawiać:
- nadczynność tarczycy,
- niedożywienie,
- choroby nerek,
- choroby wątroby,
- zaburzenia wchłaniania,
- zaburzenia trawienia,
- wrodzone defekty syntezy białek,
- nowotwór.
Wzrost białka całkowitego często wynika z odwodnienia, rozwoju szpiczaka mnogiego lub makroglobulinemii Waldenstroma. Spadek białka całkowitego może być powiązany z zespołem nerczycowym, niedożywieniem oraz uszkodzeniem wątroby.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
