Glassofobia – przyczyny, objawy i leczenie
Glassofobia to lęk przez wystąpieniami publicznymi. Czym różni się od tremy? Stres związany z odczytem czy prezentacją jest powszechny, ale niekoniecznie utrudnia życie. Problem pojawia się w sytuacji, gdy niepokój jest tak silny, że paraliżuje, uniemożliwia działanie, prowadzi do omdleń czy zmusza do ucieczki. Wówczas mówi się o fobii. Jakie objawy są niepokojące? Jak sobie pomóc?
1. Co to jest glassofobia?
Glassofobia, czyli lęk przed wystąpieniami publicznymi, bardzo utrudnia życie. Nie da się go okiełznać i pokonać jak zwyczajnego zdenerwowania związanego z prezentacją, wygłoszeniem referatu czy prezentacją.
Stres związany z zabieraniem głosu przed publicznością jest bardzo powszechny. Przyznaje się do niego jedna osoba na cztery. Obawy dotyczą pustki w głowie, pąsów na twarzy, popełnienia błędu, roztargnienia i niemożności zebrania myśli, okazania się nieprzygotowanym i niekompetentnym. Nie wszystkich jednak obawy paraliżują, zmuszają do ucieczki, przerastają i często rujnują życie, jak ma to miejsce w przypadku glassofobii.
2. Objawy glassofobii
Zaburzenie lękowe najczęściej pojawiają się w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości, to jest między 15. a 25. rokiem życia. Fobia przed wystąpieniem publicznym manifestuje się w różny sposób. Ludzie, którzy się z nią zmagają, odczuwają różne wrażenia somatyczne, takie jak:
- napięcie, niepokój, nerwowość, rozdrażnienie,
- palpitacje serca,
- niemożność wypowiadania słów,
- czerwienienie twarzy,
- drżenie rąk,
- potliwość,
- suchość w ustach,
- szybki oddech, spłycony oddech,
- bóle brzucha,
- nudności,
- zawroty głowy,
- parcie na pęcherz, częste oddawanie moczu,
- trudności z koncentracją i zebraniem myśli,
- atak paniki przed wystąpieniem,
- omdlenia,
- ucieczka.
Osoby zmagające się z glassofobią nie tylko unikają zabierania głosu przy większej grupie ludzi, ale także miejsc, które się im źle kojarzą. Dotyczy to zarówno sali konferencyjnej, jak i spotkań towarzyskich.
3. Przyczyny lęku przed wystąpieniami publicznymi
Kogo najczęściej dotyczy glassofobia? Ludzie obawiający się publicznego przemawiania są zazwyczaj zamknięci w sobie, skryci, nieśmiali, introwertyczni. Często nie są pewni siebie i koncentrują się na niepowodzeniach oraz potencjalnych błędach. Lęk przed wystąpieniem publicznym, krytyką, oceną i ewentualną kompromitacją wiąże się z poczuciem własnej wartości.
Specjaliści twierdzą, że przyczyny lęku społecznego to przede wszystkim różne negatywne doświadczenie życiowe i doświadczenia z dzieciństwa. Chodzi o trudności w kontakcie z rodzicami, odrzucenie przez grupę rówieśniczą w dzieciństwie, a także obarczenie nadmiernymi obawami i dużym stresem.
Ale to nie wszystko, ponieważ problem może dotyczyć także perfekcjonistów, którzy narzucają sobie wysokie standardy czy osób nadmiernie kontrolujący swoje zachowanie.
4. Jak pokonać strach przed publicznym wystąpieniem?
Stres związany z wystąpieniami publicznymi nie tylko paraliżuje i utrudnia życie, ale i komplikuje wiele spraw, zwłaszcza zawodowych. Jest dużym utrudnieniem. Na szczęście można sobie z nim poradzić.
Co można robić? Warto zacząć od budowania pozytywnego obrazu siebie. Warto pamiętać, że osoby, które wierzą we własne możliwości, kompetencje, wiedzę, mają lekkość wypowiadania się, nie czują paraliżującego lęku przed wypowiedziami na forum i chętnie biorą udział w wystąpieniach publicznych.
Pomocna jest relaksacja, odpoczynek, trening koncentracji czy różnego rodzaju warsztaty. Ważna jest również autosugestia, to jest technika, która pozwala kształtować własne życie psychiczne oraz osobowość.
Inną ważną techniką redukowania lęku jest wizualizacja, a więc wyobrażanie sobie siebie takiego, jakim chciałoby się być: jako charyzmatycznego mówcę, człowieka odprężonego i pewnego siebie, spokojnego i kompetentnego.
Osoby cierpiące na glassofobię mogą zwrócić się o pomoc do specjalisty, psychologa bądź psychoterapeuty: poznawczo-behawioralnego, który skupi się na rozwiązaniu konkretnego problemu lub do terapeuty psychodynamicznego, który pomoże uporać się z niskim poczuciem własnej wartości i brakiem pewności siebie.
Kluczowe jest ustalenie przyczyny lęku, przewartościowanie błędnych przekonań co do własnej osoby i wystąpień. Ponieważ lęk przed wystąpieniami publicznymi wiąże się z lękiem społecznym, praca nad nim polega zazwyczaj na pracy w obszarach związanych z samooceną i interpretacją rzeczywistości, otoczenia, ludzi oraz opanowaniem objawów stresu i sztuki komunikacji czy prezentacji. Elementem terapii jest przećwiczenie sytuacji, które wywołują największy wzrost lęku. To pozwala oswoić się ze stresem.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.