Imipramina - leki, działanie i skutki uboczne
Imipramina to trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny. Istotą jego działania jest to, że hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny i serotoniny ze szczeliny synaptycznej. Jest silnym antydepresantem, który wykazuje niewielkie działanie uspokajające i przeciwlękowe. Jakie są wskazania do jego stosowania? Jakie środki ostrożności zachować podczas terapii?
1. Co to jest imipramina?
Imipramina (łac. imipraminum) to organiczny związek chemiczny i substancja należąca do grupy trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych I generacji. Jej działanie polega na hamowaniu wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny ze szczeliny synaptycznej.
Ta aktywność sprawia, że imipramina to silny antydepresant (tymoleptyk), który wzmaga napęd psychoruchowy, a i wykazuje niewielkie działanie uspokajające i przeciwlękowe.
Imipramina to substancja czynna takich leków jak:
- tabletki powlekane Tofranil (60 tabletek) i tabletki powlekane Tofranil (100 tabletek),
- drażetki Melipramin (20 drażetek), drażetki Melipramin (50 drażetek), iniekcja Melipramin (10 ampułek),
- drażetki Imipramin (20 drażetek) i iniekcja Imipramin (10 ampułek). Warto wiedzieć, że leki zawierające imipraminę nie są one dopuszczone do obrotu w Polsce, co przekłada się na ich niedostępność w aptekach.
2. Wskazania do stosowania imipraminy
Wskazaniem do stosowania imipraminy jest:
- depresja przebiegająca z objawami obniżonego napędu psychoruchowego i lęku, zarówno depresja endogenna, jak i depresja z niezbyt nasilonym lękiem,
- moczenie nocne u dzieci powyżej 6. roku życia.
Oznaczenie stężenia imipraminy wykonywane jest przy podejrzeniu zatrucia oraz podczas monitorowania dawkowania leku.
3. Dawkowanie imipraminy
Dawka imipraminy zależy od wieku. I tak ustalono ją:
- u dzieci od 2. do 7. roku życia maksymalnie 20 mg na dobę w 4 dawkach, u dzieci od dzieci 8. do 14. roku życia maksymalnie 50 mg na dobę w 4 dawkach, zaś u młodzieży od 15. do 18. roku życia maksymalnie 75 mg na dobę w 3-4 dawkach,
- u dorosłych w leczeniu ambulatoryjnym od 50 do 100 mg na dobę w 3 dawkach, choć w razie potrzeby można ją zwiększyć do 150, a nawet 200 mg na dobę. W leczeniu podtrzymującym stosuje się dawkę od 50 do 100,
- u dorosłych hospitalizowanych początkowo włącza się dawkę od 100 do 150 mg na dobę w podzielonych dawkach, zwiększając ją o 25 mg do 200, maksymalnie 300 mg na dobę. Po uzyskaniu poprawy dawki trzeba zmniejszać,
- u pacjentów w podeszłym wieku od 10 do 50 mg na dobę.
4. Przeciwwskazania do stosowania imipraminy i skutki uboczne
Ze stosowaniem imipraminy wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwuje się takie skutki uboczne jak:
- zaparcia, zatrzymanie moczu,
- suchość błony śluzowej jamy ustnej, zaburzenia akomodacji,
- drgawki, drętwienia, neuropatie obwodowe, ataksja, objawy majaczenia, zaburzenia świadomości z halucynacjami i dezorientacją, bezsenność, niepokój ruchowy, lęk, omamy i urojenia, zaostrzenie przebiegu psychozy,
- tachykardia, niedociśnienie ortostatyczne, nadciśnienie, arytmia aż do migotania komór.
- alergiczne odczyny skórne,
- agranulocytoza, małopłytkowość, eozynofilia,
- upośledzenie czynności wątroby, żółtaczka,
- zaburzenia endokrynologiczne,
- zmniejszenie lub zwiększenie poziomu glukozy we krwi,
- zaburzenia miesiączkowania, spadek libido, ginekomastia.
Imipramina nie może być stosowana przez każdego pacjenta, nawet jeśli istnieją wskazania. Przeciwwskazanie stanowi nadwrażliwość na lek, ciąża (lek może działać teratogennie) i karmienie piersią, jaskra z wąskim kątem przesączania, łagodny rozrost gruczołu krokowego, ostra faza zawału serca, ostre zatrucie środkami działającymi depresyjnie na OUN (alkohol, leki nasenne, przeciwbólowe, psychotropowe) oraz stosowanie inhibitorów MAO i okres 2 tygodni po ich odstawieniu.
5. Leczenie imipraminą – środki ostrożności
Zaleca się szczególną ostrożność, gdy u pacjenta rozpoznano nadczynność tarczycy (w czasie leczenia hormonami tarczycy), choroby mięśnia sercowego i układu sercowo-naczyniowego, chorobę Parkinsona, upośledzenie czynności nerek i wątroby, skłonność do zatrzymywania moczu, podwyższone ciśnienie śródczaszkowe, obniżony próg drgawkowy i dzieci poniżej 6 roku życia.
Podczas leczenia imipraminą należy zachować środki ostrożności. Ważne jest, by:
- monitorować obraz krwi, czynność wątroby i nerek,
- przy narastaniu poziomu mocznika i kreatyniny przerwać terapię,
- nie prowadzić pojazdów i nie obsługiwać niebezpiecznych urządzeń mechanicznych,
- nie pić alkoholu,
- nie stosować wraz z inhibitorami MAO (wymagana jest co najmniej 2-tygodniowa przerwa),
- nie stosować wraz z środkami wpływającymi depresyjnie na OUN (barbiturany, inhibitory MAO),
- nie stosować wraz z niektórymi lekami hipotensyjnymi (rezerpina, guanetydyna).
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.