Izosporoza - objawy, rozpoznanie, leczenie, profilaktyka
Izosporoza to choroba wywoływana przez pierwotniaka, który bytuje w zanieczyszczonej wodzie i pokarmach. Inwazja prowadzi do uporczywych dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak biegunka, ból brzucha czy brak apetytu. Nieleczona izosporoza prowadzi do wyniszczenia organizmu, co warto wiedzieć o tej chorobie?
W tym artykule:
Czym jest izosporoza?
Izosporoza to inwazyjna choroba układu pokarmowego, którą wywołuje pierwotniak Isospora belli, należący do kokcydiów. Źródłem zakażenia jest skażona woda oraz zanieczyszczone patogenem pokarmy. Izosporoza głównie panuje w klimacie tropikalnym, jest rozpowszechniana drogą fekalno-oralną.
Mechanizm powstawania izosporozy
W dwunastnicy i jelicie cienkim z oocysty zostają uwolnione sporozoity, które prowadzą do inwazji błony śluzowej. Isospora belli rozsiewa się po komórkach nabłonkowatych dwunastnicy i jelita cienkiego.
Następuje spłaszczenie, a kolejno zanik kosmków jelitowych. Jednocześnie dochodzi do przerostu gruczołów jelitowych (krypt Lieberkühna) oraz nacieków z komórek jednojądrowych w podścielisku nabłonka. Wówczas izosporoza wywołuje uporczywe dolegliwości, które informują o zespole złego wchłaniania.
Objawy izosporozy
- wodnista biegunka o różnym nasileniu,
- rozlane bóle brzucha,
- brak apetytu,
- osłabienie,
- redukacja masy ciała,
- podwyższona temperatura ciała,
- stan podgorączkowy,
- odowodnienie,
- zaburzenia elektrolitowe,
- wyniszczenie organizmu.
Izosporoza może mieć ostry lub przewlekły przebieg. U chorych może pojawić się też zapalenie pęcherzyka żółciowego, reaktywne zapalenie stawów i stolce tłuszczowe.
Rozpoznanie izosporozy
Diagnostyka izosporozy polega na wykonaniu mikroskopowego badania kału za pomocą barwienia preparatów metodą Ziehla-Neelsena. Potwierdzenie choroby uzyskuje się po znalezieniu oocyst Isospora belli w próbce.
Wykorzystuje się również barwienie zielenią brylantową w modyfikacji Kinyouna, dzięki czemu oocysty stają się czerwone. Badanie kału często powtarza się wielokrotnie, ponieważ wydalanie oocyst jest nieregularne.
Izosporoza powinna być rożnicowana z chorobami, takimi jak:
- giardioza,
- kryptosporydioza,
- inne pierwotniakowe inwazje,
- biegunki bakteryjne,
- celiakia,
- zaburzenia czynnościowe jelit.
Leczenie izosporozy
Leczenie zwykle opiera się na podawaniu kotrimoksazolu 2 razy po 960 mg przez 3 tygodnie. Pacjenci z niedoborami immunologicznymi najczęściej zażywają 4 razy po 960 mg przez pierwsze 10 dni, a póżniej 2 razy po 960 mg przez 3-4 tygodnie.
W trakcie leczenia stosuje się także nitazoksanid, cyprofloksacynę, pirymetaminę z sulfadoksyną oraz kwasem folinowym. U pacjentów z AIDS prowadzi się leczenie podtrzymujące - wtórną profilaktykę.
Profilaktyka izosporozy
- częste mycie rąk,
- przestrzeganie zasad higieny,
- picie wody wolnej od zanieczyszczenia,
- spożywanie pokarmów wolnych od zanieczyszczenia.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.