Jak mikroplastik wpływa na mikrobiom? Nowe badanie
Mikroplastik od lat budzi obawy naukowców, ale najnowsze badania sugerują, że jego wpływ na organizm człowieka może być głębszy, niż dotąd przypuszczano. Zespół badaczy z Uniwersytetu w Grazu przeprowadził doświadczenie, które pokazuje, że drobne cząsteczki plastiku mogą modyfikować skład i aktywność mikrobiomu jelitowego – a zmiany te przypominają te obserwowane wcześniej u pacjentów z depresją i rakiem jelita grubego.
W tym artykule:
Mikroplastik a mikrobiom. Co mówią badania?
W ramach eksperymentu wykorzystano próbki kału od pięciu zdrowych osób. Wyizolowane bakterie jelitowe poddano działaniu pięciu popularnych rodzajów mikroplastiku: polistyrenu, polipropylenu, polietylenu o małej gęstości, poli(metakrylanu metylu) oraz poli(tereftalanu etylenu). Badacze stosowali zarówno dawki odpowiadające przewidywanemu poziomowi ekspozycji ludzi, jak i wyższe, aby ocenić ewentualny efekt zależny od stężenia. Choć ogólna liczba bakterii nie spadła, mikroplastik wywołał wyraźne zmiany w ich funkcjonowaniu. Zaobserwowano spadek pH, co sugeruje przesunięcia w aktywności metabolicznej. Analiza wykazała również zmiany w strukturze mikrobiomu – szczególnie w obrębie Bacillota, kluczowego dla trawienia i utrzymania równowagi jelitowej.
Zmieniona została także produkcja związków chemicznych, takich jak kwas walerianowy, lizyna czy kwas mlekowy. Zdaniem autorów może to oznaczać, że mikroplastik zakłóca podstawowe procesy metaboliczne mikrobiomu, co w dłuższej perspektywie może odbijać się na zdrowiu człowieka. – Mikroplastiki mogą zmieniać środowisko fizyczne i chemiczne w jelicie, tworząc nisze sprzyjające rozwojowi określonych bakterii. Na przykład na powierzchniach mikroplastików mogą tworzyć się biofilmy, które stwarzają nowe nisze szybciej zasiedlane przez niektóre drobnoustroje. Mogą też przenosić substancje chemiczne wpływające na metabolizm mikroorganizmów i prowadzić do zmian w produkcji kwasów, co zaburza równowagę mikrobiomu – tłumaczy dr Christian Pacher-Deutsch, główny autor badania.
Problem globalny
Problem ma charakter globalny. Mikroplastiki wykrywa się w wodzie butelkowanej, kranowej, w soli i rybach. Oznacza to, że codziennie większość ludzi narażona jest na kontakt z tymi cząstkami poprzez jedzenie, picie i kontakt ze skórą. Wyniki badań zaprezentowano podczas United European Gastroenterology Week 2025. Naukowcy zaznaczają, że potrzebne są dalsze prace, by dokładnie wyjaśnić mechanizmy oddziaływania mikroplastiku na mikrobiom i jego potencjalne konsekwencje zdrowotne.
Nawyki, które ratują jelita
Źródło: PAP
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.