Kieszonka dziąsłowa - przyczyny i objawy. Kiedy konieczne jest leczenie?

Kieszonka dziąsłowa, zwana także kieszonką zębową, to patologiczne wgłębienie rowka dziąsłowego, pojawia się w okolicy szyjki zęba. Zwykle jej głębokość sięga 2-3 milimetrów i to są wartości uznawane za normalne. Dopiero kiedy głębokość rowka będzie większa, mówi się o kieszonce dziąsłowej. Wewnątrz rowka mogą toczyć się procesy zapalne lub gromadzić się bakterie, a zatem należy w miarę szybko zareagować.

Kieszonce dziąsłowej zwykle towarzyszą dolegliwości bólowe, a także wrażenie, że pod dziąsłem zbiera się jedzenie. Pozostałe objawy kieszonek dziąsłowych to:

• rozchwianie zębów
• tkliwe i zaczerwienione dziąsła
• nieprzyjemny zapach z ust
• nadmiernie zgromadzony kamień nazębny
• krwawienie dziąseł.

Przyczyny kieszonki dziąsłowej

Przyczyny kieszonki dziąsłowej zależą od jej rodzaju. Wyróżnia się kieszeń przyzębną (prawdziwą) oraz rzekomą.

Kieszonka przyzębna (prawdziwa) jest klasyczną postacią powiększonego rowka dziąsłowego i zwykle ma związek z utratą przyczepu łącznotkankowego, który znajduje się nieco poniżej szyjki zęba. Taka sytuacja wymaga jedynie zachowania zasad higieny jamy ustnej i regularnych przeglądów dentystycznych.

Kieszonka dziąsłowa rzekoma pojawia się na skutek przerostu lub obrzęku dziąsła, które z kolei spowodowane są toczącym się stanem zapalnym.

Najczęściej pojawienie się kieszonki dziąsłowej wiąże się z chorobami przyzębia. Mogą one rozwijać się na skutek nieprawidłowej higieny zębów lub praktykowania niezdrowych nawyków, takich jak palenie papierosów. Jeśli mamy do czynienia z chorobami przyzębia, kieszonki zazwyczaj pojawiają się w całej jamie ustnej i obejmują kilkanaście zębów. Wtedy mówi się o przewlekłych chorobach przyzębia.

Jeśli mamy styczność z agresywną postacią chorób przyzębia, wówczas dochodzi do uszkodzenia kości pod kieszonką i do stopniowej utraty zębów. Zwykle taka sytuacja pojawia się na siekaczach bądź szóstkach i obejmuje jeden lub dwa zęby naraz. Często kieszonki pojawiają się symetrycznie po obu stronach.

Zapalenie kieszonki dziąsłowej

Do zapalenia kieszonki dziąsłowej dochodzi najczęściej podczas wyrzynania się trzecich trzonowców, czyli tzw. ósemek. Wówczas towarzyszy temu nie tylko silny ból, ale także szczękościsk.

Dolegliwości zwykle ustępują, kiedy zęby wyrównają się do właściwej pozycji, jednak czasem konieczna jest interwencja chirurgiczna - najczęściej zęba, na którym pojawiła się kieszonka, należy usunąć. Dzieje się tak, kiedy na zdjęciu rentgenowskim widać kieszonkę kostną o kształcie półksiężyca.

Zapalenie miazgi zęba

Klasyczne kieszenie przyzębne mogą być objawem procesów zapalnych, które toczą się w sąsiednich tkankach przyzębnych. Mówi się wówczas o zapaleniu miazgi, a taka sytuacja wymaga najczęściej leczenia kanałowego.

Pacjent, który posiada głęboką kieszonkę dziąsłową, zwykle zgłasza się do dentysty z bólem, wrażeniem obecności ciała obcego pod dziąsłem i z ogólnym dyskomfortem podczas jedzenia. Stomatolog wówczas mierzy głębokość kieszeni specjalną sondą periodontologiczną i na tej podstawie stwierdza, czy doszło do rozwinięcia się pogłębionego rowka.

Następnie specjalista kieruje pacjenta na zdjęcie pantomograficzne, czyli całościową fotografię rentgenowską jamy ustnej. Widać na niej wszystkie zęby i dzięki temu dentysta może ocenić ryzyko związane z obecnością kieszonki dziąsłowej (np. czy może dojść do utraty zęba).

Na tej podstawie lekarz ustala dalsze postępowanie.

Jeśli pacjent posiada pojedynczą kieszonkę dziąsłową, zwykle leczenie ogranicza się do codziennego przepłukiwania jej płynem antyseptycznym, roztworem wody utlenionej lub nadmanganianu potasu. Dzięki temu pod kieszonką nie będą rozwijać się bakterie, co zapobiegnie wystąpieniu stanu zapalnego.

Takie postępowanie stosuje się także w przypadku wyrzynających się ósemek - przepłukiwanie kieszonek płynem antybakteryjnym powinno zmniejszyć dolegliwości do czasu pełnego usadowienia się zęba w jamie ustnej.

Jeśli pod kieszonką rozwija się kamień nazębny, należy usunąć go poprzez tzw. kiretaż. Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym - stomatolog usuwa nagromadzony osad dzięki specjalnemu narzędziu. Następnie do kieszonki można zaaplikować leki, jeśli doszło do rozwinięcia stanu zapalnego.

Jeśli na skutek pojawienia się kieszonki doszło do powstania ubytków kostnych, konieczna będzie chirurgiczna rekonstrukcja zęba. Jeśli zaś problem obejmuje więcej zębów, leczenie dostosowuje się indywidualnie do pacjenta.

Domowe sposoby na kieszonkę dziąsłową

Podstawą zapobiegania kieszonek dziąsłowych jest właściwa higiena jamy ustnej i regularne wizyty kontrolne u stomatologa. Warto regularnie używać płynów antybakteryjnych, a także nici dentystycznych. Jeśli pojawi się stan zapalny, dobrze jest sięgać po napary ziołowe - z rumianku lub szałwii - a także stosować specjalistyczne pasty dla osób z chorobami przyzębia.