Lecytyna - rodzaje, właściwości zdrowotne, źródła lecytyny w diecie, nadmiar
Lecytyna to mieszanina związków tłuszczowych, które uskuteczniają wchłanianie witamin i cennych składników odżywczych. Lecytyna wywiera dobroczynny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Jakie są źródła lecytyny w diecie?
1. Czym jest lecytyna?
Lecytyna to mieszanina związków tłuszczowych, głównie fosfolipidów, składających się z glicerolu, grupy fosforowej, kwasów tłuszczowych, choliny, inozytolu lub seryny.
W składzie lecytyny znajduje się również woda, trójglicerydy oraz węglowodany. Mieszanina ta po raz pierwszy została pozyskana w 1846 roku z żółtka jaja kurzego. Wraz z upływem czasu udowodniono pozytywny wpływ lecytyny na zdrowie.
2. Rodzaje lecytyny
Istnieją trzy główne rodzaje lecytyny: sojowa, słonecznikowa oraz rzepakowa. Bez względu na odmianę produktu około 30% składu to oleje w różnych proporcjach kwasów tłuszczowych. Lecytyna słonecznikowa i sojowa charakteryzuje się przewagą omega-6, natomiast rzepakowa kwasów omega-3.
3. Właściwości zdrowotne lecytyny
Lecytyna jest obecna we wszystkich komórkach organizmu, również tych znajdujących się w mózgu. Ma duży wpływ na układ nerwowy, zdolność koncentracji i zapamiętywania.
Dodatkowo jest składnikiem niezbędnym do regeneracji organizmu po wysiłku oraz przemiany materii. Lecytyna zmniejsza ryzyko wystąpienia marskości wątroby, kamieni żółciowych i miażdżycy.
Usprawnia krążenie krwi i przyswajanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Pomaga usunąć szkodliwe substancje z organizmu i ogranicza szkody wywoływane przez picie alkoholu czy stosowanie leków.
Lecytyna ma pozytywny wpływ na sprawność seksualną mężczyzn i występuje w płynie nasiennym. Ma też dobroczynny wpływ na osoby, które cierpią na zaburzenia maniakalno-depresyjne, urojenia czy halucynacje.
Lecytyna chroni komórki przed stresem oksydacyjnym, opóźnia procesy starzenia i podnosi stężenie dobrego cholesterolu HDL, jednocześnie obniżając szkodliwą frakcję LDL i trójglicerydy.
4. Zapotrzebowanie na lecytynę
Dzienne zapotrzebowanie na lecytynę wynosi 2-2,5 grama. Większość osób dostarcza odpowiednią ilość tej mieszaniny wraz z dietą, ale zdarza się również że niezbędna jest suplementacja. Na niedobór lecytyny mogą być narażone osoby, które ciężko pracują fizycznie lub umysłowo, bądź intensywnie trenują.
5. Źródła lecytyny w diecie
- żółtka jaj,
- słonecznik,
- olej rzepakowy nierafinowany,
- wątróbka,
- pełnoziarniste pieczywo,
- orzechy,
- ryby,
- nabiał,
- zielone warzywa,
- awokado,
- oliwki,
- siemię lniane.
6. Nadmiar lecytyny
Kilkukrotne przekroczenie dziennego zapotrzebowania zwykle skutkuje bólami brzucha, nudnościami, biegunką lub uczuciem ciężkości w brzuchu. Przedawkowanie lecytyny może mieć też znacznie groźniejsze skutki, takie jak zaburzenia pracy serca i znaczny spadek ciśnienia krwi
Warto pamiętać, że często suplementy z lecytyną są wzbogacone witaminą E, która nie powinna być nadużywana przez pacjentów, stosujących środki rozrzedzające krew. Niektóre produkty mogą też zawierać alkohol, co jest szczególnie istotną informacją dla kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz kierowców.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.