Leki przeciwzapalne – jak działają, wskazania
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) posiadają właściwości przeciwzapalne. Ich działanie jednocześnie łagodzi ból oraz wykazują funkcję przeciwgorączkową. Leki przeciwzapalne dostępne są w większości przypadków bez recepty. W związku z tym niesteroidowe leki przeciwzapalne należą do najczęściej stosowanych specyfików. Jakie są wskazania do ich stosowania? Czy mogą powodować jakieś skutki uboczne?
Niesteroidowe leki przeciwzapalne dzieli się na kilka rodzajów pochodnych od: kwasu salicylowego, kwasu fenylooctowego, kwasu propionowego, antranilowego; pochodne: alifatyczne i heterocykliczne, pirazolu, benzotiazyny, naftyloketonów, koksyby.
1. Jak działają leki przeciwzapalne?
Działanie leków przeciwzapalnych polega na hamowaniu aktywności enzymu COX, czyli cyklooksygenazy. Można wyszczególnić dwa rodzaje tego enzymu – COX-1 oraz COX-2. Te dwa typy biorą udział w procesie, którego celem jest synteza przekaźników pobudzających receptory bólowe. Jednocześnie enzymy COX mogą powodować powstanie gorączki oraz obrzęków.
Enzymy COX-1 biorą udział w syntezie prostaglandyn odpowiadających za właściwą pracę układu pokarmowego. Hamowanie aktywności COX-1 to jednoczesne zmniejszenie wytwarzania prostaglandyn, które wzmacniają stan zapalny.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne różnią się między sobą siłą działania. Jedna z nich działają silnie na zapalenie i łagodzą ból, natomiast nie są w stanie skutecznie zmniejszyć gorączki. Równoczesne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe wykazuje wszędzie dostępna aspiryna.
Najsilniejszym lekiem przeciwbólowym jest metamizol. Działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych hamuje także syntezę czynnika reumatoidalnego, aktywność enzymów niszczących tkankę łączną, syntezę wolnych rodników.
Leki przeciwzapalne zapobiegają zlepianiu się płytek krwi, a także mogą chronić przed chorobą Alzheimera i rakiem jelita grubego.
To też warto wiedzieć
2. Kiedy stosować leki przeciwzapalne
Wskazania do stosowania leków przeciwzapalnych to przede wszystkim takie symptomy, jak:
- bóle głowy,
- ból zębów,
- bóle mięśniowe,
- ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej,
- bóle kostne oraz stawowe,
- bolesne miesiączkowanie.
Leki przeciwzapalne można stosować również przy wystąpieniu gorączki i schorzeń reumatycznych – w szczególności reumatoidalnego zapalenia stawów, osteoporozy. Doraźnie niesteroidowe leki przeciwzapalne przyjmuje się przy wystąpieniu zawału serca, niestabilnej dusznicy bolesnej. Leki przeciwzapalne zapobiegają również zakrzepom oraz udarom.
Jakie są, zatem przeciwwskazania do stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych? Pierwszym przeciwwskazaniem jest wiek poniżej 12 lat. Leki przeciwzapalne odradzane są osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego, nadciśnienie tętnicze, ciężką niewydolność nerek, choroby wątroby, a także serca, zaburzenia czynności nerek, skazę krwotoczna, toczeń rumieniowaty, mieszaną chorobę tkanki łącznej, przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych, moczopędnych, nasercowych oraz kortykosteroidów.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.