Medyczna marihuana – nauka, kontrowersje i historia
Artykuł sponsorowany
Mianem marihuany medycznej określa się roślinę Cannabis sativa L. stosowaną w łagodzeniu objawów towarzyszących licznym chorobom. Wielu jednak pozostaje sceptycznych względem stosowania oddziałującej psychoaktywnie substancji w celach leczniczych.
Ilość dowodów pochodzących z badań naukowych coraz silniej przemawia za jej skutecznością – również w tych chorobach jak lekooporna padaczka dziecięca, dla których obecnie lekarze nie potrafią zaoferować żadnej alternatywy. Jakie są zastosowania medycznej marihuany i jak ona działa?
1. Krótka historia medycznej marihuany
Stosowanie marihuany w celach medycznych ma bardzo długą historię. To również nie pierwszy lek ziołowy, który, początkowo stosowany przez medycynę ludową, stał się częścią konwencjonalnych terapii. Przykładem tego jest opium pozyskiwane z maku lekarskiego (Papaver somniferum).
Czyste opium, czyli morfina oraz jej pochodne, są obecne w codziennej praktyce lekarzy jako środki łagodzące nawet bardzo silny ból.Również konopie mają długą historię - stosowane były od czasów na wpół-mitycznego władcy Chin – Shennonga, 2700 lat p.n.e.
Dopiero w 1937 r. Kongres USA nałożył ograniczenia w jej stosowaniu, a w 1942 r. marihuana została skreślona z amerykańskiej farmakopei, mimo protestów środowiska lekarskiego.
Dzisiaj konopie znów zostały zalegalizowana do medycznego użytku nie tylko w licznych stanach USA, ale również w Europie Zachodniej, m.in. w Holandii i Czechach.
2. Jak działają konopie na człowieka?
Składniki aktywne zawarte w konopiach nazywane są kannabinoidami. Oddziałują na nasz organizm poprzez układ endokannabinoidowy (z ang. ECS – endocannabinoid system), którego receptory obecne są niemal w każdej tkance naszego organizmu – w mózgu, układzie pokarmowym, sercu.
Układ endokannabinoidowy pełni liczne funkcje w naszym organizmie, zarówno w zdrowiu, jak i w chorobie. U małego dziecka warunkuje również rozwój układu nerwowego oraz odruch ssania.
Wyróżnia się dwa główne receptory – CB1, oraz CB2, ale fitokannabinoidy, pochodzące z konopi, mogą wywoływać swoje skutki również za pomocą innych mechanizmów.
Najbardziej poznane są dotąd dwa główne kannabinoidy występujące w marihuanie – THC (tetrahydrokannabinol) oraz CBD (kannabidiol) o zupełnie odmiennych właściwościach. Oddziałując na oba receptory kannabinodiowe, THC zmniejsza odczuwanie bólu, nudności i wymioty oraz stymuluje apetyt.
Poprzez aktywację CB1 THC wywołuje również uczucie zwane „hajem”. Ten efekt, pożądany przez osoby używające konopi w celach rekreacyjnych, w medycynie jest uważany za skutek uboczny. Jednak dla niektórych pacjentów również może mieć znaczenie terapeutyczne, dając uczucie odprężenia, zdystansowania się od nękającego ich bólu oraz innych dolegliwości.
3. Marihuana medyczna – nie tylko THC
Kannabidiol (CBD) jest substancją pozbawioną właściwości psychoaktywnych. Zyskał sławę jako lek na lekooporną padaczkę dziecięcą. CBD jest substancją przeciwzapalną działającą ochronnie na komórki nerwowe oraz antyoksydantem o sile działania większej niż witamina E czy C.
Jak wykazują badania naukowe, nie jest on skutecznym środkiem w łagodzeniu ostrego bólu. Jednak odmienna sytuacja zachodzi w przypadku patologicznych bólów - jak ból neuropatyczny czy związany ze stanem zapalnym - jak w chorobach zapalnych stawów (w tym reumatoidalne zapalenie stawów oraz towarzyszące chorobie Crohna czy łuszczycy).
CBD ma również zastosowanie w psychiatrii jako lek łagodzący lęk a w dużych dawkach - nawet stany psychotyczne.
Udowodnione badaniami klinicznymi wskazania do leczenia medyczną marihuaną obejmują ból, w tym wyjątkowo trudny do opanowania ból neuropatyczny i przewlekły, nudności i wymioty, brak apetytu i wyniszczenie, związane z AIDS oraz nowotworami.
Liczne dowody naukowe dokumentują również skuteczność w łagodzeniu objawów spastyczności w stwardnieniu rozsianym. Skutki uboczne, nawet w przypadku przedawkowania, związane są głównie z obecnością THC.
Mimo iż nie stanowią zagrożenia dla życia, niektórzy pacjenci rezygnują ze stosowania marihuany medycznej, gdyż te okazują się dla nich zbyt uporczywe. Wielu ekspertów podkreśla, że reakcja na marihuanę jest bardzo indywidualna, podobnie jak dawkowanie, które powinno polegać na stopniowym zwiększaniu, aż do osiągnięcia pożądanego efektu.
Marihuana medyczna kojarzona jest głównie ze swoją ziołową postacią. Palenie jednak wywołuje wiele kontrowersji, stąd naukowcy stworzyli waporyzery – urządzenia umożliwiające odparowanie i inhalację aktywnych substancji, bez konieczności wdychania szkodliwego dymu.
Marihuana bywa również podawana w formie naparu o zupełnie odmiennych właściwościach oraz produktów spożywczych (brownies, ciastka). Te ostatnie wzbudzają najwięcej kontrowersji, ponieważ ciężko jest ustalić ilość aktywnych substancji w każdym kęsie.
Doustną formą są ekstrakty nazywane olejami, które są wygodne i łatwe w dawkowaniu. W naszym kraju można nabyć legalnie oleje CBD oraz bardziej skoncentrowane pasty zawierające kannabidiol.
Ich wadą jest konieczność dłuższego oczekiwania na działanie (2 h vs. 15 min w przypadku inhalacji), jednak są bardziej dyskretne niż palenie czy waporyzacja. Oleje CBD i pasty licznych marek (Cibidol, Cannapol i Charlotte’s Web) kupisz w sklepie Medyczny Olej.
Dostępne są produkty o różnych mocach, a także nowy, liposomalny olej smakowy, o jeszcze lepszym wchłanianiu. Bazę wiedzy na temat medycznej marihuany znajdziesz pod adresem medycznyolej.org.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.